Geçtiğimiz pazartesi günü Çiğli Sasalı’da, muhteşem bir tören vardı. Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay tarafından, Ülkemizin en büyük atıksu arıtma tesisi olan 4. Faz ünitelerinin açılışı yapıldı…
Biz de İzmir’in bu aşamaya gelişine, kuş bakışı da olsa, bir hatırlatma yapmayı düşündük…
Taşı toprağı altın değildi belki ama, yarı tropikal iklimi, Atatürkçü, laik ve uygar yapısı… Körfezin geceleri inci kolye güzelliği, Smyrna’nın, aşk ve özgürlük kenti diye anılmasını istediği… İzmir !
Güzelliğine, yaşam kolaycılığı da eklenince çok göç almıştı 1950’den beri İzmir... Kirliliği hızla artıyordu Körfezin. Derelerle, denize doğrudan bağlanan kanallarla, Yeşildere tabakhanelerinin sularıyla… Bulgar somyaları bile durduramaz olmuştu, evsel ve endüstriyel atık çöplüğünü!
‘Gelecek zaman, gelecek zaman olmaktan çıkmıştı.’ artık. Çünkü deniz kahverengi olmuştu. Canlı yaşamıyordu. Burun deliklerini tıkamadan… Salhane’den geçilmiyordu!
***
1973 - 1980 döneminin İzmir Belediye Başkanı İhsan Alyanak’tı… Ağzından düşürmez, “Büyük Kanal Projesi Büyük Kanal Projesi” der, başka da bir şey demezdi…
11 Nisan 1980’de, Belediye Meclisine kabul ettirdi projeyi… Bize de çok değerli bir onur belgesi hediye etti.
5 ay kadar sonra 12 Eylül 1980 askeri darbesi oldu. Başkan da dahil, meclisin görevinin de sonu oldu…
Dostoyevski, ‘insan her şeye alışan bir varlıktır’ dese de, dayanılacak gibi değildi. Sonraki başkanlar da boş durmadı, yavaş yavaş da olsa, çalışmaları sürdürdü…
Büyük Kanal Projesi kapsamındaki Çiğli atıksu arıtma sistemi için, uzun tartışma ve araştırma sonucu… “İleri Biyolojik Arıtma” olması, İzmir’in ilk Büyükşehir Belediye Başkanı olan Dr.Burhan Özfatura döneminde kararlaştırıldı…
Sonraki Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Priştina’nın 1999 - 2004’yılları döneminde ;
Boru çapları daraltıldı, ikililik teke düşürüldü, maliyet azaltılarak sistem çalıştırıldı. Mart 2002’de, Körfeze atıksu akışı bitmiş, kirlilik azalarak koku da… gitmişti!
Ama… Körfezde yüzeceğim diyen kimi Başkanlar da bir türlü yüzememişti. Sadece önceki dönem Başkanı Tunç Soyer yüzmüştü. O da Güzelbahçe de!
***
Başkan Dr. Cemil Tugay, Nisan 2024 ayı içinde göreve başladı… Gelişinin daha 6.ayında deniz kirliliği ve balık ölümleriyle karşılaştı. Geçen 60-70 yıllık birikimde hiç bir sorumluluğu olmadığı halde… İç ve dış kimi muhaliflerce insaf dışınca eleştirildi!
Ama hiç aldırmadı, bana ne demedi. Sorunun çözümüne odaklandı... ‘İlerlemenin sırrı başlamaktır’ dedi. Hemen kolları sıvadı. İlgili Bakanlıklarla da ortak girişimler başlattı…
2007’de projelendirme başlamış, 27.09.2014’de Aziz Kocaoğlu döneminde yapılan bir törenle, “Yüzülebilir Körfez” hedefiyle 4.Fazın temeli atılmıştı…
Yeterli para olmasa da Cemil Başkan gücünü halka dayandırdı… Zamana da artık zaman tanımadı. Ve, % 50’si yapılan tesisin kalanı da, öz kaynaklardan bir yıl içinde, 1 milyar Liraya bitirildi…
***
Açılış törenine İzmirliler büyük ilgi gösterdi, binlerce kişi katıldı… Cemil Başkan, öyle afili gösterileri sevmezdi de… Gençlerin ki bir başkaydı : “İzmir Seninle Gurur Duyuyor!” sloganları arasında kürsüye geldi…
Hele de, bıçak sırtında yürütülen bir ortamda, toplumun diri heyecanını çok iyi yansıttı…
Yaklaşığıyla da şunları söyledi :
İmamoğlu başta olmak üzere, böyle anlarda yapılanları unutmamak adına ; Cezaevindeki Belediye Başkanlarımıza ve tüm bürokratlara selam ediyorum dedi…
En kısa sürede 4 milyon çamuru temizlemiş olacağız. Körfezi temizlemeden durmayacağız. İzmir’e, ne olursa olsun biz sahip çıkacağız…
Sadece konuşan değil, yapan tarafta olacağız. Konuşan şov yapan başkaları olacak ama, iş yapan biz olacağız…
Atatürk’ün dediği gibi, bizim yalnız bir tek şeye ihtiyacımız vardır : çalışkan olmak! O yüzden de bize, çok çalışmak yakışır…
Her türlü projede iktidarın desteğini bekliyoruz. Bu güne kadar istediğimiz desteği almasak da, bundan sonrası için daha yapıcı tavırları olmalı, diyoruz…
Cemil Başkan, ‘Körfezde yüzeceğim’i hiç demedi. Çünkü popülist enerjiyi değil, gerçekçiliği sevendi… 4.Faz % 36 temizleme kapasitesiyle, İzmir’in arıtma ihtiyacını karşılıyor dedi ve eklediği : “Gelecek yıllarda 5.Faza ihtiyaç olacak. Hayalim, bunu da hizmete almak olacak” sözüydü. Çünkü…
İzmir’in Başkanının içsel hayali : 4 Faz Az’dı!
İyi Pazarlar…
