Bugün’ün yıldız tarihi...
22 Mayıs 2025 Perşembe...
İsmet İnönü’nün...
Cumhurbaşkanlığı koltuğunu Celal Bayar’a bıraktığı...
Türk Siyaset Tarihi’nde...
Demokrat Parti’nin “hükümet olduğu” bir süreç...
Halk arasında...
“Beyaz İhtilal” olarak adlandırılan gelişmelerin yaşandığı günler...
Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ten sonra...
O’nun koltuğunda...
Tamı, tamına “11 yıl, 192 gün”...
Çankaya Köşkü’nde görev yapan İsmet İnönü’nün...
Yeni hükümet kurulduktan kısa bir süre sonra...
Celal Bayar’a...
Koltuğu teslim etmişti...
Bu gelişmeler...
Memleketin siyaset tarihine...
İlk kez "Gizli oy, açık tasnif" yöntemini de kazandırdı...
Bu nedenle...
1950 seçimleri...
Türkiye tarihinin ilk “demokratik seçimi” olarak kabul edilir...
***
Neyse...
Biz gelelim, o günlerin “unutulmaz bir mektubu”na!
Yani...
Devlet’i kuran parti CHP lideri İsmet İnönü...
O sarsıntılı günlerde...
Amerika’da California Teknoloji Enstitüsü’nde...
Yüksek eğitimini sürdüren...
Büyük oğlu Erdal’a bir mektup yazdı...
O mektup tarihe...
Bir babanın oğlu için kaleme aldığı en anlamlı ve...
En hassas günleri gözler önüne sergileyen...
Gerçek bir iç döküşü anlatır...
***
İsmet İnönü...
Oğlu Erdal’dan gelen 16 Mayıs 1950 tarihli...
Seçimlere ilişkin mektubu son Bakanlar Kurulu toplantısında okudu ve...
Ardından oğluna “22 Mayıs” tarihinde...
Taaa 75 yıl önce tam da bugün...
Duygularını şöyle özetledi:
BABADAN OĞULA CEVAP...
“Sevgili Erdal’ım,
Şimdi mektubunu aldık...
İlk duyguların, ne kadar iyi yürekli...
Filozofik ve ahlaklı yazıyorsun...
Teşekkür ederim... Seninle bir daha iftihar ettim…
Seçimi fena nispette kaybettik…
Niçin kaybettik?
İnsaflı, insafsız binbir sebebi var...
Fakat en başta geleni değişiklik arzusudur...
Bu da milletlerin hem masum, hem tabii arzularıdır...
En sıkıntılı zaman...
Kaybolmuş bir seçimden sonra geçen bir haftadır...
Şimdi bu bitti...
İki gün sonra yeni cumhurbaşkanı ve hükümet seçilecek...
Saat 18.30’da da ben, yeni cumhurbaşkanını tebrik edeceğim...
Bu bir hafta, çok şükür sarsıntısız geçmiştir...
Beş seneden beri, politikacılar benim için...
Nasıl bir düşmanlık havası yaratmaya çalıştılar, bilirsin...
Seçimin neticesini alır almaz her yerden...
Bize karşı sempati duyulmaya başlandı...
Hatta “yanlış bir şey yapıldığı” hissinin halkta göründüğünü söyleyenler bile var...
Bunların ehemmiyeti (önemi) yalnız bir noktadadır...
O da İnönü ailesine karşı düşmanlık (*)telkini muvaffak olmamıştır; itibarımız içeride, dışarıda artmıştır. Taşıdığınız adla haklı olarak iftihar edeceksiniz.
Bu seçim, memlekette yeni bir hayat tarzı kurmak için giriştiğimiz teşebbüste ne kadar ciddi ve samimi olduğumuzu ispat etmiştir. Memleket için, hepimiz için şeref olmuştur...
Hep iyiyiz... Gözlerinden öperiz...
Sağ ol, var ol, canım Erdal’ım...”
***
75 yıl önce tam da bugün yazılan bu mektup...
Bugünlerde pek rastlanmayan...
Siyasi “samimi iç döküş” örneklerinin belki de ilk örneğidir...
***
Bitiriyoruz...
Şu önemlidir...
Mektubu yazan İsmet İnönü...
Daha sonra neler yaşadı?
İşte, o bölüm...
***
Herkesin andığı şekilde İsmet Paşa...
Türk siyasal yaşamında...
Parti içi mücadele sonucunda değişen ilk genel başkan oldu...
İsmet İnönü...
“5 Kasım 1972” tarihinde...
49 yıldır üyesi olduğu...
33 yılını genel başkan olarak geçirdiği CHP’den fiilen ayrıldı...
Takvimler 14 Kasım 1972’yi gösterirken de...
Milletvekilliğinden istifa etti...
25 Aralık 1973’te...
89 yaşında kalp krizinden vefat etti...
***
Ne ilginçtir ki...
Babasının, sadece bilim adamı olmasını istediği evladı...
Prof. Dr. Erdal İnönü politikaya arkasını çevirmedi...
1991-1993 arasında başbakan yardımcılığı yaptı...
Ardından Sosyal Demokrasi Partisi (SODEP) ve...
1986'dan 1993'e kadar da..
Sosyaldemokrat Halkçı Parti (SHP)...
Genel başkanlığı görevini sürdürdü...
31 Ekim 2007’de kan kanseri tedavisi gördüğü hastanede, 81 yaşında hayatını kaybetti...
Nokta...
(*) telkin: bir duyguyu, bir düşünceyi birinin belleğine sokma, ona aşılama...
***
Hamiş: “Bir memlekette, namuslular, namussuzlar kadar cesur olmadıkça o memlekette kurtuluş yoktur... / İsmet İnönü – İkinci Cumhurbaşkanı, Cumhuriyet’in ilk başbakanı ve Türk Silahlı Kuvvetleri’nin ilk Genelkurmay Başkanı...
Sonsöz: “Politika, değişim için mücadele etme sanatıdır...” / Barack Hussein Obama... Amerika Birleşik Devletleri'nin 44. Başkanı...”