Metehan UD/EGEDESONSÖZ - İzmir Büyükşehir Belediyesi İklim Değişikliği ve Sıfır Atık Dairesi Başkanlığı'na bağlı Kent Temizliği Şube Müdürlüğü denetim ekipleri saha çalışması sırasında Gaziemir Emrez Mahallesi'ndeki eski kurşun fabrikası atıklarının, Torbalı Yoğurtçular Mahallesi’ndeki boş bir alana izinsiz şekilde döküldüğünü belgeledi.
Gaziemir'in Emrez Mahallesi'ndeki 49 ada 12 parselde, Ekovar Çevre Grup Geri Dönüşüm Atık Depolama İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi'nin kazı yaptığı belirlenerek, tutanak tutuldu. Ekipler, sahada döküm yapan şirketi (Nerman Hafriyat İnşaat Limited Şirketi) takibe aldı.
Eski kurşun fabrikasına ait bölgedeki toprağın iş makineleri ile şirkete ait araçlara (35 GC 6802 ve 35 NN 157 plakalı araçlar) yüklendiği belirlendi. Alandan çıkan iş makinelerini takip eden ekipler, hafriyatın Torbalı Yoğurtçular Mahallesi’ndeki 107 ada 22 parsele izinsiz şekilde döküldüğünü tespit etti.
‘GÜVENLİK ÖNLEMİ YOK’
Olayın ayrıntıları da netleşti. Edinilen bilgilere göre parsel sahibinin arazisini düzleştirmek amacıyla inşaat şirketinden toprak talep etti. Şirket de Gaziemir’deki eski kurşun fabrikasından çıkan toprağı getirip arazi üzerine döktü. Olay, bölge halkının şikayeti üzerine ortaya çıktı. Parsel sahibine ceza kesildiği öğrenilirken toprak dökülen alanın etrafında henüz güvenlik önlemlerinin alınmadığı belirtildi.
‘ETRAFINDA EVLER VAR’
Egedesonsöz’e konuşan Torbalı Yoğurtçular Mahalle Muhtarı Serkan Büker, “Vatandaşın biri şirketten yerini düzeltmek için toprak istemiş. Fakat dökülen toprağın belediye tarafından yapılan incelemelerde Gaziemir’deki alandan getirildiği ortaya çıktı. Biz bu döküm işleminin yasal olup olmadığının incelenmesini istemiştik. İzin alınmadığını öğrendik. Mülk sahibine ceza kesilmiş. Şirket sahibi köyün yerlisi değil. Etrafında evler var. İzmir Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Müdürlüğü’nden gelen gidenler oldu. Topraktan numune aldılar ve bildiğimiz kadarıyla etrafı çevrili değil” dedi
EGEÇEP’TEN SUÇ DUYURUSU: SORUŞTURMA BAŞLATILMALI!
Konuyla ilgili yazılı açıklama yapan EGEÇEP Sözcülerinden Av. Arif Ali Cangı “ İzmir’in Karabağlar ve Gaziemir ilçesi sınırlarındaki eski kurşun fabrikasındaki radyoaktif atıklar İzmir ve Türkiye’nin gündeminde olmasına rağmen atıkların nereden getirildiği, kimler tarafından getirildiği, bilinmediği gibi geçtiğimiz Temmuz ayından beri EKOVAR adlı şirketin yaptığı çalışmalar da denetimsiz devam etmekteydi. İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından yapılan açıklamada bu atıkların kontrolsüz ve denetimsiz bir şekilde Torbalı’da bir açık araziye döküldüğü tespit edilmiştir. Bu vahim bir gelişmedir. Çevre ve insan sağlığının ne kadar büyük bir tehdit altında olduğunu göstermektedir. Şimdi yapılması gereken Gaziemir’deki çalışmaların derhal durdurulması. İzmir Büyükşehir Belediyesi, Torbalı Belediyesi ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü gerekli yaptırımları uygulaması ve Cumhuriyet Savcılığı’nın da çevreyi kirletme suçundan gerek EKOVAR Şirketi gerek de dökümü yapan şirket hakkında soruşturma başlatması gerekiyor. Buradan çağrıda bulunuyoruz. Bu soruşturmayı derhal başlatın, Gaziemir’deki işlemleri durdurun ve çalışmaların sivil denetime açık bir şekilde yapılmasını sağlayın. Nükleer Düzenleme Kurulu’na ve TENMAK’a çağrıda bulunuyorum, kirlilik bir yerdeyken her yere yayılmış durumda. Bunun önlemini almak yasal sorumluluğunuzdur. Görevinizi yapınız, müdahale ediniz. Gerekli ölçümleri yapınız ve koruma tedbirlerini alınız. Bölgede yaşayan insanların ve diğer canlıların bundan zarar görmesini önleyiniz. Eğer yapılmazsa bu suçun ortağı olacaksınız.” ifadelerini kulandı.
NE OLMUŞTU?
2007 yılında İzmir’de Gaziemir ve Karabağlar ilçeleri arasında bulunan ve 1940’lı yıllardan 2010 yılına kadar faaliyette bulan Aslan Avcı Kurşun Fabrikası sahasında çok tehlikeli kurşun atıkların yanı sıra nükleer atıkları bulunduğu ortaya çıkmış, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu tarafından bu atıkların Europium 152 (EU 152) izotopu içeren nükleer çubukların ergitilmesiyle oluştuğu tespit edilmişti. Kamuoyundan gizlenen bu nükleer tehdit, ancak 2012 yılında Radikal Gazetesinden Serkan Ocak’ın haberiyle gündeme gelmişti.
Ege Çevre ve Kültür Platformu (EGEÇEP), Çevre Mühendisleri Odası, İzmir Tabip Odası gibi kurumlar yaptıkları gözlemlerle nükleer tehdidin boyutlarını ortaya çıkarmış, konu 2021 yılında dönemin Gaziemir Belediye Başkanı Halil Arda’nın “duran adam” eylemiyle kamuoyunun gündeminde yer bulmuştu. Bu girişimin ardından Gaziemir ve İzmir Büyükşehir Belediyelerinin, Kent Konseylerinin, TMMOB İl Koordinasyonunun, Çevre Mühendisleri Odası İzmir Şubesinin, İzmir Tabip Odasının, İzmir Barosunun ve EGEÇEP’in oluşturduğu komisyon konunun takipçisi olmuştu.
Geçtiğimiz yıl bölgede yapılan radyasyon ölçümlerinde normal değerin 7 bin katı (832,3 ve 833,6 mikrosievert) değer tespit edilmişti.
Nükleer atıkların tespit edildiği andan bu yana bu atıkların bertarafı yönünde bir adım atılmamış, bölgenin tel örgülerle çevrilmesi dışında dişe dokunur bir önlem alınmamıştı. Son olarak Nisan ayında EGEÇEP’in Çernobil felaketinin yıldönümü dolayısıyla konuya dikkat çekmek için bölgede düzenlediği basın açıklamasında tel örgülerin söküldüğü, nükleer atıkların bulunduğu sahayı çocukların oyun alanı olarak, çobanların ise koyunlarını otlatmak için kullandığı gözlenmişti. Basın açıklamasına katılan mahalle halkı atık sahasından gelen kokudan ve özellikle yağmurlu havalarda yükselen dumandan rahatsız olduklarını, komşuları arasında kanser ve düşük vakalarının arttığını belirtmişti.
