Nedim ATİLLA
Bugün 10 Aralık… Dünya Toprak Ana Günü… Toprağı sevenlere kutlu olsun
10 Aralık 2023 Pazar

Slow Food’un temel ilkelerini 10 Aralık Terra Madre Günü nedeniyle yineleyelim.

Slow Food, sürdürülebilir ve sağlıklı yaşam için dayanıklı sistemlerin hızlı bir şekilde nasıl oluşturulabileceğine ilişkin vizyonunu paylaşmak üzere yeni bir görüş belgesi yayınladı birkaç ay önce.

Biz Slow Food gönüllülerinin yıllardır söylediği “İyi Temiz Adil” meselesi için yeni yaklaşımlar getirildi.

Slow Food’un yaklaşımı sonuç olarak oldukça basit ama bir o kadar da zorlu: Sürdürülebilir gıda sistemleri, tüm insanların sürdürülebilir ve sağlıklı beslenmeden yararlanmasını sağlamalıdır. Sürdürülebilirliğin olağan üç kriteri (ekonomik, sosyal ve çevresel) ile Slow Food felsefesinin üç temel değeri (iyi, temiz ve adil) arasında büyük örtüşmeler var. Birbiriyle derinden ilişkili olan altı boyutu kapsarlar...

İyiden başlayalım

Sağlıklı: Sürdürülebilir gıda sistemleri sağlıklı olma yaklaşımını benimser ve gıda sistemlerinin sağlığı teşvik ettiğini kabul ederek sağlık ve refahın iyileştirilmesine katkıda bulunur.

Nasıl?: Çocuklara ve yetişkinlere eğitim fırsatları sunarken, aynı zamanda gezegenin ve hayvanların sağlığını koruyan sürdürülebilir gıda üretim yöntemlerini teşvik ederken, sağlıklı beslenme ve gıda kalitesine daha kolay erişim ve net bilgi sağlayarak.

Peki sağlıklı beslenmeden neyi kastediyoruz?---- Slow Food, sağlıklı bir beslenmeyi, insan sağlığını destekleyen ve gezegenin sağlığına saygı duyan, sürdürülebilir yöntemler kullanılarak yerel olarak üretilen çok çeşitli bitki kökenli gıdaları, tam gıdaları ve minimum düzeyde işlenmiş gıdaları tercih eden bir diyet olarak tanımlar. Sağlıklı beslenmenin bir diğer önemli bileşeni de beş duyunun yeniden keşfedilmesinin sağladığı keyif ve sosyal bağlantılar ve alışverişler kurmak için önemli fırsatlar olan ortak yemeklerin şenliğidir.

Sosyal ve kültürel açıdan uygun: Sürdürülebilir gıda sistemleri herkesin sosyokültürel ihtiyaçlarını yeterince karşılayan gıdaya erişim sağlar. Cinsiyet, ırk veya sınıfa dayalı eşitsizlikler de dahil olmak üzere, gıda sistemi içinde eşitsizliklerin yaratılmasını önlemeli ve bunlara karşı çıkmalıdırlar. Ayrıca kentsel ve kırsal toplulukların sosyal dokusunu da iyileştirmeleri gerekiyor.

Her şey okulda başlar - Erken çocukluk bakımı ve okullar, tüm çocukların iyi, temiz ve adil gıdaya erişimini sağlamada kritik bir rol oynar ve böylece farklı sosyo-ekonomik statüdeki çocuklar arasındaki eşitsizliklerin azaltılmasına yardımcı olur ve yeme alışkanlıkları farklı olan çocuklara gıda eğitimi sağlanır. İlk yıllarında şekillenir ve yetişkinliğe kadar devam eder.

İnsanlarla yiyecekleri arasındaki bağı onaralım: Kültür, vatandaşların yiyecek seçimlerini etkileyen temel bir faktör olmanın yanı sıra gelenekler ve kültürel temsillerle de önemli bir bağ olmaya devam ediyor. Ancak küresel tedarik zincirlerinin tüketicilerin en kolay erişebileceği gıdayı standartlaştırdığı bir çağda vatandaşlar ile yemek kültürleri arasındaki bağın yeniden tesis edilmesi ve daha iyi korunması gerekiyor. Sürdürülebilir gıda sistemleri, aynı zamanda kültürel açıdan uygun ve kültürel açıdan çeşitli olan sağlıklı ve sürdürülebilir beslenmeye erişimi teşvik etmelidir.

İkinci mevzumuz her zaman “Temiz”

Çevre dostu: Sürdürülebilir gıda sistemleri, gezegensel sınırlara, yani gezegensel çevreye, iklime ve biyolojik ve kültürel çeşitliliğe saygı göstererek, hepsi de gıda üretme kapasitemiz için temel olan, gezegenin sağlığına katkıda bulunur.

Artık agroekolojiye ihtiyacımız var. Sürdürülebilir gıda üretiminin anahtarı, endüstriyel tarımdan agroekolojiye geçişte yatmaktadır. Agroekolojik bir Avrupa mümkündür ve uzun vadeli gıda güvenliğinin sağlanması için gereklidir.

Daha az et, daha fazla fasulye: Sürdürülebilir bir gıda sistemi, gezegenin sınırları dahilinde kalabilmek için endüstriyel hayvan yetiştiriciliğinde ve gıda israfında da ciddi bir azalma gerektirecektir. Bu, yalnızca sürdürülebilir gıda ve tarım sistemlerinden gelen, hayvansal proteinlerin azaltıldığı, çoğunlukla bitki bazlı diyetlere geçiş yapılmasını gerektiriyor. Bu sistemlerde yetiştirilen hayvanlar, daha yüksek hayvan refahı potansiyeline sahip, daha sağlıklı ekosistemler ve daha düşük CO2 emisyonları oluşturan kapsamlı, döngüsel ve karma tarım modellerine dahil edilmelidir.

Dayanıklı: Sürdürülebilir gıda sistemleri dayanıklıdır; yani değişime uyum sağlayabilme, herhangi bir aksaklıktan sonra hızla toparlanabilme ve daha sürdürülebilir sonuçlara yeniden yönelme kapasitesine sahiptirler.

Sağlam bir gıda sistemi oluşturmak: Halk sağlığı krizleri, iklim değişikliği, bitki hastalıkları, fiyat şokları ve jeopolitik zorluklar çoğaldıkça dirençli gıda sistemleri kritik önem taşıyor. Biyolojik çeşitliliğe ve yerel çiftçilerin bilgisine odaklanan agroekoloji, dayanıklılık oluşturmak için sistematik bir çözüm olabilir.

Tedarik zinciri ne kadar kısa olursa o kadar iyidir. Aynı şekilde kısa tedarik zincirlerine dayalı yerel gıda sistemleri de çiftçilere, vatandaşlara ve çevreye pek çok fayda sağlayabilir. Örneğin, üreticiler ve tüketiciler arasındaki toptan satış ve dağıtım gibi ara aşamaların bir kısmının veya tamamının ortadan kaldırılmasıyla, gıda üreticileri gıda sisteminde aktif bir rol yeniden kazanabilir ve gıda tedarik zincirlerinde gıda tedarik zincirlerinden 'bağımsız' olarak çalışabilirler. daha geniş bir sistem ve değişime daha kolay uyum sağlar. Kısa tedarik zincirleri aynı zamanda tüketiciler ve üreticiler arasında daha doğrudan alışverişe, herkes için daha adil fiyatlara ve hem gıda israfının hem de uzun tedarik zincirleriyle ilişkili çevresel ayak izinin azaltılmasına olanak tanır.

Vee Slow Food’un olmazsa olmazı: Adil olmak!

Etik açıdan sağlam: Sürdürülebilir gıda sistemleri, hizmet ettikleri toplumların demokrasi, şeffaflık, dayanışma, eşitlik, insan hakları, kapsayıcılık, nesiller arası adalet ve hayvan refahı gibi değerlerini yansıtmalıdır.

Çiftlikten sofraya saygıyı geri getirmek: Gıda sistemleri gıda adaletini sağlamalı, yani herkesin sürdürülebilir ve sağlıklı gıdaya erişimini sağlamalıdır. İnsanlara ve onların haklarına saygılı çalışma koşulları yaratmalı, gıda üreticilerinin çiftlikten sofraya oynadığı hayati rolü kabul etmeli ve hayvan refahına saygılı tarım sistemlerini teşvik etmelidirler. Marjinalleştirilmiş veya ekonomik açıdan savunmasız tüketici gruplarını güçlendirmelidirler.

Çifte standarda izin verilmez: Yerel gıda sistemlerinin sürdürülebilirliğinin, ulusal veya uluslararası düzeyde diğer bölgelerdeki gıda sistemleri pahasına sağlanmaması, ancak küresel bir adil geçişin teşvik edilmesi üzerinde durulmalıdır. Gıda sistemleri, tüketicilere sürdürülebilir seçimler yapma gücü veren şeffaf etiketleme ve sorumlu reklamcılık gibi kapsamlı tüketici bilgileri gerektirerek üreticiler ve tüketiciler arasında sorumluluğu teşvik ederken etik açıdan sağlam gıda üretmelidir.

Ekonomik olarak uygulanabilir: Sürdürülebilir gıda sistemleri herkes için adil bir oyun alanına dayanır ve sağlıklı ve sürdürülebilir gıda üretimini teşvik edecek yasal ve mali çerçeve koşullarına sahiptir.

Doğruları ödüllendirmek : Yeterli gelir sağlayan işler yaratarak, çiftçi ve gıda işçisi gelirlerini artırarak ve güvenli çalışma koşulları sağlayarak gıdayla ilgili işin ekonomik olarak sürdürülebilir olmasını sağlar ve sağlıklı ekonomilere katkıda bulunur. Çoğunlukla ihmal edilen küçük ölçekli gıda üreticilerinin yeterli destek alması gerekiyor.

Çiftçi zincirlerinin kırılması : Avrupa'nın pek çok bölgesinde, merkezileşme ve bölgesel tedarik zinciri altyapılarının (örn. işleme merkezleri, kesim tesisleri) kaybı, çiftçileri büyük alıcılara daha da bağımlı hale getirdi ve küçük ölçekli çiftliklerin ve gıda işletmelerinin yaşayabilirliğini zayıflattı. .

Adil değil!:  Bu arada, küçük ölçekli çiftçiler hacim, fiyat ve süreç nedenleriyle potansiyel olarak kazançlı kamu ihale sözleşmelerinden fiili olarak dışlanmayla karşı karşıyadır: küçük ölçekli üreticiler, yerleşik süreçler ve deneyimler açısından tüccarlar ve büyük ölçekli ekonomik aktörlerle rekabet etmekte zorlanmaktadır.

Yerel düşünün: Gıda sistemlerindeki sürdürülebilirliği ve çeşitliliği güçlendirmek için, yerel ekonomik kalkınmaya ve sosyal ilişkilere kendini adamış sınırlı sayıda operatörün dahil olduğu kısa gıda dağıtım zincirleri geçerli olmalı ve küçük işletmelere "büyük gıda" yerine tercih verilmelidir; Pazara erişimlerini kolaylaştırarak. Bölgesel devreler bölge içinde katma değeri korur ve hem (küçük ölçekli) çiftçiler hem de tüketiciler için doğru ve adil fiyatlara olanak tanır.

10 Aralık Dünya Toprak Ana Günü kutlu olsun!

Yazdır   Önceki sayfa   Sayfa başına git  
YORUMLAR
Toplam 1 yorum var, 1 adet görüntüleniyor. Onay bekleyen yorum yok.

Küfür, hakaret içeren; dil, din, ırk ayrımı yapan; yasalara aykırı ifade ve beyanda bulunan ve tamamı büyük harflerle yazılan yorumlar yayınlanmayacaktır.
Neleri kabul ediyorum: IP adresimin kaydedileceğini, adli makamlarca istenmesi durumunda ip adresimin yetkililerle paylaşılacağını, yazılan yorumların sorumluluğunun tarafıma ait olduğunu, yazımın, yetkililerce, fikrim sorulmaksızın yayından kaldırılabileceğini bu siteye girdiğim andan itibaren kabul etmiş sayılırım.
 
Ömer Özütemiz 10 Aralık 2023 Pazar 18:35

Kısaca İTA diyebiliriz..

Yorumu oyla      2      3  
FACEBOOK YORUM
Yorumlarınızı Facebook hesabınız üzerinden yapın hemen onaylansın...
Tayfun MARO
Tayfun MARO
Sözün haysiyeti
Mehmet KARABEL
Mehmet KARABEL
Dünya yıldızı Erdoğan’ı neden uyardı?
Ender ALDANMAZ
Ender ALDANMAZ
Bir polisin isyanı!
Engin ÖNEN
Engin ÖNEN
Belediyelerin borç krizi siyasi krize dönüşüyor
Dr. Berna BRIDGE
Dr. Berna BRIDGE
Farklı ahlak anlayışları, kültür, kontrol
Nüvit TOKDEMİR
Nüvit TOKDEMİR
Bir zamanlar yaşananlar (1)
Nedim ATİLLA
Nedim ATİLLA
Çevre düşmanı hükümlü, savcıya karşı!
Rifat ÖZER
Rifat ÖZER
Dönemi biterken Ekrem Bulgun…
Prof. Dr. Mustafa KAYMAKÇI
Prof. Dr. Mustafa KAYMAKÇI
Bu dünyadan Çetin Yetkin Hoca geçti
Ayda ÖZEREN
Ayda ÖZEREN
Keşke bir kedi sevmiş olsaydınız…
ÇOK OKUNANLAR
ÇOK YORUMLANANLAR
FACEBOOK'TA EGE'DE SON SÖZ
GAZETE EGE'DE SONSÖZ
KünyeKünye İletişimİletişim FacebookFacebook TwitterTwitter Google+Google+ RSSRSS Sitene EkleSitene Ekle Günün HaberleriGünün Haberleri
Maxiva