Berivan KAYA/EGEDESONSÖZ- Harmandalı Katı Atık Bertaraf Tesisinin Danıştay kararıyla kapatılmasının ardından İzmir’de çöp krizi giderek büyüyor.
İzmir Tabip Odası Başkanı Dr. Fahri Yüce Ayhan, çöpten sızabilecek suların yeraltı ve yer üstü sularını kirletme ihtimaline dikkat çekerek yetkililere seslendi.
Son günlerde İzmir’in çeşitli ilçelerinde belediye atıklarının toplanmasında aksaklıklar yaşandığına dikkat çeken Dr. Fahri Yüce Ayhan, “Bu durum bir halk sağlığı sorunu yaratma potansiyeli taşıyor. Aslında kentsel katı atıklar küresel bir sorun. Tüm dünyada kentlerde toplanan katı atıkların 2050 yılı itibariyle 3,4 milyar tona erişmesi bekleniyor. Özellikle büyük kentlerde çevresel etkileri iyi planlanmış, uzun erimli çözüm sağlayacak çöp toplama alanlarının oluşturulmasına gerek vardır” dedi.
BELEDİYE VE MERKEZİ İKTİDAR UYUM SAĞLAMADI, SORUN BÜYÜDÜ
İzmir’de bir çöp depolama alanı sorununa değinen Yüce Ayhan, “Belediyelerin bu konudaki çözüm arayışlarında merkezi iktidar ile uyum sağlayamaması sorunun büyüyerek sürmesine neden oluyor. Bu nedenle hem belediye yetkililerine hem de topluma düşen sorumluluklara dikkat çekmek isterim. Öncelikle evlerde ve iş yerlerinde çöplerin ayrıştırılması, organik çöplerin geri dönüşebilir çöplerden ayrılması, etrafa saçılma, sızıntı, gibi durumlara yol açmayacak şekilde sağlam çöp torbalarına konması, torba içeriğindeki çöplerin hacminin olabildiğince küçültülerek doldurulması uygun olur. Çöp torbalarının sızıntıya dayanıklı olması, haşerelerin temasını önleyecek şekilde bağlanması gerekiyor. Çok sayıda konutun bir arada bulunduğu sitelerde veya geniş ölçekli iş yerlerinde yurttaşların, site yönetimlerinin çöp biriktirme alanları oluşturması önemlidir. Bu alanlarda kullanılacak ilave çöp konteynırlarının tercihen yerel yönetimlerce temini, bu sağlanamıyorsa ilgili site yönetimlerince temini düşünülmelidir. Çöp torbalarının ağzı açık olarak bırakılması ya da ağzı kapalı bile olsa sokak hayvanlarının müdahalesi gibi nedenlerle yırtılması çöplerin etrafa saçılmasına, hamam böcekleri, kara sinekler gibi haşerelerin çöpler üzerinde çoğalmasına yol açmaktadır” ifadelerine yer verdi.
ÇÖP SULARI YERALTI VE ÜSTÜ SULARINI KİRLETMEMELİ
Ayhan açıklamasının devamında şu ifadelere yer verdi;
“Özellikle çöp biriktirme alanlarının haşerelerin veya sokak hayvanlarının ilgisini çekecek şekilde koku yaymayacak, sızıntıya imkan vermeyecek kapaklı konteynırlar olmasına özen gösterilmelidir. Bu açıdan yerel yönetimin biriken çöplerin halk sağlığını tehdit edecek bir durum yaratmaması için ilave çöp konteynırları sağlaması uygun olacaktır. Yanı sıra çöp yığınlarının üzerine kireç kaymağı, çamaşır suyu gibi çöp sızıntı suyunda mikroorganizmaların çoğalmasını önleyecek bileşikler dökülmesi gerekir. Bu tür dönemlerde şehir şebeke suyunun klor miktarının dikkatle izlenmesi ve gerekirse insan sağlığına uygun sınırlar çerçevesinde miktar artırımı düşünülebilir. Çöpten sızabilecek suların yeraltı ve yer üstü sularını kirletmemesi önemlidir. Çöp biriktirme alanlarında toplanan çöplerin sızıntı sularında bulunan organik kirleticiler, ecza ve kişisel bakım ürünleri gibi kimyasallar su kaynaklarını kirletebilmektedir. Çöp yığınlarının bulunduğu bölgelerde sıçan ve benzeri kemiricilerin barınmasının önüne geçilmeli ve özellikle kara sineklere karşı ilaçlama yapılması gerekir.”
