Metehan UD/ EGEDESONSÖZ – Zorlu Grubu’na ait Meta Nikel Kobalt Madencilik Şirketi’nin Manisa'nın Akhisar ve Gördes ilçeleri arasındaki nikel madeninin kapasite artışı talebine Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile ilgili yeni bir gelişme yaşandı.
Son olarak şirketin "Mevcut Ruhsat Sahaları, RN:90412, RN:200706223 ve RN: 52844 Sahalarında Nikel-Kobalt Üretimi Kapasite Artışı (Tank Liçi), Maden Atığı Depolama Tesisi Kapasite Artışı, Proses İyileştirme/GES Sistemi ile ADT Suyu Geri Kazanım Ünitesi, Sönmüş Kireç Üretim Tesisi ve 89621 Ruhsat Numaralı (Er:3063801) II-A Grubu Kireç Ocağı İlavesi" başvurusunu değerlendiren bakanlık ÇED başvuru dosyasındaki eksiklikler nedeniyle proje tanıtım dosyasını revize edilmesi için iade etti. Ancak şirket mevzuata göre 1 ay içerisinde yeni başvuruda bulunmadı. Şirketin yeni başvuru yapmaması üzerine ÇED süreci sonlandırıldı.
Proje alanı İzmir-Manisa Planlama Bölgesi 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planına göre, tarım arazisi, çayı-mera ve orman alanlarından kalıyordu. Onay verilseydi en yakın konuta 270 metreye kadar düşecekti. Patlatma yöntemiyle hammadde çıkarılacak. Şirket proje için 2 milyar 427 milyon TL bütçe ayırmıştı.
Proje tanıtım dosyasında proje ile ilgili şu ifadeler yer almıştı:
Planlanan proje kapsamında proses tesisi üretim kapasitesinin 17.000 ton/yıl metalik nikel ve 1.200 ton/yıl kobalt metal eşleneği üretimine çıkarılması, prosesten çıkan atıkların depolandığı tesisin ise 906 m kret kotuna ve toplamda 45.000.000 m3 depolama hacmine yükseltilmesi planlanmaktadır.
Mevcut ÇED alanı büyüklüğü 2010 yılı ve 2024 yılı ÇED Olumlu Kararlarını kapsayan 4.693,67 ha olup planlanan proje kapsamında belirlenen 3 adet poligon alanının büyük bir kısmı mevcut ÇED alanında kalmaktadır. Dolayısı ile planlanan ÇED alanı 4.740,72 ha olacaktır. Proje kapsamında mevcut ÇED alanına ilave olarak 47,05 ha’lık alan artışı yapılacaktır.
MADEN HAKKINDA
2013 yılında üretime başlayan nikel maden ocağı işletmesine bölge halkı yaptığı pek çok eylemle karşı çıkmıştı. Hem maden ocağının hem de sülfürik üretim tesisinin halkın katılımı toplantısı bölge halkının tepkilerinden dolayı yapılamamıştı. İtirazlara rağmen tesise, 2018 yılında da kapasite artış izni verilmişti. Şirket ayrıca ÇED sahasına sülfürik asit üretme tesisi kurmak için de izin almıştı.
Bakanlık, son olarak geçtiğimiz yıl şirketin kapasite artışı için de onay vermişti. Şirket alanda bir artışa gitmeden üretim kapasitesini yıllık 1 milyon tondan 8 milyon tona çıkaracak. Ayrıca her biri yıllık 2 milyon 880 bin ton kapasiteye sahip iki adet eleme tesisi kurulacak.
2014 yılından beri faaliyet gösteren nikel madeni hem kullanılan sülfürik asidin madene taşınması sürecinde yaşanan tanker kazaları hem de asit tesisinin yol açtığı kirlilik ve asit sızıntıları ile sıkça gündeme gelmişti. Atık havuzunda sızıntılar ve taşma nedeniyle Başlamış Deresi kırmızıya boyanmıştı. Öte yandan ocağın dava sürecinde hazırlanan bilirkişi raporlarında işletmenin ruhsatı olmadı da ortaya çıkmıştı.
Nikel madeni ise İzmir kentine içme ve kullanma suyu sağlaması amacıyla kullanılan Gördes Barajının uzun mesafeli koruma alanında yer alıyor. Maden alanı İzmir-Manisa Planlama Bölgesi 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı'nda 'Çayır-Mera' olarak belirlenmiş alanda bulunuyordu. Kurulması planlanan tesisin etrafı tarlalarla çevrili ve ayrıca proje alanında endemik bitki türleri de yer alıyor.
