Muhittin AKBEL / EGEDESONSÖZ – Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda yapılan değişiklikle, iki yıl üst üste işlenmeyen, ekim yapılmayan tarım arazilerinin devlet eliyle kiraya verilmesinin önü açılmıştı. 1 Eylül’den itibaren başlayan uygulamayla ilgili tartışmalar devam ediyor. Çiftçiler Sendikası, yapılan bu değişikliğe temel oluşturan “İşlenmeyen Tarım Arazilerinin Tarımsal Amaçlı Kiraya Verilmesine İlişkin Yönetmelik”in iptalini ve yürütmenin durdurulması istemiyle, Tarım Bakanlığı’na karşı dava açmıştı. Danışta 10. Dairesi, değişikliğin mülkiyet hakkının özüne uygun olmadığına karar verdi ve bu karar, Anayasa Mahkemesi’ne taşındı.
ÇİFTÇİ HAK ETTİĞİNİ ALSA, ARAZİSİNDE NEDEN EKİM YAPMASIN Kİ…
Ziraat Mühendisleri Odası İzmir Şube Başkanı Dr. Hakan Çakıcı, bu kararı Egedesonsöz’e yorumladı. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın, ekim yapılmayan arazileri ÇKS kayıtlarından ve uydudan gördüğünü belirten Başkan Çakıcı, “Böyle bir uygulamayı başlatmadan önce o arazilerde neden ekim yapılmadığını araştırmak gerekirdi. Bir yerde ekim yapılmıyorsa, elbet bir sebebi vardır” dedi. Çiftçinin tarımsal üretimden para kazanmak istediğini, para kazanmadığında ekim yapmaktan vazgeçtiğini anlatan Çakıcı, şu değerlendirmelerde bulundu:
“İnsanlarımız tarım yapmak istiyor ama çiftçi yaş ortalaması 55 oldu. Gençler kaçıyor. Ekim yapılmayan yer tespit edildi diyelim; orayı kim ekip dikmek isteyecek, orada üretim yapmak isteyecek? Çiftçi arazi aramıyor ki! Kendi arazisinde ürettiğinin hakkını alsa, o üretim yapılmayan yerde de üretim yapacak. Önce, ‘Niye oralarda ekim yapılmıyor?’ sorusunun cevabını bulmak lazım. Vatandaşın kendi yeridir, mülkiyet hakkıdır, ekim yapmak istemiyordur. Haklıdır; özel mülktür, istediğini yapar! İkincisi, mirasla bölünmüş küçülmüş araziler var ve kimin ekeceği belli olmayan yerlerdir buralar. Üçüncüsü de ekilmesi ekonomik olmayan yerlerdir. Çiftçi, ekim yapılması ekonomik olmayan yerde iyi bir verim alamayacağını bile bile neden ekim yapsın ki… Bugünkü şartlarda üretim maliyetleri çok yüksek, insanlar o maliyetin altında eziliyorlar, bu da bazı arazilerin ekilmesinin önünde engel olarak duruyor.
Devlet, bir yer buldu, 50 dönüm, gel kardeşim, burada ekim yap, dedi. Kaç kişi koşa koşa orada ekim yapmak ister? Çiftçi, ekim yapacak zaman ve ekonomik açıdan uygunluğu yoksa, o arazisini zaten icara (kiraya) verir. Kiralayacak kimse çıkmazsa, orası boş kalır. Konu komşusunun, başkalarının icarlamadığı araziyi işleyecek kişiyi devlet nasıl bulacak, nereden bulacak?”
EKİM YAPILMAYAN YER KIYMETLİ BİR YERSE, ZATEN KİRACI BULUNUR
Devletin, bu işten başarılı bir sonuç alma ihtimalinin çok düşük olduğuna vurgu yapan Ziraat Mühendisleri Odası İzmir Şube Başkanı Dr. Hakan Çakıcı, “Her şeyden önce, insanlar o boş bırakılmış arazide neden ekim yapsın, sorusunun cevabının verilmesi gerekirdi” dedi ve şu görüşlere yer verdi:
“Bu işten başarılı bir sonuç olma ihtimali çok düşük. Çünkü ekim yapılmayan yer, gerçekten kıymetli bir yerse, oraya zaten kiracı bulunur. Bu uygulama, kötü niyetle ortaya çıkmış bir şey değil ama başarıya ulaşma şansı yok. Mahkemeden son karar çıkmadığı halde uygulama devam ediyor. Pek çok il ve ilçelerde listeler askıya çıktı. Anayasa Mahkemesi iptal kararı verirse, yönetmeliğin uygulanması mümkün olmaz. Ülkemizde ekim yapılamayan alan, 3,5 milyon hektar civarında. Bunca alanın çok büyük bölümü, ekim yapılması ekonomik olmayan yerlerdir. Türkiye’de nüfusun yarısının, köyde orada burada mutlaka bir arazisi, miras yoluyla da olsa hissesi vardır. Onlar ÇKS’de kayıtlı olmasa da orada insanlar orada kendi çaplarında bir şeyler yetiştiriyordur. Sistem kendi içinde üretimi bir şekilde sürdürüyor. Böyle bir uygulamaya geçmeden önce, sosyolojik ve ekonomik bir araştırma, değerlendirme yapmak; o arazilerin neden ekilmediğini tespit etmek gerekirdi. O boş arazilerin keyfi ekilmediğini düşünerek, madem sen burada ekim yapmıyorsun, ben senin adına kiraya veriyorum, demek pek mantıklı bir hareket olmuyor. İnsanlar, orada neden ekim yapsın? Ne ekecek de para kazanacak? Bir de kira verecek.”
