ZMO İzmir’den ‘tarımsal’ uyarı… Su’da tehlike!

Diren ÇELİK/EGEDESONSÖZ-2023 yılında felaketler üst üste gelirken, yüzleşme riski ile karşı karşıya olduğumuz bir felaket daha var. Kuraklık. Kuraklık, en temel etkisi olan susuzluğun yanında tarımsal üretimdeki düşüşü de beraberinde getiriyor ve bu da halkın bütçesine pahalılık olarak yansıyor. Son günlerde tarımsal gıda fiyatlarında dünyada bir düşüş olsa da bunun ne kadar süreceği belirsiz.

22 Mart Dünya Su Günü’nde Egedesonsöz’e konuşan Ziraat Mühendisleri Odası İzmir Şubesi yönetim Kurulu Başkanı Hakan Çakıcı ise, tarımsal üretimde planlamanın önemine ve çiftçinin üretimden uzaklaşması tehlikesine işaret etti.

Çakıcı, tarımsal üretimin iklimle bağlantısına işaret ederek şunları kaydetti:

“Kuraklık sıkıntısı da var. Bu sene bayağı az yağış gerçekleşti. Hem miktar az, hem de yağışlar doğru ve istediğimiz, beklediğimiz zamanlarda değil. Geçen Kasım ayında, ekim dikim zamanından önce yağış olmadı. Daha sonra çok sıcak bir dönem oldu. Arpa buğday gibi kışlık ürünleri düşündüğümüz zaman hava sıcaklığının yüksekliği ve yağışın olmaması o ürünleri çok fazla etkiledi. Bunu aşırı yağışlar takip etse de düzensiz ve miktarı fazla olan yağışların bir faydası olmadı. Deprem bölgesinde de çok aşırı yağış ve buna bağlı olarak sel meydana geldi. Ancak yağışın zamanı da uygun değil. Tarımsal anlamda düzen bozuk. Bu da rekolteye etki ediyor. Hububatta verim düşüklüğü endişemiz var. Kar yağışı olmayınca rezerv su da etkileniyor. Bu sene pek kar yağışı da olmadı. O nedenle yeraltı sularının miktarı da, kuyu sularının seviyesi de düşecek” dedi.

“PLANLAMADA BAŞLICA GÖREV BAKANLIĞIN”
Üretim planlamasının gerekliliğini vurgulayan Çakıcı, “Üretim desenleri oluşturmamız lazım. İklim değişikliklerine bağlı olarak her bölgede, her ürünü ekemeyebiliriz. Artık bol su gerektiren ürünleri ekemiyoruz. Çiftçi ürünü ekse de sulaması gerektiğinde suyu bulamıyor. Bununla ilgili bakanlığın, çiftçiyi alternatif ürünlere yönlendirmesi lazım. Söz konusu planlama, Tarım Bakanlığı’nın desteği ve teşvikleri ile gerçekleşebilecek” dedi

ÇÖZÜM: TÜKETİCİYE KISA YOLDAN GELMESİ
Çakıcı, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Gübre fiyatı, sulamada kullanılan elektriğin maliyeti, tohumun fiyatının artması ve çoğu ürünün ithal olması üretim maliyetini yükseltiyor. Çiftçi, bunu belli bir fiyatla piyasaya veriyor. Bazı ürünlerde taban fiyat belirlemesi de var. Burada çiftçinin geliri baskılanır. Taban fiyat, fiyat yükselmesin diye düşük tutuluyor ancak buğdayda, sütte bu ürünler çiftçiden çıktıktan sonraki maliyetler daha yüksek. Çiğ süt, çiftçinin elinden 8 buçuk, 9 TL’den çıkıyor ama markette 25-30 liralara satılıyor. Nakliye, mazot gideri yüksek, ulaşım masrafı yüksek, ambalajlama, paketleme masrafı yüksek.

Market fiyatları ortada. Ürünlerin tüketiciye ulaştığı fiyat, üreticiden çıkışının üç katına ulaşmış oluyor. Hatta bazı ürünlerde beş katına ulaştı. Tabii aracılar da var. Herkes, kendini enflasyondan korumak için belli bir kâr marjı koyuyor. Öyle olunca da fiyat katlanıyor. Burada çözüm, ürünün daha kolay, daha hızlıca gelmesi, tüketiciye daha kısa yoldan ulaşması, daha az aracıyla ulaşması olabilir. En büyük problemimiz, çiftçinin ürününün fiyatının baskılanması, çiftçinin refahının olmaması, gelirinin yeterli olmaması. Bunun sonucu da çiftçinin üretimden çıkması, uzaklaşması oluyor. Bu durum, ürünün bulunmamasına kadar gidebilecek sonuçlar doğurabilir.”