Bloomberg’in haberine göre pandemide ikinci perde “Long Covid”, “Uzun Covid” denilen, akut hastalık geçtikten sonra aylarca süregelen kronik rahatsızlıklar, bazılarında hiç iyileşmeyen, bazılarında aylarca iş ve aile yaşamını etkileyip yavaş yavaş azalan, çok çeşitli arızalar, arazlar dizisi… Maalesef hastalığı hafif veya ağır geçiren, genç, yaşlı, herkesi tutabiliyor bu Long Covid. Gençlerde her beş kişiden biri, yaşlılarda her dört kişiden biri Long Covid’e yakanlanma riski altında. Tıp bu konuyu daha iyi araştırmamış, tam bilemiyor, araştırılması gereken yeni bir alan.

Semptomlar çok çeşitli, nefessiz kalmaktan geçmeyen öksürüğe, öksürük geçse bile aylarca süren halsizliğe, sürekli yorgunluğa, unutkanlığa, beyin işlevlerinin aksamasına, kalpten diğer organlara, herkeste farklı süregelen farklı arızalar… Kötü haber de aşıların Long Covid’den %15 koruyor olması, son yapılan bir araştırmaya göre.

Aşıların ölüm ve hastanelik olma riskini düşürdüğü ama hastalıktan korumadığı, yine de hastalığı kapmanın olası olduğu biliniyor. Birçok aşılının hasta olduğunu bizler de gördük. Kronik hastalığı olan ve yaşı çok ileri olanları ise ölümden kurtardığı aşının en iyi yanı. Ancak hastalığı hafif geçiren tamamıyla sağlıklı gençler bile sonradan Long Covid arızaları ile karşılaşıyorlar. Bu da Bloomberg habere göre yalnızca aşıya güvenip, tüm önlemlere boş vermenin riskine ve akılsızlığına işaret ediyor.

US Veteran Sağlık Yönetiminin yaptığı geniş çaplı araştırma aşıların Long Covid’den yalnızca %15, Covid kapanları ölümden ise %35 koruduğunu gösterdi. St Louis Health Care’dan Ziyad-Al-Aly yalnızca aşılara güvenmenin risklerine değindi. Kaliforniya Üniversitesinden Bob Watchter da bu son araştırmanın çok kaygı verici olduğunu açıkladı. 6.3 milyondan fazla insanın ölümüne yol açan bu hastalığın ikinci perdesinin Long Covid konusu olduğu belirlendi.

Watchter acilen bu konu üzerine araştırma yapılması gerektiğini ve antiviral ilaçların Long Covid konusunda faydalı olup olmadığının araştırılması gerekliliğine değindi. Aşıların gerçekten çok faydalı olduğu ancak yeterli olmadığı konusunda görüş birliğine varıldı. Yine, aşının yanı sıra en iyi korunmanın maske, mesafe, açık hava ve düğün dernek gibi toplu ortamlardan uzak olmanın olduğu düşünüldü.

Diğer kötü haber de Güney Afrika Cumhuriyetinden geldi. Halkın %97sinin ya aşı ya da hastalığı geçirerek kanlarında antikor üretmiş olmasına karşın ülkenin beşinci bir salgınla yüz yüze olduğu açıklandı. Bu örnek de klasik, maske, mesafe, açık alan ve kalabalığa girmeme, girildiğinde maskesiz olmamanın önemini gösterdi. Önlemlerle ilgili yasaklar kalkmış olsa bile Covid ve Long Covid’den korunmanın, hasta olmaktan kaçınmanın en iyi, en akıllıca yol olduğu konusunda görüş birliğine bir defa daha varıldı.