Yaldız, 9 Eylül krizini değerlendirdi: Kazanan hem Soyer hem Erdoğan!

EGEDESONSÖZ- İntegral Araştırma Şirketi Koordinatörü Ümit Yaldız, Sonsöz TV’nin konuğu oldu. Gazeteci Fatih Yapar’ın sorularını yanıtlayan Yaldız, İzmir’de 9 Eylül kutlamalarının ardından yaşanan tartışmaları değerlendirdi.

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer’in İzmir’in Kurtuluş Günü kutlamalarındaki konuşmasında Osmanlı’nın son padişahı Vahdettin’e yönelik olarak “gaflet, dalalet, hıyanet” vurgusu yapmıştı. Soyer’in bu sözleri AK Parti ve MHP tarafından tepkiyle karşılarken Soyer ise sözlerinin Nutuk’tan alıntı olduğunu söylemişti.

İntegral Araştırma Şirketi Koordinatörü Ümit Yaldız “Meseleyi eğip bükmenin, suni gündem yaratmak dışında bir anlamı yok. Enflasyon konuşulacağına, Vahdettin konuşulsun, kira artışı, market fiyatları konuşulmasın da ‘ecdat için şunu dediler, bunu dediler’ diye konuşulsun” ifadelerini kullandı. Yaldız ayrıca Soyer’in konuşmasının Nutuk’tan birebir kullanıldığına dikkat çekerek, “Soyer’e cevap verirken aslında Atatürk ile kavga etmiş oluyorsunuz” dedi.

MİTOLOJİK BİR KONU DEĞİL
Savaş dönemindeki konjektürün iyi değerlendirilmesinin önemine dikkat çeken Yaldız, “ 9 Eylül’ün bu yılki anlamı nedir? İzmir’in Yunan işgali altındaydı. Aslında tek başına Yunan’da değil. Ben yarım da olsa 2 yıl tarih eğitimi almış bir arkadaşınızım. 9 Eylül ve sonrasındaki zaferin ardından yapılan Mudanya Ateşkes Anlaşması’nın altında sadece Yunanlıların imzası yoktur. 1. Dünya Savaşı’nda galip gelen, bize Sevr Anlaşması’nı dayatan itilaf devletlerinin tamamının imzası ve temsilcileri vardır. Bir kere sadece bu bile zaferin sadece Yunanistan’a karşı kazanılmış bir zafer olmadığı anlamına geliyor. Yunanistan’ın da tüm İtilaf devletlerinin maşası olarak saldırdığı ve topraklarımızı işgal ettiği anlamına gelir. Anadolu topyekûn varını, yoğunu ortaya koyarak ve hatta İstanbul hükümetini de karşısına alarak bu mücadeleyi yapmıştır. İstanbul hükümetinin o günkü yöneticileri Damat Ferit Paşa hükümeti baştaki Vahdettin dahil olmak üzere, Anadolu’da bu mücadeleyi veren Mustafa Kemal ve silah arkadaşlarına karşı hangi adımları attığı, tarihi vesikalarla ayan beyan ortada. Bu tarihi vesikalar Türk, İngiliz ve Yunan arşivlerinde var. Bahsettiğimiz tarih milattan önceki mitolojik bir konu değil. Bu yaşanan olaylar henüz 100 yıl önce yaşanmış yaklaşık 3 buçuk yıl sürmüş bir işgalin ve zaferin hikâyesi… Yaşanan tüm bu olayları birinci ağızdan dinleyen insanlar var hatta daha düne kadar birinci ağızdan anlatan insanlar vardı ki TRT arşivlerinden Kurtuluş Savaşı’na katılan gazilerimiz ile yapılan röportajlar mevcut. Şu an Google’den baksanız bile çok rahat bulabilirsiniz. Bu mücadelede ne acılar yaşanmış dinleyebilirsiniz. Anadolu insanının kurtuluş mücadelesine destek vermemesi için Yunan ve İngiliz uçaklarından hangi fetvalar dağıtılmış, kurtuluş savaşını verenleri dinsiz ve vatan haini ilan eden hangi fetvalar yayınlanmış. Mustafa Kemal başta olmak üzere onunla birlikte yol alan arkadaşları için idam kararı, katli vaciptir kararları kimler tarafından alınmış ayan beyan tüm arşivlerimizde orijinal belgelerimizde var. Tüm bunlar varken bu meseleyi eğip bükmenin, suni gündem yaratmak dışında bir anlamı yok. enflasyon konuşulacağına, Vahdettin konuşulsun. Kira artışı market fiyatları konuşulmasın da ecdat için şunu dediler bunu dediler diye konuşulsun” ifadelerini kullandı.

ATATÜRK DAHA AĞIRLARINI NUTUK’TA SÖYLEMİŞ
Nutuk’ta Vahdettin ve Damat Ferit Paşa Hükümeti’nin aldığı tutumun daha ayrıntılı biçimde görülmesinin mümkün olduğunu kaydeden Soyer,  “Tunç Soyer, ne söylediğinin açıklamasını yaptı. ‘Ben Nutuk’tan esinlendim’ dedi. Soyer’in Nutuk’tan esinlenmesi de çok doğal. Nutuk, CHP’nin 1927 kongresinde Mustafa Kemal Atatürk’ün 3-4 aylık bir hazırlıktan sonra Kurtuluş Savaşı’nın 19 Mayıs’tan itibaren ne zorluklar ile hangi atmosferde yaşandığını kalem kalem belgeleriyle CHP kurultay delegelerine günler süren bir konuşmanın vücuda gelmiş halidir. O günkü Vahdettin ve damat Ferit hükümetinin kurtuluş savaşı müddetince hangi tutum ve davranışta bulunduğu belgelerle anlatılıyor. Aslında bugün Tunç Soyer’in dediklerinin çok daha ağırlarını Mustafa Kemal Atatürk’ün kaleme aldığı Nutuk’ta belgeleriyle anlatılıyor. Vahdettin ve Damat Ferit Paşa Hükümeti’nin neler yaptığını, hangi hataları yaptığını, hain midir değil midir tüm bu tartışmaları Nutuk’ta anlatılıyor” şeklinde konuştu.

ATATÜRK’LE KAVGA ETMİŞ OLUYORSUNUZ!
Soyer’in sözleri üzerinden kavganın bir yerde Atatürk’le kavga anlamına da geleceğini kaydeden Yaldız, “Bu konuşma hakkında hukuki işlem yaparsanız Atatürk’ü yargılarsınız. Hukuki davalarda da Atatürk’ü yargılarsınız. Çok tehlikeli yerlere doğru gider, çünkü bire bir moda mod Nutuk’tan alıntı bir konuşma. Tunç Soyer, Osmanlı demiyor, ben öyle bir kelimeye rastlamadım. Soyer konuşmasında, 100 yıl önce bu ülkeyi idare edenler diyor. Ülkeyi 100 yıl önce kim idare ediyordu belli, hatta Cumhurbaşkanı konuyu Abdülhamit’e getiriyor ama Soyer 100 yıl önce idare edenlerden bahsediyor. Abdülhamit demiş olsaydı 115 yıl önce idare edenler demesi gerekirdi. Soyer, 100 yıl önceki idarecilerden bahsediyor. Bu millet topu, tüfeği, yaşlısı, çocuğu ve kadınıyla canını dişine takarak bu ülkeyi emperyalistlerden kurtarmaya çalışırken, beşinci evliliğini kendisinden 45 yaş küçük biriyle evlenen Vahdettin’den bahsediyor Soyer” dedi.

İNGİLİZ GEMİSİNE BİNEREK ÜLKEYİ TERK ETTİ
MHP Lideri Devlet Bahçeli’nin “Vahdettin bazı hatalar yapmış ancak hain değildir” sözünün tarihçilerin konusu olduğunu söyleyen Yaldız, “Mustafa Kemal Atatürk bu dönemin birinci tanığı olarak her şeyi yaşayarak idamı istenmiş, vatan haini ilan edilmiş, buna rağmen bu kurutuluşa öncülük etmiştir. Hem askeri hem siyasal deha olan Mustafa Kemal Atatürk, Vahdettin ve Damat Ferit ile ilgili ne söylememiz ne bilmemiz gerekiyorsa birinci elden ele almış zaten. Bana göre bu konu tartışmaya kapalı bir konu.  Abdülhamit’i tartışıyor olsak başka ama Vahdettin konusu doğrudan... Nutuk bunun için belgedir. Ben bunun dışında bir tartışmayı Vahdettin konusunda kabul etmiyorum. Vahdettin bu milletin 100 yıl önce bire bir yaşayarak deneyimlediği bir padişahtır ve kendisi ile ilgili sürgün kararı olmamasına rağmen canıyla ilgili endişeleri olduğunu belirtip İngiliz gemisine binerek ülkeyi terk etmiştir. Bunlar ortadayken öyle miydi? Böyle miydi? Buna bugünkü hakimler mi karar verecek? Bunun kararını bana göre Mustafa Kemal Atatürk ve arkadaşları o gün vermiştir. Peki bu tartışma neden buraya geliyor, Vahdettin öyledir böyledir diyebilecek birisi değilim. Ülkemizin yetiştirdiği çok büyük tarihçiler var onlar değerlendirir bu konuyu. Ancak ufukta seçim var, sandık görüldü ve İzmir’de çok devasa hayal edilemeyecek bir kalabalık oluştu” dedi.

SIRADAN BİR KUTLAMA DEĞİL
9 Eylül’de toplanan kalabalığın sıradan bir kutlama olarak değerlendirmenin doğru olmadığını kaydeden Yaldız,” Hükümetimiz ve valiler de son dönemde konser ve eğlencelere karşı yasakçı tutum sergiliyorlar. Birçok faktör Tarkan konserinin çok devasa bir kalabalık olmasını sağladı. Ama en önemli motivasyon sebebi İzmir’in Kurtuluşunun 100. Yılı’na tanıklık etmek istenmesiydi. Bu kutlama öyle sıradan bir kutlama değil bakın 100. Yıl çok önemli. Benim burada gördüğüm en büyük eksiklik başından beri 100 yıl coşkusunu, 100 yıl önce bu vatanı ve hürriyetimizi bağışlayan atalarımız gibi yan yana sırt sırta hep beraberce kutlayamadık? Hani birileri ecdat arıyor ya işte asıl ecdat kim biliyor musunuz? Ecdat Sivas’tan itibaren canını dişine takarak bu ülkeyi emperyalist güçlerden kurtaranlardır ecdat. Bana göre İngiliz gemisine binip kaçanlar değildir. En azından benim ecdadım değil, benim ecdadım Mustafa Kemal Atatürk ve onunla bu mücadeleyi sürdürmüş, bu kurtuluşa omuz veren silah arkadaşlarının her birisidir. Ecdat asker kaçakları değildir, vatan hainleri değildir. Kurtuluşa omuz verip ölümü göze alan, şehitliklerde, Kütahya’dan başlayarak Afyon’un İzmir’in şehitliklerinde yatanlardır benim ecdadım.” dedi.

100’NCÜ YILDA BİRLİKTE OLAMAYACAKSANIZ NE ZAMAN OLACAKSINIZ?
100. yıl kutlamalarında birlik olunamadığının üzüntü yarattığını aktaran Yaldız, “Bu vatan bize kurdeleler içerisinde verilmedi. Bu vatanı canımız, kanımızla aldık. Böyle bir günün 100. Yılında ülkemizin muhalefeti ve iktidarı ile bir arada olamamak, bence en büyük üzüntü kaynağı. İzmir Büyükşehir Belediyesi Afyon’dan İzmir’e olan tarihi yürüyüşün canlandırılması olacak yürüyüşün, başından itibaren bu ülkenin şu andaki siyasal muhalefeti, MHP’sinden başlayarak hatta ve hatta HDP’sine kadar birlikte olamıyor olmak bugün bu ülkenin en büyük sorunudur. Kurtuluş savaşında Afyon’un şehitliklerine bakın, Kürt, Türk, Alevi ve Sünni şehitliklerde hep yan yana yatıyorlar. Bu ülkeyi hep beraber var ettik. Çanakkale’de ne ise Afyon’da da aynı mücadeleydi. Şimdi bu dedelerin torunları 100. Yılda bir arada olamıyor. 9 Eylül’ü sadece İzmir’in Kurtuluşu olarak göremeyiz. 9 Eylül aynı zamanda ülkenin kurtuluşu. Peki Recep Tayyip Erdoğan neden orda değildi? Devlet Bahçeli, Meral Akşener, 6’lı masa neden yoktu? Muharrem İnce, Ümit Özdağ neden yoklardı? Neden birlikte 100 yıl önce, biz bu ülkeyi hep beraber kurtardık demedik. Siyasi kavganızı sonra yine verin, 10 Eylül’de çıkın verin kavganızı. En büyük sorun budur. 100. Yılda birlikte olamayacaksanız ne zaman olacaksınız? Böyle bir tarihte birlikte fotoğraf veremiyorsunuz, İzmir’de Sayın Erdoğan ve Sayın Kılıçdaroğlu’nun birlikte 1 tane fotoğrafı var. O da İZBAN’ın açılışı. Peki İZBAN’dan daha önemli değil mi kurtuluşun 100. Yılı? Bütün siyasal gündemi bizzat cumhurbaşkanı olarak açıklama yapıp, kendi fotoğrafıyla birlikte 9 Eylül’ün 100. Yılını sayın Cumhurbaşkanı kutladı. Keşke bizzat gelseydi hatta keşke hepsi herkes gelebilseydi. Bana göre en büyük eksiklik budur, bu eksiklik tamamlanmadığı gibi bir de tartışma oldu… 100 yıl önceki gazetelere dönük kitaplar basılıyor, peki 100 yıl sonra bugünün tarihine baktığınızda ne göreceksiniz Tarkan konseri dışında bir birliktelik yok. Ne var? İzmir’de 1 milyon kişi Tarkan konserine gitmiş, Tarkan da ‘geççek’ demiş” şeklinde konuştu.

SİYASAL AÇIDAN TUNÇ SOYER DE AK PARTİ DE BU TARTIŞMADAN KAZANÇLI ÇIKTI
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Başkan Tunç Soyer ile ilgili “hukuki yaptırım” çıkışı hakkında değerlendirmelerde bulunan Yaldız, “İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı kentte siyasal bir aktöre dönüştü, öncesinde değil miydi? Tam olarak değildi. Ancak bu tartışmalarla beraber adeta kentin liderliğine terfi etti. Tartışmalar çerçevesinde Erdoğan’ın, Tunç Soyer’e iki defa saldırısı, ilk saldırmada kendiliğinden gelişen bir cevaptı. Ancak ikinci saldırısı doğrudan, planlı bir saldırıydı. Cumhurbaşkanı uçağında sorulan soruların önceden Cumhurbaşkanının haberinin olmaması gibi bir durum söz konusu olabilir mi? Bizde bunu bilmeyecek kadar bu mesleğin cahili değiliz. Mutlaka biliyordu, yani hazırlanılmış bir saldırı geldi. Tunç Soyer’e soru da, cevap da net bir şekilde tartılarak verildi. Tunç Soyer siyasal bir aktör olarak gücüne güç kattı. İkinci olarak ise; bence AK Parti buradan kazançlı çıktı, yani İzmir ekseninde kaybı olabilir. İzmir, ‘Mustafa Kemal Atatürk mü? Yoksa Sultan Vahdettin mi?’ tartışmasında Atatürk tarafında yer alacaktır. Bizim yaptığımız araştırmalarda İzmir’in Atatürkçülük oranı yüzde 80- 85’tir. İzmir, Atatürk’ü tartışmaya hiçbir konuda açmaz. Hani derler ya İzmir solun mu yoksa CHP’nin mi kalesi diye? Hayır efendim.  İzmir, Mustafa Kemal Atatürk’ün ve Kemalizm’in kalesidir. Atatürk’ten yana tavrı alır ve Atatürk’ün nutkunu anlatan belediye başkanına da sahip çıkar. Bu tartışmalar önceliğinde bir değerlendirme net olarak yapmadık ama sokak bu tartışmalarda Soyer’i tutuyor. Belki bunu dışarıya yansıtamaz olabilirler, gündeme sokamaz olabilirler ancak İzmir’in trend topiği sandıkta belli olur. İzmir’de Tunç Soyer açısından bu tartışmalar bir milattır” dedi.

SAYIN CUMHURBAŞKANI İZMİR’E VURARAK ANADOLU’NUN SAFINI TUTMAYA DEVAM EDİYOR
AK Parti ise; 2007 yılının Cumhuriyet mitingine gidelim o kalabalık üzerinden İzmir’in önemsediği bir nokta varsa Anadolu’nun belli bir kesimi buna karşı tavır alıyor. Cumhuriyet mitinglerinde de inanılmaz kalabalık vardı ancak genel seçimin kazananı AK Parti olmuştu. Aslında bugün Tarkan konserindeki kalabalıktan da yaranılmaya çalışılan konu şudur ki; ‘bu yapı geliyor, bu yapı bizim ecdadımız ve savunduğumuz değer yargılarımızla kavga ederek geliyor. Onun için, aman, bize ve değer yargılarımıza sahip çıkın’ diye bir kutuplaştırma, paketleme, kafesleştirme var. İzmir’in üzerinden yaratılan ters algı ile Anadolu’daki seçmeni farklı noktada safları sıklaştırma operasyonu olarak görüyorum . Sayın Cumhurbaşkanı bunu sürekli yapıyor aslında, sonuçta siyaset sonuç alma sanatı. İzmir’i verip karşısında ne aldığına bakıyor, bunu yaparken İzmir’in aslında yüzde otuzunu da bloke ediyor. Ancak İzmir özelinde İzmir’in yüzde 70’ini de muhalefet tarafına bloke etmiş oluyor. Sayın Cumhurbaşkan, Tarkan kalabalığının üzerinden, 2007 cumhuriyet mitinglerinde yaptığı gibi İzmir’e vurarak Anadolu’nun safını tutmaya devam ediyor. “ dedi.

BAHÇELİ HAYAL KIRIKLIĞI YARATTI
Başkan Soyer’e tepki gösteren isimlerden Cumhur İttifakı ortağı Devlet Bahçeli’nin konu ile ilgili yorumlarını değerlendiren Yaldız, “Biz bu konuları konuşurken aslında gerçek sorunumuz olan konuları konuşamıyoruz. Hem Soyer hem Erdoğan bu işten kazançlı çıkmıştır. Bahçeli için aynı şeyi söylemem. Bahçeli’nin Vahdettin güzellemeleri yapan açıklamaları ve Soyer’e ağır hakaret varan söylemleriyle İzmir’de seçmen açısından hayal kırıklığı yarattığını söyleyebilirim” ifadelerini kullandı.