Muhittin AKBEL / EGEDESONSÖZ – Türk insanının dayanışma ruhunun en çok sergilendiği yerlerden biri olan bakkal dükkanlarında veresiye defterleri yine doldu. Ağırlaşan ekonomik şartlarda insanların hayati tüketim maddelerini veresiye satın alarak bakkallara daha çok borç yaptığına işaret eden İzmir Bakkallar ve Bayiler Odası Başkanı Emin Bağcı, “Vatandaş tükendi, bakkallar da tükendi. Artık dayanacak gücümüz kalmadı. Bir süre önce belediyeler ve İzmirli yardımseverler, bakkallardaki veresiye defterlerini kapatmıştı. Hem biz bakkallar çok mutlu olmuştuk, hem de veresiye defterine borç yazdıran insanlarımız. Belediyeler ve hayırseverler, veresiye defterlerine bir daha el atarsa, çok mutlu olacağız. Artık artan zamlar yüzünden dayanacak gücümüz kalmadı” açıklamasında bulundu.
VERESİYE DEĞİL, VERMEYESİYE DEFTERİ!
Eskiden veresiye yapılan alışverişin borçlarının düzenli olarak ödendiğini, ancak son yıllarda ağırlaşan yaşam koşulları nedeniyle artık bunun mümkün olmadığını belirten İzmir Bakkallar ve Bayiler Odası Başkanı Emin Bağcı, “Artık veresiye defteri, vermeyesiye defteri oldu. İnsanlar doğal olarak elektrik, su, doğalgaz, kira gibi borçlarını ödedikten sonra parası artarsa veresiye defterindeki borcunu kapatıyor. Haliyle bugünkü şartlarda bize para kalmıyor” dedi ve şu değerlendirmelerde bulundu:
BAKKAL BİR EKMEĞİ BİLE BEDAVA VEREMEYECEK HALE GELDİ
“Bizde, yani mahalle bakkallarında veresiye vermemek olmaz. Çünkü o mahallesin sakinleriyle yüz yüze bakıyorsunuz. Cebinde parası olmayan biri gelse, bakkal olarak sizden bir tane ekmek istese, hangi bakkal vermez? Ekonomi o kadar kötüleşti ki, bakkal, o bir ekmeği bile veremeyecek hale geldi.
Aralık ayında yüzde 80’lik zamlar gördük aldığımız ürünlerde, kimisi yüzde 120’yi aştı. Bakkalda en çok satılan 22 adet temel üründe ortalama zam, yüzde 82.70 oranında gerçekleşti. Bakkalın işi çok zor. Biz bir mal istiyoruz, mal gelmeden fiyat listesi geliyor. İkinci, üçüncü, yani zamlı fiyat listeleri geliyor ama mal hala elimizde olmadığı halde. Her şeyi zamlı alıyoruz. Bu şartlarda yine halkımıza hizmet etmeye çalışıyoruz. İnsanlar parasızlıktan veresiye defterlerini şişirdi. Bir ara belediyeler, yardımseverler, bakkallardaki veresiye defterlerini kapatmıştı. Yine aynı hareketi bekliyoruz. Bu sosyal yarayı bir kez daha sarmalarını istiyoruz. İnsanlar, elektrik, su, doğalgaz borçlarını ödedikten sonra elinde para kalırsa, bakkalına ödeme yapıyor. Tamamını da ödeyemiyor. O insan bir süre sonra borcunu ödeyemez hale geldiğinde utanıyor, sıkılıyor, sizden alışveriş yapmamaya başlıyor.”
VERESİYE DEFTERİ OLMAYAN MAHALLE BAKKALI YOK
İzmir’de odaya bağlı 5 bin üye olduğunu, bunun bir kısmının bayilik faaliyeti yaptığını belirten Başkan Emin Bağcı, mahalle bakkalı olup da veresiye defteri olmayan, veresiye defteri olup da defteri dolmayan kimsenin kalmadığına vurgu yaptı. Özellikle kırsaldaki bakkalların daha zor şartlarda yaşam mücadelesi verdiğini anlatan Başkan Bağcı, “Devlet, elektrikte, doğalgazda, insanlar için hayati önem taşıyan bazı ürünlerde KDV’yi kaldırmalı ki, ceplerinde biraz para kalsın. Burada iş biraz da devlete düşüyor. Bir bakkal dükkanı artık bir aileye bakmıyor, bakamıyor. Benim babam beş çocuk yetiştirdi, beşini de üniversitede okuttu o bakkal dükkanı sayesinde. Ben de dört çocuğumun üniversite eğitimini sağladım o bakkal dükkanı ile. 1998 sonrası her şey tersine döndü. Hipermarketler büyüdü, bakkallar küçüldü. Bakkalların yaşaması isteniyorsa, belediyelerin, hayırseverlerin, şu veresiye defterlerine bir el atması lazım, borçların bir kez daha kapatılması lazım” diye konuştu.
ALACAĞIMIZI İSTEDİĞİMİZDE VATANDAŞ, YAŞADIĞI EKONOMİK SIKINTIYI ANLATIYOR
Karşıyaka Alaybey’de 1970 yılından bu yana bakkallık yapan 83 yaşındaki Halil Erol Bodrumlu da veresiye defterlerinin dolduğunu ifade etti. Yan gelirleriyle, bakkal dükkanında oluşan bütçe açığını kapatarak günü kurtardığını anlatan Bakkal Halil Amca, “Alacağımızı istediğimizde, müşterimiz, yaşadığı ekonomik sıkıntıları dile getiriyor. Kaçmıyoruz ya, biz buradayız, deyip gidiyor. Eline para geçerse biraz ödeme yapıyor. Artık bazılarına veresiye mal vermemeye başladım. Şu anda veresiye defterinde, 60 bin lira civarında alacağım var. Bu para, bir bakkal için çok büyük bir paradır. Müşterilerimizin biraz bizleri de düşünmelerini istiyoruz” ifadelerini kullandı.