Büyükşehir'den 'yapay zeka' ve 'akıllı kent' hamlesi

İzmir Büyükşehir Belediyesi, akıllı kent hedefiyle çalışmalarına devam ediyor. Teknoloji tabanlı uygulamalarla kentlilerin hayatını kolaylaştıran Büyükşehir Belediyesi’nin üç projesi, İZKA tarafından açılan 2022 yılı Kamuda Dijital Dönüşüm Mali Destek Programı’ndan hibe almaya hak kazandı. Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı “Dijital Kent Tasarım ve Yönetim Sistemi”, ESHOT “Telemetri Sistemi”, Büyükşehir iştiraki İZELMAN A.Ş. ise “Akıllı Kent, Akıllı Otoparklar” projesiyle listeye girdi. Büyükşehir Belediyesi, teknoloji tabanlı uygulamaların sayısını arttırarak belediye ve kent kaynaklarının etkin kullanılmasını hedefliyor.

Dijital Kent Tasarım ve Yönetim Sistemi
Büyükşehir Belediyesi Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı “Dirençli İzmir: Dijital Kent Tasarım ve Yönetim Sistemi” projesiyle bir veri akışı sistemi kuracak. Hava koşullarının yanı sıra afet, iklim krizine uyum ve kentsel tasarım ile ilgili öngörü sağlayan parametrelerin değerlendirileceği LoRaWAN sistemiyle kentsel riskler belirlenip gerekli önlemlerin alınması sağlanacak.

Büyükşehir tarafından işletilen 20 telsiz kulesine gateway, meteorolojik veri ve sıcaklık modüllerinin montajı yapılarak şehrin yüzde 80'ini kapsayacak şekilde çalışır hale getirilecek. Toplanacak veriler, afet riski yüksek bölgelerde gerekli önlemlerin alınması için ilgili kurumlar ile paylaşılacak. Aynı zamanda Açık Veri Platformu’nda yurttaşlara açılacak.

LoRaWAN sisteminin kurulu olduğu tüm alanlarda afet durumlarına erken müdahale, orman yangınlarının oluşmadan engellenmesi, iletişim altyapısının devamlılığı, çöp konteynerlerinin doluluk oranları, enerji altyapısının ölçümlenmesi, sokak aydınlatma sistemlerinin uzaktan kontrolü, su sayacı okuma, deniz suyu sıcaklıkları, tarım arazilerindeki toprak verimliliği, ulaşım araçlarının ortam ve yolcu verilerinin ölçümlenmesi ve benzeri birçok alandaki projenin hayata geçirilmesi planlanıyor.

LoRaWAN sistemi aynı zamanda 7/24 esasına dayalı olarak çalışacak. Afet durumunda dahi kesintisiz bir haberleşme ağı sağlanarak anlık veriler sahadan alınabilecek. Proje, 15 ayda tamamlanacak.

Akıllı Kent, Akıllı Otoparklar
Büyükşehir iştiraki İZELMAN A.Ş.’nin “Akıllı Kent, Akıllı Otoparklar” projesiyle 81 İZELMAN otoparkı tam akıllı otopark otomasyon sistemine dahil edilecek. Plaka üzerinden araç tanıma sisteminin hayata geçirilmesiyle otoparklarda güvenliğin artırılması, abone, engelli gibi kullanıcıların tanımlanabilmesi ve tarifeye özel fiyatlandırmanın yapılabilmesi amaçlanıyor. Ayrıca merkezi yönetim paneli ile tüm otoparklarda gerçek zamanlı dolu-boş bilgilerine ulaşılacak ve raporlama tek tuşla yapılabilecek. Mobil uygulama ile vatandaşların en yakın otoparkı, otopark doluluğunu kontrol edebilmesi ve en yakın boş otoparka navigasyon ile ulaşabilmesi sağlanacak. Böylece otopark ararken geçirilen süre ve yakıt tüketiminin azaltılması hedefleniyor.

Mobil ödeme sistemleriyle yeni ödeme seçenekleri de sunulacak. Yoğun saatlerde mobil ödeme sistemi otoparktan çıkış hızının arttırılmasını mümkün kılacak. Projeyle aynı zamanda karbon salınımının azaltılmasına katkı sağlanması hedefleniyor.

Telemetri sistemi
ESHOT Genel Müdürlüğü’nün hazırladığı “Kurumsal İş/Karar Verme Süreçlerinin Otobüsten Alınan Dijital Verilerle İyileştirilmesi” projesiyle otobüslere monte edilecek telemetri cihazlarıyla daha önce manuel olarak bir kısmına ulaşılabilen yaklaşık 150 çeşit farklı sensör verisiyle dijital bir altyapı kurulacak. Veriler sayesinde otobüs ve sürücülere ait kullanım verileri detaylı olarak izlenebilecek.

Otobüslerden elde edilen büyük veri ile araç içi doluluk oranı, sürücü davranışları, hat analizleri, yakıt tüketim miktarları, acil durum yangın-kaza-arıza ihbarları gibi özel amaçlara odaklanılması mümkün hale gelecek.

Bu sayede ESHOT da ilgili birimlere öncü uyarılar gönderebilecek, potansiyel arızalar anında saptanabilecek. Yedek parça ve bakım maliyetlerinde de önemli bir tasarruf sağlanacak.

Projeyle, ortalama süreden daha uzun süre rölantide kalan araçların tespit edilmesi ve insan kaynaklı hataların tespiti ile otobüslerin yakıt tüketimlerinin düşürülmesi ve egzoz gazı salımlarının azaltılması da amaçlanıyor.

Aynı zamanda araç kullanım verileri üzerinden üretilecek sürücü karneleri ile sürücü sınıflaması (iyi-orta-zayıf) yapılacak, kötü sürüş davranışlarına sahip sürücüler tekrar eğitimden geçirilecek.