Metehan UD/EGEDESONSÖZ - İzmir’in Seferihisar ilçesine bağlı Orhanlı Vadisi’nde planlanan jeotermal enerji projelerine karşı açılan davada bilirkişi raporu çevre savunucularını haklı buldu. Orhanlı Köyü Kültür Doğa Gençlik ve Spor Kulübü Derneği’nin açtığı davada hazırlanan bilirkişi ek raporu, projelerin çevre ve ekosistem açısından ciddi riskler taşıdığını ortaya koydu.
Vadide son 6 yıldır sürdürülen hukuki mücadele kapsamında bugüne kadar açılan 6 davanın tamamı kazanılırken, bölgeye yapılması planlanan 22 jeotermal sondaj kuyusu ile birlikte JES, GES ve RES projeleri mahkeme kararlarıyla iptal edilmişti. Ancak projeye ilişkin ikinci dava Danıştay tarafından “eksik inceleme” gerekçesiyle bozulmuş, dosya yeniden İzmir 5. İdare Mahkemesi’ne gönderilmişti.
Mahkemenin talebi üzerine hazırlanan bilirkişi ek raporu, bilim insanlarının değerlendirmeleri doğrultusunda projeye ilişkin çarpıcı tespitler içerdi. Raporda, ÇED dosyasında yer alan çalışmaların uzmanlık alanları hatalı kişiler tarafından hazırlandığı, özellikle kuşlar ve omurgasızlar gibi kritik fauna başlıklarının yasal yeterliliğe sahip olmayan isimlerce raporlandığı ifade edildi.
Bilirkişiler ayrıca, hayvan popülasyon yoğunluklarının bilimsel yöntemlerle tespit edilmediğini, kış döneminde gözlem yapılmadığını ve tür tespit çalışmalarının bilimsel açıdan “uygun olmadığı”nı açıkça ifade etti. Raporda, Orhanlı Vadisi’nin yalnızca yerel bir alan olmadığına dikkat çekilerek, Gediz Deltası ile Küçük ve Büyük Menderes deltalarını birbirine bağlayan hayati bir ekolojik koridor niteliği taşıdığı vurgulandı.
Planlanan projelerin hayata geçirilmesi halinde hem yerel hem de bölgesel ölçekte flora ve fauna üzerinde geri dönüşü olmayan çevresel etkiler yaratacağı bilimsel kanaat olarak mahkemeye sunuldu. Ayrıca endemik bir tür olan Anadolu Kaya Kertenkelesi (Anatololacerta anatolica) için hazırlanan eylem planının bilimsel hatalar içerdiği, öngörülen koruma önlemlerinin ise denetlenebilir olmaktan uzak olduğu belirtildi.
Orhanlı Köyü Kültür Doğa Gençlik ve Spor Kulübü Derneği, bilirkişi raporunun ardından İzmir 5. İdare Mahkemesi’nin vereceği nihai kararı beklediklerini açıkladı. Dernek yetkilileri, vadideki tüm canlıların yaşam hakkını savunmaya kararlılıkla devam edeceklerini vurguladı.
İLK PROJE İPTAL EDİLMİŞTİ
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın Küçük Menderes Enerji Şirketi'nin İzmir'in Seferihisar Orhanlı Köyü ile Menderes Yeniköy arasında kalan mevkiide inşa etmek istediği JES, GES ve RES ile ilgili vermiş olduğu 'ÇED olumlu' kararı İZSU, Doğa Derneği, Orhanlı Doğa Kültürü Derneği, Orhanlı Köyü Kültür Doğa Gençlik ve Spor Kulübü Derneği, Sınırlı Sorumlu Seferihisar Kavakdere Köyü Sulama Kooperatifi ve köylüler tarafından mahkemeye taşınmıştı. Dosyayı inceleyen İzmir 3'üncü İdare Mahkemesi Bakanlığın 'ÇED olumlu' kararı ile ilgili iptal kararı vermişti.
Mahkemenin verdiği karar sonrası harekete geçen şirket Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın 2009/7 sayılı genelgesi doğrultusunda proje başvurusunda bulundu. Mahkeme kararları doğrultusunda güncellendiği ifade edilen proje tanıtım dosyasını inceleyen Bakanlık 'ÇED olumlu' kararı verdiğini duyurdu.
490 milyon TL değerindeki proje kapsamında elektrik santrallerinin zeytinliklere, tarım arazilerine, ormana ve askeri yasak bölgeye 37,5 MWe gücünde jeotermal enerji santrali rüzgar enerji santrali (3,6 MWe/1 Türbin) ve güneş enerji santrali (2 MWe/3,65 ha) tesisleri dikilmesi planlanıyor.
ŞİRKET KİME AİT?
Küçük Menderes Enerji Şirketi’nin ortakları arasında ise Bülent Kuyumcu, Özgür Çağlan Kuyumcu, Fatma Hülya Kuyumcu yer alıyor. Bülent Kuyumcu BM Holding’in de yönetim kurulu başkanı. İnşaat, enerji üretimi (hidroelektrik, jeotermal, atıklardan enerji, ve alternatif yenilenebilir enerji), enerji satışı, endüstriyel gaz tedariki, seracılık, arazi ıslahı ve gelişimi ve havacılık gibi alanlarda faaliyet gösteren BM Holding'in patronu olan Bülent Kuyumcu'nun bu alanlarda birçok yatırımı bulunuyor.
PLANLAR ASKIYA ÇIKTI
Yakın zamanda şirketin imar planları askıya çıkmıştı. Yeni planlarla birlikte Orhanlı Mahallesi sınırları içinde yer alan 51 bin 332 metrekarelik alan, “Yenilenebilir Enerji Kaynaklarına Dayalı Üretim Tesisi Alanı (Jeotermal Enerji Santrali)” olarak belirlendi. Hazine’ye ait söz konusu parseller, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin 1/25.000 ölçekli Çevre Düzeni Planı’nda “Orman Alanı” ve “Doğal Karakteri Korunacak Alan” sınırları içerisinde yer alıyor
