Zeus'un evine dinamit!

Metehan UD/ EGEDESONSÖZ - Aydın ve Muğla sınırları içerisinde yükselen, antik çağdaki adı Latmos olan Beşparmak Dağları’nın taş ocağı her geçen gün daha da büyüyor. Latmos’un yanı başında yer alan ve kapladıkları alan gittikçe artan ocaklar bölgenin tarihine, kültürüne,  jeolojik yapısına ve canlı yaşamına geri dönülmez zararlar veriyor.

8 bin 500 yıllık kaya resimlerinin bulunduğu dünyadaki ender jeolojik yapılardan birisine sahip Latmos’da Çevre, Şehircilik ve İklim Bakanlığı’ndan aldığı izinlerle kuvars ocağı işleten Kormad Madencilik kapasite artışı için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın kapısını çalmıştı. 

5 BİNDEN 180 BİNE
Şirket yıllık 5 bin ton olan cevhet kapasitesini 180 bin tona yılda 6 aylık olan çalışma süresini ise 12 aya çıkarmayı planlıyor. Ocak sahasının 3 hektar daha genişletilmesi de talep edildi. Kapasite artışı ile birlikte bölgede patlatılacak dinamit sayısı da artırılması planlanıyor. Ocak sahasında 3 günde 1, ayda 10 defa patlatma yapılması hedefleniyor. 

ÖNEMLİ DOĞA ALANI
Aydın-Muğla-Denizli Planlama Bölgesi1/100000 Ölçekli Çevre Düzeni Planında "Orman Alanı", "Tarım Arazisi" kullanım alanında kalan ocak sahası aynı zamanda Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Aydın İl Müdürlüğü’ne göre de ‘önemli doğa alanı’ sınırlarında kalıyor.

 

ZEYTİNLİKLERLE ÇEVRİLİ
Yine ocak sahasının dört bir tarafı zeytinliklerle kaplı. Proje dosyasında Aydın İl Tarım ve Orman Müdürlüğü’nün taş ocağının zeytinliklerle zarar vermemesi kaydıyla izin vermesi de dikkat çekti. Müdürlüğün yazısında “3573 sayılı Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakındaki Kanunu kapsamında toz çıkararak zeytinliklerde vejetatif ve generatif gelişmesine zarar verilmemesi için gerekli tedbirler alınması kaydı ile ÇED sürecinin devam etmesinde kurum mevzuatlarımız yönünden sakınca bulunmamaktadır.” İfadeleri yer alıyor. 

BAKANLIK’TAN ONAY
Proje tanıtım dosyasını inceleyen Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı 3 hafta gibi kısa bir sürede şirkete ‘ÇED Gerekli Değildir’ kararı verdi. 

LATMOS (BEŞPARMAK) DAĞLARI HAKKINDA
Beşparmak Dağı (Latmos dağları), Bafa gölünün doğusunda, Batı Menteşe Dağları sisteminde yer alan dağ. Aydın ve Muğla topraklarına yayılan dağın en yüksek yeri 1375 m ile Tekerlekdağ'dır.

Arkeolojik olarak çok önemli olan dağ, Neolitik dönemden Osmanlılara kadar izler taşır. Yakın zamandaki önemli prehistorik keşiflerden olan kaya resimleri M.Ö 6.000-5.000 yıllarına tarihlenmektedir. Tespit edilen 170 resimde av ve hayvanlar yerine, çoğunlukla insan çizilmiştir. İnsanlar tek tek değil, aileyi anımsatacak şekilde çizilmiştir. Bu kaya resimleri resim dili ve konusu açısından dünya kaya resimleri arasında önemli bir yere sahiptir.

Aydın Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu 18.10.2012 tarih ve 1029 Sayılı Kararı ile toplam 9 adet kaya resmi ve kutsal alandan oluşan korunması gerekli kültür varlığını, 2863 Sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamında tescil ederek, çevreleri 5 ayrı alansal bölgeye ayrılarak I. Derece Arkeolojik Sit ilan etti.

Neolitik dönemde yağmur ve hava tanrısının mekanı olan dağ, Yunan mitolojisinde yerini gök tanrısı Zeus'a bırakmıştır. Bizans döneminde yöre yağmur duası merkezi olmuş, manastır yapılmıştır.

Menderes masifine dahil olan alanda metamorfik kayaçlardan granit, gnays, gözlü gnays yaygındır. Gnaysın aşınmaya uğramasıyla ilginç şekiller (insan suretleri, cinler, hayvan ve canavar silüetleri) ortaya çıkmıştır. Arkeolojik ve tarihi özellikleri olan arazi feldspat madeni çıkarımı ile tehdit altındadır.

Söke İlçesine bağlı Karakaya Köyü bölgesinde; Göktepe Kutsal Alanı ve Kaya Resmi, Karadere Kutsal Alanı ve Prehistorik kaya resimleri, Kavalan, Kovanalan ve Bozalan prehistorik kaya resimleri tescil edilerek, 1. Derece Arkeolojik Sit ilan edilerek koruma altına alındı.