Tütün üreticilerinden teşvik isyanı

İhracatta lider tütüne teşvikin verilmemesi hakkında açıklama yapan Yaprak, şu ifadeleri kulandı: “Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) 7 Kasım 2016 tarihli basın duyurusunda; En fazla ihracat yapılan 31 tarımsal ürünün Türkiye’ye 10 yılda 48,5 milyar dolar döviz kazandırdığını açıklamıştır. 2006 – 2015 yılları arasında tarım ürünlerinde ihracata en büyük katkının, 10,3 milyar dolarla fındıktan, 5,9 milyar dolarla üzümden ve 4,4 milyar dolar ile tütünden sağlandığını belirtmiştir.

Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından açıklanan Milli Tarım Projesinde maalesef ihracat rekortmeni ve dünya pazarlarında adının önünde Türk olan tek ürünümüz Tütünün adı bile geçmemektedir. 2009 yılında açıklanan ancak uygulanmayarak rafa kaldırılan havza modeli raftan indirilmiş, fındık, tritikale ve yem bitkileri listeye eklenmesine rağmen tütüne bu modelde yine yer verilmemiştir.

Dört yüz yılı aşkın bir süredir Anadolu topraklarında yetiştirilen ve yurt dışı piyasalarda haklı bir şöhrete sahip Türk Tütünü; dünya oryantal tütün pazarında hala lider ülke olmamıza rağmen çıkarılan destekleme tebliğlerinde dahi Tarımsal Ürün tanımı dışında tutulmaktadır.

2015 yılı itibarı ile 54.000 üretici ailesi toplam 62.000 ton civarında tütün üretmiştir. Üretilen tütünün her yıl yaklaşık %86’sı ihraç edilirken, kalan miktar yurt içinde kullanılmaktadır. Yaprak tütün ihracatı sonucu sağlanan döviz girdisi yıllık 400-500 Milyon ABD Doları aralığında değişmektedir.

Havza modelinin en önemli argümanı olan ithalatı azaltma politikasında maalesef ithal tütüne ödenen milyon dolarlar dikkate alınmamıştır.

Ülkemizde 2015 yılında 53.857 ton tütün, 382,8 milyon ABD Doları karşılığı ihraç edilmiştir. Buna karşılık tütün ithalatı, 2015 yılında rekor kırarak yaklaşık 59.807 tona ulaşmış ve karşılığında Dahilde İşleme Rejimi altında ithalat (DIR) hariç olmak üzere, tütün ithalatına 354 milyon ABD Doları ödenmiştir. Yıllardır ülkemizin en önemli ihraç kalemlerinden biri olan yaprak tütünde de diğer bazı tarımsal ürünlerde olduğu gibi ithalatçı bir ülke haline gelinmiştir.

Havza modeline geçişte savunulan bir diğer argüman arz fazlalığını engellemektir. Her platformda dile getirdiğimiz bir gerçeği kamuoyu ile tekrar paylaşmak isteriz ki şu anda ülkemizde tütünde arz fazlası bulunmamaktadır. Ülkemizde tütün üretimi sözleşmeli üretim modeli ile yapılmaktadır. Her yıl belirlenmiş miktar üzerinden alıcı ve satıcı arasında sözleşme yapılması, tütünde bir arz fazlalığı sorunu yaşanmasına engel olmaktadır. Ancak üreticimizin desteklenmesi halinde yaprak tütün ihracatımızı arttırma şansımız olacaktır. Sigara tüketimi ile mücadelemiz, yüksek ihraç kabiliyeti olan Türk Tütünü ile mücadeleye dönüşmemelidir.

Modelde tanımlanan havzalar içerisinde yaprak tütün üretim ve ihracatının %90’ından fazlasını karşılayan Ege Bölgesi, Orta Karadeniz Bölgesi ve Adıyaman-Hatay-Antakya havzalarında ki tütün üretimi de desteklenecek ürünler içerisinde yer almalıdır.

12 İhracat rekortmeni Tütün Üreticilerinin de diğer üreticiler kadar tarımsal desteklemelerden faydalanmaya hakkı vardır.”