Günümüzde birçok insanın toplu taşımadan uzak durması sebeplerinden biri olan araç tutmasında dışarının araç içinden izlenebilir olması büyük bir önem taşıyor. Toplu taşımalarda bulunan reklam kaplamalarının araç tutmasını artırabileceğini açıklayan uzmanlar, özellikle araç içinden bakıldığında dışarıyı izlerken prizmatik etki oluşmasının kişide mide bulantısı ve baş dönmesini ortaya çıkarabileceğini belirtiyor.
UFUK ÇİZGİSİ TAKİP EDİLEBİLİR OLMALI
Araç tutması konusunda en önemli etkenin denge kaybı hakkında insanlarda denge sağlanması açısından 3 önemli duyu olduğunu belirten Op. Dr. Filiz Akyol, Gazeteci Menduha Ceylan’a değerlendirmelerde bulundu. Akyol, “Biz bunlara denge duyuları diyoruz. Denge sağlanması açısından önemli yerlere sahip olan bu duyular; iç kulaktaki denge mekanizması, görme aksı, elin kolun durduğu yerle ilgili proprioseptif duyu dediğimiz derin konum bilgisini içeren duyulardır” diye ifade etti. Günümüzde birçok insanın ortak sorunu olan araç tutması probleminin kişinin düz bir bakışla yolu izleyebilmesiyle ortadan kalkacağını açıklayan Op. Dr. Akyol, toplu taşıma araçlarında bulunan reklam kaplamalarının kişide yaratabileceği baş dönmesi, mide bulantısı gibi etkileriyle ilgili şu ifadeleri kullandı:
“Dışarının görüşünü engelleyen kaplamalar gözün yolu takip edememesi sebebiyle araba tutmasına ve bununla birlikte gelen denge kaybına sebep olabilir. İnsanlar gözle takip ederek, iç kulaktaki denge mekanizması ve elinin, ayaklarının durduğu konum ile dikey duruş sağlar. Örneğin iç kulakta yaşanacak denge kaybı vertigo dediğimiz baş dönmesi rahatsızlığına sebep olur. Gemilerde olduğu gibi gözün ufuk çizgisini takip edebilmesi denge kaybını önleyecektir.”
“KİŞİ DIŞARIYLA NE KADAR İLGİLENMEZSE O KADAR SORUN YAŞAMAZ”
Uzun yolculuklarda dışarının kayma yaratmadan izlenebilir olmasının daha büyük bir öneme sahip olduğunu anlatan Op. Dr. Akyol, “Kişi metroda seyahat ederken de bir şey görmüyor. Yani kişi dışarıyla ne kadar ilgilenmezse o kadar sorun yaşamaz. Bu durum uzun süreli yolculuklarda daha büyük önem kazanabilir. Tümüyle görme alanının kapalı olması ayrı bir şey prizmatik etki yaratan kaplamalar ayrı. Prizmatik etki yaratacak kaplamalar kayma hissi yarattığı için rahatsız edicidir. Araçlarda bulunan reklam kaplamaları dışarıyı kırık kayık gösteriyorsa birey açısından sıkıntı yaşatabilir. Dışarıyı gösteren kaplamaların bu bağlamda kişinin görüşünde bozulmalar yaratmayacak düzeyde tutulması gerekmektedir” şeklinde konuştu.
PSİKOLOJİK ETKİLER SÖZ KONUSU
Nöroloji Uzmanı Dr. Sadettin Yağdıran ise konuyla ilgili psikolojik etmenlerin önemine dikkat çekerek, kişinin dışarıyı net veya hiç görememesinden kaynaklı psikolojik bir daralma yaşayacağından mide bulantısı, baş dönmesi gibi etkilerin görülebileceğini söyleyerek, “Bu konuda öncelikle araştırılması gereken bireyde organik bir hasar olup olmadığıdır. Aksi takdirde beyinle alakalı bir sorun söz konusu değildir, kişinin psikolojik olarak kendini rahatlatmasıyla bu sorunun üstesinden gelinebilir” dedi.