Suriyeli sığınmacılar için kaç para harcadık?

ANKARA - Suriye’de muhalif güçlerin PYD’yi sıkıştırdığını belirten Erdoğan, Kuzey Irak’la ekonomik işbirliğinin “Amerika’nın dahline rağmen” geliştiğini anlattı. Hürriyet'ten Enis Berberoğlu'nun haberine göre Erdoğan’a yöneltilen soru ve yanıtları şöyle:

 

- Suriye’de Muaz El Hatip’in yapmış olduğu açıklama saptırılmıştır. Muaz El Hatip, ‘Beşar Esad’ın olmadığı bir iktidarla biz görüşürüz’ diyor. Beşar Esad’ın olduğu değil. Onlar bunu saptırıp Beşar Esad’la görüşme şekline işi getiriyorlar. Kesinlikle Beşar Esad’ı Muaz El Hatip kabul etmiyor, ‘Görüşmeyiz’ diyor. Böyle bir şey olamaz. Ama rejimin diğer kalıntılarıyla masaya oturma olabilir. Ki bu Cenevre görüşmelerinin de bir tezahürüdür. Cenevre’de Beşar’sız olabilecek isimlerle muhalefetin sunabileceği isim listesi geçiş dönemini onlarla yönetebiliriz dediler. Cenevre’de varılan noktaydı. Hatta buna Ruslar da olumlu baktılar. Daha sonra bu saptırıldı. Buna bir kere muhalif güçler evet demiyor.

 

 

PYD olayına gelince, PYD rahatsız. Niye? Çünkü muhalif güçler PYD’yi sıkıştırmaya başladı. Burada özellikle Kamışlı, Haseke’ye doğru PYD’nin çok ciddi bir sıkıntısı var. PYD öyle çok çok rahat değil. O süreci de muhalif güçler gayet iyi sürdürüyorlar. Hava hâkimiyeti noktasında rejim zayıflamakta. Tabii hava hâkimiyeti yok denilmez, var. Tabii bu hava hâkimiyetini nereye kadar kullanacak onu bilemeyiz. Hava hâkimiyeti nereye kadar geçerli o da ayrı bir konu.

 Türkiye müttefikleri ikna için öncülük yapsın deniyor...

- Biz müttefikleri ikna için böyle bir tura girerken bizim ta başından beri ilk düşüncemiz BM, Arap Ligi, İKÖ, Rusya Çin, bunlarla görüşmeler yaptık. Ama arzu edilen neticeyi alamadık. Hâlâ Arap Ligi bile bu işe tam manasıyla gerekli desteği vermiyor. BM Güvenlik Gücü ne yazık ki son Doha toplantısına kadar böyle bir adım bile atmadı. Şimdi Doha toplantısında da bağışçılar olarak kimlerin ne kadar para verdiği ortada. Körfez; Suudi Arabistan, onlardan para çıktı. 1.3 milyar dolar deniyor, bunun aklımda kaldığı kadarıyla 600 milyon dolarını zaten Suudi Arabistan ile Katar taahhüt etti. Ama tüm bunlara rağmen yine söylüyorum, Beşar gidicidir, kalıcı değildir. Şu anda bütün imkânlarıyla muhalif güçler çalışmalarına devam ediyorlar. Doha olayından sonra onlara verilecek katkı, verilecek güç daha da artarak devam edecektir. Biz şu anda insani noktadaki desteğimizi sürdürüyoruz. Açık kapı politikamız devam edecek. Şu ana kadar yaptığımız harcama 600 milyon doları aşmıştır. Bundan sonraki süreçte de yine kamplara, evlere alma vesaire bunlar da yine devam edecek.

 

- Arkadaşlarla görüşeceğiz. Görüşmeye göre, bu arada belki MİT Müsteşarım gitmiş olabilir. Ondan bilgileri alacağız, nedir, ne değildir. Ona göre de dediğim gibi temel yaklaşımlarımız var. Dağ ile kucaklaşanlara bir kere yol veremeyiz, oraya gidin diyemeyiz. İki, söylemlerinde tabanı kışkırtacak bu tür söylemlere sahip olanlara da sıcak bakmamız mümkün değil. Ama aklıselimin sahip olduğu ve oradan döndükten sonra da verdiği mesajlarla bu çözüm sürecine katkıda bulunabilecek olanlara Adalet Bakanlığımızın bu konuda olumlu yaklaşımı söz konusudur.

 

- Ağır olduğunu sadece biliyoruz. Ağır olduğunu da söylüyorlar olmadığını da söylüyorlar.

 

 

- Merkezi yönetim orada her şeyi kendi kontrolünde tutmak istiyor. Biz de bu noktada eğer K. Irak yerel yönetimi bu işlerden çekilmezse biz her şeyi yapabiliriz diyor. Benzin istiyorsa benzin veririz, mazotsa mazot veririz. Bu noktada bizim bir şeyimiz yok, Amerika’nın dahline rağmen. Amerika diyor ki yanlış yapıyorsunuz. Hayır, biz de diyoruz ki, “Hayır Anayasa’da bu mevcut, var”. Çünkü şu anda Kuzey Irak’ın yüzde 18’lik yapı üzerinden tasarruf yetkisi vardır. Bu tasarruf yetkisini istediği ülkeyle kullanır. Biz de komşusuyuz. Böyle bir ihtiyacı var. Bu ihtiyacını gidermede biz de komşusu olarak yardımcı oluyoruz. Biz de bunun karşılığında petrol vesaire bu tür alımı yapıyoruz.

 

Maliki çok ileri gitmeye başladı. Ahmet Bey’in (Davutoğlu) açıklamaları da çok sert.

- Maliki’den o tür bir mesaj açıklama çıkınca, dedim ona ben karşılık vermeyeyim, Ahmet Bey versin. Ahmet Bey’in ona karşılığı oldu.

 

 

- Gerek Macaristan gerekse Slovakya’da bir istikrar gördüm. Şu anki başbakanları gelecek vaat ediyor. Zaten Slovakya’nın başbakanı üç dönemdir iktidarda. Edindiğim izlenim fevkalade, durum olduğu takdirde uzun süre götürür. Macar Başbakanı’nın da zaten 2002’en önce 4 yıl başbakanlığı vardı. İkinci defa başbakanlık yapıyor. Çok zeki birisi. Futbola bayağı hasta. Slovak başbakan da öyle. Şu anda bir toparlanma sürecinde olduğu söyleniyor Macaristan’ın. Macaristan’ın bazı alanlara da sıçrama temayülü var. Enerji, iletişim vs. Özellikle turizme yönelik Budapeşte farklı, zengin bir şehir. İyi koruyorlar.

 

 

- Zaten bunların her zamanki beklentileri bu. Onun için yani bu ülkenin tarihinde darbelerin arkasında başka zihniyet aramaya gerek yok. Her zaman CHP zihniyeti bunların arkasında olmuş. Ya hazırlık safhasında bulunmuş veya nokta konulduktan sonra acaba bize ne düşüyor diye destek başlamış.

 

 

- Bu hafta olmazsa bile önümüzdeki hafta bana arkadaşlar sunum yapacaklar. Bu sunumu aldıktan sonra artık takvimi belirleyeceğiz.

 

- Onların tamamı daha önce yaptığımız çalışmanın bir ürünü. Taslakta var. Aksilik olması halinde onlar şüphesiz hazırlığımızın içinde olduğu için onlar aynen gidecek. O zaman tabii grubumuzun teklifi olarak gelecek.

 

- O süre tabii Meclis Başkanı’nın süresi. Ama bizim de düşüncemiz, biz bir tarih belirlemedik ama böyle ilanihaye, sınırsız olmaz. Eğer böyle sınırsız, ilanihaye olacak olursa, o bu işi sulandırmadır. Biz böyle bir şeyi yapmak istemiyoruz anlamına gelir. Yapacaksak takvimi belirleyelim, şu ayın sonunda bu iş bitecek. Uzun vadeli bir işe biz gelemeyiz.

 

- Onu sürekli yapıyorum zaten. Ne diyorum, diyorum ki Anayasa’yı değiştirme gücüne sahip olacağımız herhangi bir parti veya partilerle biz bunu parlamentoda yaparız. Biz bunu söylüyoruz. CHP kabul ederse yapabiliriz, MHP yaparsa kabul edebiliriz. Ama şu andaki görüntü öyle bir sinyal vermiyor.

 

- Bu işi yapanlar zaten üçer kişilik heyetler. Her şeye vukufiyeti olanlar onlar. Biz de, Meclis Başkanı da böyle bir davet yapacak olsa diyeceğiz ki ‘Zaten siz bu arkadaşlarla yaptınız. Bizimle bir şey yapmanın da bir anlamı yok.’

 

- Şimdi BDP ile anayasal değişiklik yapmaya sayımız yetmiyor. Ama

geçen gün söyledim, referandum noktasında anlaşabilirsek onlarla da müşterek adım atabiliriz.