Soyer'e dönüşüm çağrısı: Hatadan dönmek erdemdir!

EGEDESONSÖZ - Gaziemir Belediyesi AK Parti Grup Başkanvekili Uğur İnan Atmaca ile MHP Grup Başkanvekili Selehattin Şahin, Gaziemir Aktepe-Emrez’de İzmir Büyükşehir Belediyesi şirketi İZBETON ve İş İnsanları Gaziemir Konut Yapı Kooperatifi tarafından yapılan kentsel dönüşüm çalışması ile ilgili açıklamada bulundu. 

Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer’in Örneköy'deki temel atma töreninde söylediği “….kriz ortamında olağanüstü çözümler üretiyorsunuz, vatandaşlarınızı mutlu etmeye çalışıyorsunuz…” sözlerinin hatırlatıldığı açıklamada kentsel dönüşümde kooperatif modelinin yürürlükte bulunan hiçbir kanuna dayanmadığı ve tamamen keyfi ve usulsüz işlemler dizisi olduğu iddia edildi.

Aktepe-Emrez’deki dönüşümde inşaat yapma süreçlerinin ihale kanunları çerçevesinde gerçekleştirilmesinin gerektiğinin belirtildiği açıklamada, “Her ne hikmetse 2012 yılından bugüne kadar bu kanun hükümleri çerçevesinde bölgenin bütüncül imar planlarını dahi yapmayan İBB, bölgeyi birden bire 6306 sayılı afet riski altındaki alanların dönüştürülmesi hakkında yayınlanan kanun hükümleri çerçevesinde ele almaya başladı. Bir bölgenin riskli alan statüsü altında değerlendirilebilmesi için 6306 sayılı kanunun uygulama yönetmeliğine uygun işlemler tesis edilmesi gerekir” denildi.

HANGİ AKIL VE ZİHNİYET?
Açıklamada ayrıca, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer’e “İZBETON ve İş İnsanları Kooperatifi tüzel kişilik olarak, 23 Mayıs 2019 tarihinde yapılan ihalenin şartnamesinde belirtilen koşullara uygun ölçütlere sahip mi? Kooperatif kurucuları, 23 Mayıs 2019 tarihinde yapılan ihalenin şartnamesinde belirtilen koşullara uygun ve yeterli iş deneyimine sahip mi? Eğer kooperatif yöneticileri yeterli iş deneyimine sahip değilse, İBB hangi akıl, zihniyet veya güvenle bu kooperatifin kurucularına garantör olup vatandaşa daire satmasına imkan sağlıyor?

Yapılan işleri doğru ve kanuni bulmamakla beraber, kooperatifin bölge halkı tarafından kurulmasını neden sağlamadınız? Yıllardır mağdur ettiğiniz bölge insanları sizce bunu hak etmedi mi?” soruları yönetildi.

GÖNÜLLÜ DANIŞMANLIK YAPMAYA HAZIRIZ
Dönüşüm sürecinde 10 yıllın geçtiği ve bölge halkının mağdur olduğuna dikkat çekilen açıklamada Tunç Soyer’e çağrıda bulunularak, "Aktepe – Emrez kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanıyla ilgili, bürokratlarınız sizi yanlış yönlendiriyor. Bürokratlarınızı gözden geçirip gerekli kan değişimini sağlamanızı ve yapılan tüm usulsüz işlemler ile meclis kararlarını iptal etmenizi tavsiye ediyoruz. Bölgede yapılması öngörülen bağımsız bölüm sayısı 10 bin. Siz 10 yıldır ancak ve ancak 275 konut 9 iş yeri yapmaya çalışıyorsunuz. Bu hızla bölge 30 yılda ancak dönüşebilir. Gelin halkımızla birlikte el ele sorunu çözelim. Emin olun bu yöntemle bölge çok çabuk dönüşecek ve sizin üzerinizdeki baskı ve stres azalacaktır. Bu konuda, elimizdeki bilgi ve belgeleri sizinle paylaşmaya, bölge halkı adına gönüllü danışmanlık yapmaya hazır olduğumuzu tekrar hatırlatmak isteriz” denildi.

Atmaca ve Şahin'in imzasını taşıyan ve 'Aktepe-Emrez (rantsal) dönüşüm hikayesi' başlığını taşıyan yazıda, "Son dönemde İBB Başkanı Sn Tunç Soyer tarafından; “….kriz ortamında olağanüstü çözümler üretiyorsunuz, vatandaşlarınızı mutlu etmeye çalışıyorsunuz…” cümlesiyle dile getirdiği kentsel dönüşümde kooperatif modeli, yürürlükte bulunan hiçbir kanuna dayanmayan tamamen keyfi ve usulsüz işlemler dizisidir

Aktepe-Emrez bölgesi İzmir’in en büyük (122 hektar) kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanıdır. Bu alanda işlemler 5393 sayılı kanunun 73. Maddesi ve 5998 sayılı kanununla değişiklik yapılan hükümler doğrultusunda yürütülmekteydi. Bu kanunda; “Kentsel dönüşüm ve gelişim alanı ilan edilen yerlerde belediyelere ait gayrimenkuller ile belediyelerin anlaşma sağladığı veya kamulaştırdıkları gayrimenkuller üzerindeki inşaatların tamamı belediyeler tarafından yapılır veya yaptırılır.” Hükmü bulunmaktadır. Ve belediyelerin inşaat yapma veya yaptırma koşulları 2886 veya 4734 sayılı ihale kanunları çerçevesinde gerçekleştirilmelidir

Her ne hikmetse 2012 yılından bugüne kadar bu kanun hükümleri çerçevesinde bölgenin bütüncül imar planlarını dahi yapmayan İBB, bölgeyi birden bire 6306 sayılı afet riski altındaki alanların dönüştürülmesi hakkında yayınlanan kanun hükümleri çerçevesinde ele almaya başladı

Bir bölgenin riskli alan statüsü altında değerlendirilebilmesi için 6306 sayılı kanunun uygulama yönetmeliğine uygun işlemler tesis edilmesi gerekir" denildi.

Riskli alanın tespitinin nasıl yapılması gerektiği ve sürecin nasıl işleyeceği hakkında bilgilerin paylaşıldığı açıklamada, şu ifadeler kullanıldı:

(1) Riskli alan;

a) Alanın, zemin yapısı veya üzerindeki yapılaşma sebebiyle can ve mal kaybına yol açma riski taşıdığına dair teknik raporu,

b) Alanda daha önceden meydana gelmiş afetler varsa, bunlara dair bilgileri,

c) Alanın büyüklüğünü de içeren koordinatlı sınırlandırma haritasını, varsa uygulama imar planını,

c) Alanda bulunan kamuya ait taşınmazların listesini,

d) Alanın uydu görüntüsünü veya ortofoto haritasını,

e) Zemin yapısı sebebiyle riskli alan olarak tespit edilmek istenilmesi halinde yer bilimsel etüt raporunu,

f) Alanın özelliğine göre Bakanlıkça istenecek sair bilgi ve belgeleri, ihtiva edecek şekilde hazırlanmış olan dosyaya istinaden ve Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının görüşü alınarak Bakanlıkça belirlenir ve teklif olarak Bakanlar Kuruluna sunulur.

(2) TOKI veya Idare, birinci fıkrada belirtilen bilgi ve belgeleri ihtiva eden dosyaya istinaden Bakanlıktan riskli alan tespit talebinde bulunabilir. Bakanlıkça yapılacak inceleme neticesinde, uygun görülen talepler, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının görüşü alınarak, teklif olarak Bakanlar Kuruluna sunulur.

(3) Riskli alan belirlenmesi için bu alanda taşınmaz maliki olan gerçek veya özel hukuk tüzel kişileri, birinci fıkrada belirtilen bilgi ve belgeleri ihtiva eden dosya ile birlikte Bakanlık veya idareden riskli alan tespit talebinde bulunabilir. Idareye yapılacak talepler Bakanlığa iletilir. Bakanlıkça yapılacak inceleme neticesinde uygun görülen talepler, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının görüşü alınarak, teklif olarak Bakanlar Kuruluna sunulur.

(4) Bir alanın riskli alan olarak tespit edilebilmesi için alanın büyüklüğünün asgari 15.000 m² olması gerekir. Ancak, Bakanlıkça uygulama bütünlüğü bakımından gerekli görülmesi halinde, parsel veya parsellerin büyüklüğüne bakılmaksızın ve 15.000 m² şarti aranmaksızın riskli alan tespiti yapılabilir. (5) Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı riskli alana ilişkin görüşünü on beş gün içerisinde bildirir."

Bu ifadeler çerçevesinde hiçbir işlem yapılmadığının altını çizen meclis üyeleri, "Sadece 2348 ada üzerinde bulunan kaçak wc için riskli bina tespiti yapılarak, mülkiyetinin tamamı IBB ye ait olan boş alanda, 6306 sayılı kanun hükümleri çerçevesinde işlem tesis edilmiştir. Bu kanunsuz uygulamanın sebebi ihalesiz iş görmeye yöneliktir" açıklamasında bulundu.

Buna ilişkin, 6306 sayılı yasanın tanımı işaret edilen metinde, ilgili madde şu şekilde tanımlandı:

"MADDE 1 – Bu Kanunun amacı; afet riski altındaki alanlar ile bu alanlar dışındaki riskli yapıların bulunduğu arsa ve arazilerde, fen ve sanat norm ve standartlarına uygun, sağlıklı ve güvenli yaşama çevrelerini teşkil etmek üzere iyileştirme, tasfiye ve yenilemelere dair usul ve esasları belirlemektir. Hükmü bulunmaktadır.

Afet riski taşımayan, vatandaşın yaşadığı tek bir ev bile bulunmayan 2348 ada, İBB tarafından 6306 sayılı kanun kapsamına alınmışsa, bunun sebebi ilgili kanunun 8. Maddesine göre, afet riski taşıyan alanlarda vatandaşın 2 mağduriyetinin ivedilikle giderilebilmesine yönelik uygulamalara cevaz veren kanun hükmünü, şahsi çıkarlar uğruna kullanarak ihalesiz iş görmeye çalışmaktır. Bunun başka açıklaması olamaz.

Aşağıda 23 Mayıs 2019 tarihinde, İBB tarafından 2886 sayılı devlet ihale kanunu çerçevesinde yapılan kat karşılığı ihale şartnamesinden bazı hükümler yer alıyor.

1:10. Mevzuat hükümleri uyarınca ihale tarihinin içinde bulunduğu ay veya bir önceki aya alt sosyal güvenlik prim borcu olmadığına dair düzenlenmiş belge,

1.11. Mevzuat hükümleri uyanınca ihale tarihinin içinde bulunduğu ay veya bir önceki aya ait vergi borcu olmadığına dair düzenlenmiş belge,

1.13. Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgeler

a) İsteklinin muhammen bedelin % 20'sinden az olmamak üzere bankalar nezdindeki kullanılmamış nakdi veya gayri nakdi kredisi ya da üzerinde kısıtlama bulunmayan mevduatını gösteren banka referans mektubu b) İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu bilançosu ve eşdeğer belgeleri.

c) İş hacmini gösteren belgeler: İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait, aşağıda belirtilen belgelerden birini sunması yeterlidir;

1) Toplam cirosunu gösteren gelir tablosu

2) Taahhüdü altında devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen yapım işlerinin parasal tutarını gösteren faturalar

1.14. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler

Muhammen bedelin % 50'sinden az olmamak üzere, İsteklinin, yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer iş tanımına uygun, Kat ve/veya arsa karşılığı inşaat işleri ile kendi mülkü üzerine benzer iş tanımına uygun, İdari Şartnamede belirtilen iş deneyim belgeleri kabul edilecektir.

1.15. Bu ihalede benzer iş olarak kabul edilecek işler

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Mimarlık Ve Mühendislik Hizmet Bedellerinin Hesabında Kullanılacak Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri Hakkında Tebliğin IV. Sınıf A Grubu ve yukarısı gruplardaki yapılara ait iş deneyim belgeleri benzer iş olarak kabul edilecektir."

İlgili madde üzerinden İzmir Büyükşehir Belediyesi Kentsel Dönüşüm Daire Başkablığına sorular yönelten Cumhur İttifakı meclis üyeleri Atmaca ve Şahin, daha önce bu iş için çıkılan ihale şartnamesinde, katılımcıların sahip olması gereken nitelikler açıkça belirtildiğini hatırlattı ve şu soruları sordu:

-İZBETON ve İş İnsanları Kooperatifi tüzel kişilik olarak, 23.05.2019 tarihinde yapılan ihalenin şartnamesinde belirtilen koşullara uygun ölçütlere sahip mi? Kooperatif kurucuları, 23.05.2019 tarihinde yapılan ihalenin şartnamesinde belirtilen koşullara uygun ve yeterli iş deneyimine sahip mi?

-Eğer kooperatif yöneticileri yeterli iş deneyimine sahip değilse, İBB hangi akıl, zihniyet veya güvenle bu kooperatifin kurucularına garantör olup vatandaşa daire satmasına imkan sağlıyor?

-Yapılan işleri doğru ve kanuni bulmamakla beraber, kooperatifin bölge halkı tarafından kurulmasını neden sağlamadınız? Yıllardır mağdur ettiğiniz bölge insanları sizce bunu hak etmedi mi?

-Kooperatif kurucuları ile CHP arasında herhangi bir bağ var mı?

-Kooperatif birilerinin arpalığı mı? Yöneticiler kaç para maaş alıyor?

-Kooperatif, İBB ye inşaat ruhsat harcı, altyapı katılım payı ve yol bedeli ödeyecek mi?

-2348 adanın tamamının mal sahibi olan İBB, kendi mülkündeki rantı neden başkalarıyla paylaşma ihtiyacı duydu? Kimler bu ranttan pay alıyor?

-10 yıldır vatandaş için kılını kıpırdatmayan İBB, bütüncül imar planlarını dahi yapmadıkları bölgede, birileri milyarlık iş yapsın diye neden canhıraş çaba sarf ediyor?

-İBB, her fırsatta yapılan işlerde şeffaflık sini dile getirmektedir. Yazılı önerge ile sormamıza rağmen, İBB - İZBETON ve İZBETON - İş İnsanları Gaziemir Kooperatifi arasında yapılan protokoller hakkında tarafımıza neden bilgi verilmemektedir?

-İBB, İZBETON a hangi yüzdelik oranıyla işi vermiştir?

-İZBETON, İş İnsanları Gaziemir Kooperatifi'ne hangi yüzdelik oranıyla işi devir etmiştir? 23.05.2019 tarihinde yapılan ihalede, işin süresi 2348 ada ve 2349 adanın tamamı için 24 aydır. Burada tek ada için verilen süre nedir?

-Açıklanan lansman fiyatları sabit midir? Fiyat artışı söz konusu olursa hangi kriter baz alınacaktır? Kentsel dönüşüm alanında olup, mülkünü vererek daire alacak olan vatandaşlarımız fiyat artışından etkilenecek midir?

-Aziz Kocaoğlu döneminde, bölgenin imar planı ve mimari proje yarışmasında 5 eşit mansiyon ödülü verildi, yarışmanın kazananı belli değil. 10 yıldır 122 hektarlık alanın bütüncül imar planlarının yapılmamasının sebebi nedir?

-İBB kendi mülkiyetindeki 2348 ve 2349 adalarda 3 emsal yapılaşma oranı verip, vatandaşa 1,5 emsal üzerinden % 50 teklif ederek, gerçekte verdiği % 25 oranıyla vatandaşın hakkını gasp ediyor. Bütüncül imar planının yapılmama sebebi, vatandaşın emsal hakkı konusunda bilgi sahibi olmadan uzlaşmaya zorlanması olabilir mi?

-5393 sayılı yasanın 73. maddesinde belirtilen "...Kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanlarında bulunan yapıların boşaltılması, yıkımı ve kamulaştırılmasında anlaşma yolu esastır..." hükmü bulunmaktadır. Vatandaşlar ile yapılan uzlaşı yüzdesi nedir? Bu uzlaşılar farklı adalarda ve bütünlük sağlamıyorsa, bundan sonraki adımda dönüşüm çalışmaları hangi yöntemle sonuçlandırılacak?

-Bölgedeki vatandaşların muhtarlar öncülüğünde kentsel dönüşüm ve gelişim alanı kararının iptal edilmesi yönünde binlerce imza topladığı biliniyor. Konu ile ilgili bölge halkıyla geniş katılımlı toplantı yapılması düşünülüyor mu?

-İBB kentsel dönüşüm daire başkanlığı, 2348 ada için daha önce yaptığı ihaleye girme yeterliliğine sahip olmayan şahıs ve tüzel kişilere, bu işi ihalesiz bir biçimde vermesini hangi yasal dayanakla açıklayabilir?

İHALEYE TEKLİF VEREN BİLE ÇIKMADI 
Ekonomik kriz sebebiyle daha önce yapılan ihalelere katılım olmadığı yönünde açıklamalar yapıldığına, bu beyanların gerçeği yansıtmamadığına dikkat çeken meclis üyeleri, "Çünkü daha önce yapılan ihaleler 2886 sayılı kanun çerçevesinde ve kat karşılığı olarak yapıldı. Yani ihaleye girenler sabit ücret karşılığı götürü bedel ile inşaat yapmayacak, teklif edecekleri yüzdelik oran karşılığında inşaatı teslim edeceklerdi. Yani düşük yüzdelik teklif ederek para kazanabilirlerdi. Fakat ihaleye teklif veren dahi çıkmadı.

FİRMALAR RİSKİ GÖZE ALAMADI
Bunun yegane sebebi, müteahhit firmalar bütüncül imar planı olmayan, altyapı sorunları çözülmemiş, yapılan yarışma neticesinde birincisi bile belli olmayan, 5 eşit mansiyon verilmiş bir alanda karşılaşacakları süreçleri kestiremedikleri için, ihaleye girip teklif dahi vermediler. Çünkü inşaatları tamamlasalar dahi, çevresel faktörlerdeki belirsizlikler yüzünden, yaptıkları konutları satamama riskini göze alamadılar" ifadelerini kullandı.

Açıklamanın sonunda İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer’e çağrılarını yinileyerek, "Bugüne kadar yapılan işlemler, ihmal hata ve kanunsuz eylemler dizisidir. Hatadan dönmek erdemdir. Bölgedeki halkımızın yıllar süren mağduriyetini çözmek elinizde. 5998 değişik 73. Maddesinde;

“Bu yerlerde devam eden inşaatlardan projeye uygunluğu belediye tarafından kabul edilenler dışındaki diğer inşaatlar beş yıl süreyle durdurulur. Bu sürenin sonunda durdurma kararının devam edip etmeyeceğine belediye tarafından karar verilir. Toplam durdurma süresi on yılı geçemez.” hükmü bulunmaktadır.

Süre çoktan 10 yılı geçti ve bölge halkı gerçekten mağdur. Aktepe – Emrez kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanıyla ilgili, bürokratlarınız sizi yanlış yönlendiriyor. Bürokratlarınızı gözden geçirip gerekli kan değişimini sağlamanızı ve yapılan tüm usulsüz işlemler ile meclis kararlarını iptal etmenizi tavsiye ediyoruz.

Gelin öncelikle 122 hektar alanın bütüncül imar planlarını ivedilikle İBB meclisinde onaylayın. Sonrasında hak sahipleriyle yaptığınız uzlaşma oranınıza göre, istekli vatandaşlarımızın yerlerinde dönüşümünü sağlayın. Yapacağınız bütüncül imar planları doğrultusunda, dönüşüm içerisinde yer almak istemeyen vatandaşların özel firmalarla ada bazında anlaşabilmesinin önünü açarak, dönüşümün hızla tamamlanmasını sağlayın.

Bölgede yapılması öngörülen bağımsız bölüm sayısı 10 bin. Siz 10 yıldır ancak ve ancak 275 konut 9 iş yeri yapmaya çalışıyorsunuz. Bu hızla bölge 30 yılda ancak dönüşebilir.

Gelin halkımızla birlikte el ele sorunu çözelim. Emin olun bu yöntemle bölge çok çabuk dönüşecek ve sizin üzerinizdeki baskı ve stres azalacaktır. Bu konuda, elimizdeki bilgi ve belgeleri sizinle paylaşmaya, bölge halkı adına gönüllü danışmanlık yapmaya hazır olduğumuzu tekrar hatırlatmak isteriz" açıklamasında bulundu.