Şirket iptal, soruşturma kararlarını yine dinlemedi: Zeytin düşmanları devrede!

Metehan UD / EGEDESONSÖZ - Rüzgâr enerji santrallerine karşı bölge halkının tepkileri ile pek çok kez gündeme gelen Karaburun, bu kez güneş enerji santrallerinin (GES) hedefinde. Özel Çevre Koruma Bölgesi olmasına rağmen yüzde 89’u RES’lere tahsis ilçede peş peşe GES projelerine ÇED olumlu kararları verilmeye başlandı.

Son olarak Alto Holding Grubu’na bağlı Lodos Karaburun Enerji Şirketi’nin Karaburun’daki rüzgar türbinlerinin yanı başına dikmek istediği güneş enerji santralinin projesi Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’ndan onay almıştı.

Proje kapsamında şirket, Karaburun’un Yaylaköy ve Küçükbahçe mahallelerini içine alan 118,9 hektarlık ÇED alanına  181 bin 818 adetten oluşan 7 adet güneş santrali açmayı planlıyordu. Ancak Karaburun köylülerinden Mustafa Şenbahar tarafından açılan davada 15 Mart 2024 tarihinde projenin iptali yönünde karar verdi. Avukat Cem Altıparmak tarafından açılan davada mahkemenin iptal kararının ana gerekçesi ise proje tanıtım dosyasında güneş enerji santrallerinin dikilmek istendiği zeytinliklerin ‘marjinal kuru tarım arazisi’ olarak gösterilmesi oldu.

YENİDEN İDK'DA
Mahkemenin iptal kararının ardından harekete geçen şirket yeniden Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın kapısını çaldı. Proje tanıtım dosyasının son hali 28 Mayıs 2024 tarihinde toplanacak Bakanlık İnceleme-Değerlendirme Komisyonu’nda ele alınacak.

SÜREÇ HAKKINDA
Karaburun’da rüzgar enerji santralleri bulunan Alto Holding mevcut işletmesine ek olarak güneş enerji santralleri dikmek için geçtiğimiz yıl Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na başvurdu. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, İzmir İl Tarım ve Orman Müdürlüğü’nün GES dikilecek bölgenin ‘kuru ve marjinal tarım arazisi’ görüşü doğrultusunda ÇED olumlu kararı verdi. 

2022 Aralık ayında EPDK da, İzmir İl ve Tarım Orman Müdürlüğü’nünün ilgili görüşü doğrultusunda mülkiyeti Maliye’ye ait olan ancak kiralama yolu ile zeytin yetiştiriciliği yapan çiftçilerin elindeki araziler için Lodos Elektrik Şirketi’ne irtifa hakkı tanıdı. Projenin uygulanacağı alanda 30.000 adet zeytin ağacı yok edilecek. 

Ancak çiftçiler, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu ve Karaburun Kaymakamlığı aleyhinde 4 ayrı dava açarak kararın iptalini istedi. Dava süreci devam ederken şirketi GES sahalarına iş makinelerini sokarak zeytinleri köklemeye başladı. Arazide söküm işleri devam ederken mahkeme yürütmeyi durdurma kararı verdi.

Çiftçilerin şikayeti doğrultusunda ayrıca Tarım ve Orman Bakanlığı Rehberlik ve Teftiş Başkanlığına yaptığı soruşturma başlattı. Başlatılan soruşturma sonucunda hazırlanan raporda İzmir İl Tarım ve Orman Müdürlüğünün 31.03.2022 tarih ve 5063367 sayılı yazısında yer alan "Etüdü yapılan alanlar üzerinde herhangi bir tarımsal üretim yapılmamaktadır" şeklindeki değerlendirmenin ve "kuru marjinal tarım arazileri olarak belirlenen alanda Güneş Enerji Santrali amacıyla kullanılması uygun görülmüştür" şeklindeki tarım dışı kullanım amacıyla verilen görüşün mevcut yasalara ve Bakanlık talimatlarına açıkça aykırı olduğu ve 63 ada 37 nolu parsel üzerinde zeytin fidanları dikili olduğu belirtildi.