EGEDESONSÖZ - Tarımda büyük devrim sloganıyla yola çıkıp, 19 sivil toplum kuruluşu ve finans dünyasından ortakla kurulan ELİDAŞ (Ege Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk A.Ş.)’ta hedeflenen başarıyı 3.yılında yakaladı.
ELİDAŞ Yönetim Kurulu Başkanı, İzmir Ticaret Borsası Meclis Başkanı ve Ulusal Pamuk Konseyi Başkanı Barış Kocagöz, Selçuk Belevi’nde bulunan ELİDAŞ’ta 2014 pamuk hasat sezonu ile ilgili düzenlediği basın toplantısında özellikle depolama maliyetine verilen destek ve pamuk piyasasının üretici aleyhine seyretmesinin ELİDAŞ'ta amaçladıkları başarıya henüz 3.üncü yılında ulaşmayı sağladığını söyledi.
ÜÇ AYAKLI DEVRİM
2012 yılında 933, 2013 yılında 6 bin 866 olan pamuk balya sayısının bu sezon 32 bin 186’ya ulaştığını açıklayan Kocagöz, “Bu da 7 bin 81 ton ile depomuzun doluluk oranının yüzde 50’yi aşması demek. Bu sezon üretilen elektronik ürün senedi sayısı da 30 bin 995 'e ulaşmış oldu. Bugün hep birlikte ELİDAŞ'ta toplandık ancak sistemin diğer iki kahramanını da başarıya ulaştırmamız gerektiğini vurgulamak isterim. Bunlardan biri artık ulusal akredite laboratuar olma yolunda ürün çeşidini de arttırmasını umduğumuz "İZLADAŞ" laboratuarı . İZLADAŞ'ın pamuk laboratuarı ELİDAŞ'ın tesisleri içinde. Bir diğeri ise üretilen tarımsal ürün senetlerinin sağlıklı el değiştirmesini amaçlayan "İZBEP" yani İzmir Ticaret Borsası Elektronik Platformu. Bu üç ayaklı yeni devrim inanıyoruz ki tarımda ülkemizin çağdaş hedeflerine ulaşmasında büyük rol alacak” dedi.
EMNİYET SÜBABI
Kocagöz, lisanslı depolara özellikle kaynak sıkıntısı çeken üretici birliklerinin yoğun olarak kullanmaya başladığını, çırçır fabrikalarında bu sezonda artış olacağını dile getirdi. Lisanslı depoculuğun üreticiyi suni fiyat dalgalanmalarından koruduğunu ve Ege Bölgesi’ndeki piyasaya da katkı sağladığını vurgulayan Kocagöz, lisanslı depoculuğun Türk tarımının emniyet sübabı olduğunu ifade etti. Kocagöz, ELİDAŞ’ta ürün çeşitlemesine gitmeyi planladıklarını, özellikle buğday ve zeytinyağında ilerleme şansı olduğunu kaydetti.
DÜZENİN DEĞİŞMESİ LAZIM
Tarımda büyük devrim sloganıyla yola çıktıklarını hatırlatan Kocagöz, “Bu yeni tarım projesini başlatırken ne denli zor bir başlangıç olduğunun farkındaydık. Çünkü lisanslı depoculuk sistemi sağladığı yararların yanında ülkemizde bugüne dek uygulamaya sokulamamış çağdaş, teknolojik ve işlevsel tarım ürünleri piyasasını kuracak bir sistemdi. Uzun yıllardır alışılagelmiş klasik ticaret sistemi ile el değiştiren tarım ürünleri bu sistem ile geniş ve çok yönlü bir boyut kazanırken; üreticiye de yeni olanaklar sunuyor. Bu büyük ve yoğun yeniliklerin piyasalarla entegre edilmesi, hem üretici hem tüccar ve hem de finans dünyası açısından kullanımının yaygınlaştırılması anlamında çok kolay değil. Bunun için mevzuatlarda yapılması gereken değişiklerle teknolojik anlamda yaratılması gereken yeni uygulamalar sistemin yaygınlaştırılmasını yavaşlatan unsurlar. Ayrıca mevcut düzeninin bozulmasını istemeyen iş dünyası da bir engel oluşturuyor” diye konuştu.
PAMUKTA REKOR
Kocagöz, üreticinin ve tüccarın; yeni finansman kaynağı olarak kredi sağlamasını, 12 aya yayılmış satış özgürlüğünü, üstünde yük olarak kalan lojistik saklama yükünü almasının yanında, tarım ürünlerinin finans ve elektronik ticaret dünyasına kazandırılmasını sağlayan bu sistemin büyük hedefleri olan ülkemiz ekonomisine daha önce kazandırılması gereken bir sistem olduğunu ifade etti.
2013 sezonunda kurulmuş olan lisanslı depoculuk laboratuarında girişi yapılan analiz sayısının 13 bin 447 iken 2014 yılında 45 bin 895 ’e ulaştığını vurgulayan Kocagöz, bu arada sisteme dahil olan ürün adetinde büyük gelişme yaşanırken kısa sürede analiz yapılan pamuk sayısı anlamında da yeni bir istatistik rekor kırıldığına dikkat çekti.
LİSANSLI DEPOCULUK AVANTAJLARI
Kocagöz, lisanslı depoculuk avantajlarını ise şöyle sıraladı: “Lisanslı depolarda saklanan ürünlerin depolama maliyetleri Gıda, Tarım Ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından desteklenmektedir. Bu destek pamukta tonda 7 TL’dir. ELÜS ilk teslim ve izleyen alım satımlarda KDV istisnası uygulanır. ELÜS iptal edilip pamuğun depodan çıkışı esnasında en son işlem fiyatı üzerinden hesaplanan KDV, ELİDAŞ tarafından tahsil edilip mudi adına vergi dairesine yatırılır. ELÜS alım satımından kaynaklanan kazançlar 2018 yılı sonuna kadar gelir ve kurumlar vergisi açısından istisna kapsamındadır. Bankalarca kullandırılan ELÜS rehinli kredilerde BSMV oranı yüzde 1 olarak uygulanır.”
ÖNLEM ALINMAZSA AZALACAK ORAN YÜZDE 30
Dünya pamuk piyasasındaki gelişmeleri de değerlendiren Barış Kocagöz, “ Son 4 yıldır dünyada pamuk fiyatlarında azalış var. 2011 yılında dünyada üretim fazlası oluştu. Stoklar artıkça fiyatlar geriledi. 21.5 milyon ton stokun yaklaşık 9.5 milyon dışarıda, gerisi Çin’de. Çin, aktör olmaya devam ediyor. 12 milyon ton stoku elinde mi tutuyor, eritti mi? Kapalı kutu. Dolayısıyla sürprizlere gebe. Ek bir önlem alınmazsa üretimde yüzde 25-30 azalış bekliyoruz. Türkiye’de üretim sürekli dalgalı bir seyir halinde. Bu çok acı. 1 milyon 450 bin ton pamuk kullanan bir ülkeyiz, 800-900 bin ton pamuk ithal ediyoruz. Pamuk üretimini 5 yıllık planlar dahilinde yapmamız lazım. Pamuk priminin mutlaka artırılmasını ve en az 70-75 kuruş olmasını istiyoruz. Sürdürülebilir pamuk için Bakanlığa önerilerimizi sunmuştuk. Son 2 haftaya kadar bir sonuç alamamıştık. Başbakan talimat verdi. Tarım Bakanlığı’nda çalışmalar sürüyor. Gelecek sezon dünya pamuk üretimi düşeceği için Türk pamuk üretimi için daha iyi olacağını düşünüyoruz” dedi.