Karadeniz gazında önemli gelişme

Türkiye’nin enerjide dışa bağımlığının büyük oranda azaltacak yerli gazda artık geri sayım başladı. Mart 2023’te ulusal sisteme bağlanacak yerli gazda çalışmalar hız kesmeden devam ediyor. Toplamda 10 bin kişinin ter döktüğü projede aynı anda birden fazla alanda ilerleme kaydediliyor. 

Hem denizde hem de karada Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) tarafından yürütülen çalışmaların yanında BOTAŞ ekipleri de gazı ulusal sisteme bağlamak için hazır.

Yerli gaz denizin 170 kilometre açığından özel borularla Filyos Doğal Gaz İşleme Tesisi’ne geldikten sonra burada birtakım işlemlere tabi tutulacak. Buradaki işlemler TPAO tarafından yürütülecek. Ardından Karadeniz gazı ulusal sisteme bağlanmak için BOTAŞ’a iletilecek. BOTAŞ’ta test edilecek gaz sonrasında da evlere teslim edilmek üzere boru hattına iletilecek.

Yerli gazın uğrayacağı ilk nokta ölçüm istasyonu. İlk etapta günlük 10 milyon metreküp gaz aktarımı yapılacak olsa da ekipler yarını da düşünerek Filyos Doğal Gaz Ölçüm İstasyonu’nu günlük 50 milyon metreküp kapasiteli olarak tasarladı.

Yaklaşık 1 yıl gibi kısa sürede sona eren çalışmalar kapsamında ölçüm istasyonu test işlemleri için hazır hale geldi.

Karadeniz’in coğrafi yapısından kaynaklı olarak dereler ve dağlar boru hattı seriminde zorluk olarak göze çarpsa da bu alanda yeterince tecrübe ve birikime sahip BOTAŞ, projeyi sorunsuz olarak bitirdi.

Yerli gazı ulusal sisteme bağlamak için ilk etapta 36 kilometrelik boru hattı seriminde ekipler özel geçiş uygulamalarını devreye aldı. Dünyada ilk defa otomatik kaynak makinesi bu kadar kısa bir hat için kullanıldı. Maliyetinden dolayı daha çok uzun hatlarda tercih edilen otomatik kaynak makinesi “sıfır hata” için bu projede yer aldı.

Proje kapsamında yol, dere, enerji nakil hatları gibi 87 nokta özel geçiş uygulaması yapıldı. Bu uygulama toplam boru hattının yüzde 10’unu oluşturdu.

Bunların yanında yerleşim yerlerinde de özel geçişler yapıldı. Ekiplerin zorlayan en önemli faktörlerden birisi de eğim oldu. Yüzde 65’lik kısmı yüksek eğimli arazinden oluşan boru hattı güzergahında kimi zaman özel ekipmanlar kullanıldı.

Bir diğer zorluk ise Filyos Nehri oldu. Zaman zaman yüksek debide akan ve önüne gelen her şeyi akıntıya katan nehirden ekipler 200 metre boru hattı geçirdi. Ayrıca nehir geçişi sırasında bataklık olarak tabir edilen bir nokta da kurutuldu. Tüm bu çalışmaların sonucu hem ölçüm istasyonu hem de boru hattı yerli gaz için martı beklemeye başladı.