Danıştay da köylüyü haklı buldu... Sondaj çalışmasına yargı freni!

Metehan UD / EGEDESONSÖZ - İzmir’in Seferihisar ilçesinde Orhanlı Köyü’nde Karen Elektrik Firması tarafından açılan jeotermal enerji santrali sondaj kuyuları Orhanlı Köyü Kültür Doğa Gençlik ve Spor Kulübü Derneği, Seferihisar Kavakdere Köyü Sulama Kooperatifi ve 94 vatandaş tarafından yargıya taşınmıştı.

Dosyayı inceleyen İzmir 3. İdare Mahkemesi, bilirkişi heyetinin raporunu dikkate alarak projenin halk sağlığına ve doğaya zarar vereceği gerekçesiyle iptal etmişti. Mahkeme kararında; projenin yüzey ve yeraltı sularıyla tarımsal ürünlerin ve toprakların kirletilme potansiyelinin olduğu, sondaj alanının yerinin doğru olmadığı, alternatif alan araştırması yapılmadığı, gürültü yönünden, projenin parsele en yakın yerleşim alanına yasal sınırın üzerinde etkisinin olacağı, sondaj kuyularının yerleşim yerlerine yakın olması nedeniyle ağır metallerin ve çıkan gazların çevreye ve halk sağlığına zararlarının tam olarak değerlendirilmediği belirtildi.

VALİLİK VE ŞİRKET İTİRAZ ETTİ
Ancak projenin ÇED sürecini yürüten İzmir Valiliği ve Karen Elektrik karara itiraz etti ve Danıştay’a yerel mahkemenin verdiği kararı bozması için başvurdu.  İzmir Valiliği’nin itiraz gerekçeleri arasında söz konusu projenin 3 km mesafede bulunan zeytin ağaçlarının büyümesine ve gelişmesine engel kimyevi atık bırakan, toz ve duman çıkaran bir tesis olmadığı, proje kapsamında sadece arama yapılacağı belirtildi. 

İtirazları değerlendiren Danıştay 6. Dairesi, yerel mahkemeyi ve köylüleri haklı bularak İzmir 3. İdare Mahkemesi'nin projenin iptaline ilişkin kararı onadı. Karar ile birlikte jeotermal sondaj kuyuları projesi tamamen iptal edilmiş oldu.

'PROJEDE ZİRAAT MÜHENDİSİ YOK'
Kararda “Projeyi hazırlayanlar arasında proje alanının çevresinin tarım alanı olmasına rağmen, sondajların tarım alanlarına ve bitkilere olası etkilerini değerlendirecek ve alınması gereken tedbirler hakkında detaylı inceleme yapacak bir ziraat mühendisi bulunmadığı anlaşıldığından bu yönden de eksik olan PTD'ye dayalı olarak verilen dava konusu ÇED Gerekli Değildir ile "ÇED Yönetmeliği Kapsam Dışı" kararlarında hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.” denildi.

'ÖNEMLİ BİR KARARA İMZA ATILDI'
Kararı Egedesonsöz’e değerlendiren köylülerin avukatı Şehrazat Mercan “Özellikle ÇED kararlarının ilgililerine duyurulması açısından önemli bir karara imza atıldı. Bakanlık ÇED kararlarını bir internet sitesine koyuyor bir de mahalle muhtarlıklarına gönderiyor ve muhtarlıklarda 10 gün süreyle ilan ediyorlar. Burada bir işlem yapılmamıştı. O yüzden eski ‘ÇED gerekli değildir’ kararı olmasına rağmen usulüne uygun bir şekilde ilan edilmedi. Kararın iptallerinin bir tanesi de bu. İkincisi de ‘ÇED kapsamdışı’ kararı vardı bu bölge için. JES’lerde de belli bir kapasitenin altında olduğu zaman veya bir önceden devam eden bir proje olduğu zaman basit bir yazıyla faaliyetine devam etmesine izin veriliyordu. Her iki karar da iptal edilmiş oldu. İptal gerekçelerinden biri de projenin tanıtım dosyasında ziraat mühendisinin görüşünün olmaması ama çevre tarım arazileri kaplı. Danıştay’ın bu görüşü önemli ve hak aramada daha titiz davranılması gerektiğini gösterdi” dedi.