Kriz vurdu: İzmir'in ticaret merkezinde makineler durdu!

Hem İzmir'in, hem de Türkiye'nin en büyük ayakkabı imalat yerlerinden biri olan Işıkkent Ayakkabıcılar Sitesi'nde esnaf sıkıntılı günler yaşıyor. Birçok yan ürünün Uzak Doğu'dan ithal edildiği sektörde hem imalat, hem de toptan satış yapan İzmir Ayakkabıcılar Odası üyeleri, kepenk indirmeye başladı. İmalatta kullanılan yapıştırıcı gibi bazı kimyasal maddelerin yurt dışından alındığını söyleyen İzmir Ayakkabıcılar Odası Başkanı Başkanı Yalçın Ata, dövizdeki artışın malzeme fiyatlarını yüzde 60 yükselttiğini dile getirdi. Euro'nun 7,5 lirayı bulmasıyla, esnafın birkaç gün içinde büyük zarar ettiğini anlatan Ata, "Dövizde belirgin oynamalar oldu ama maliyet hesapları değişmedi. Bizdeki rakamlar yukarı çıktı mı bir daha inmek bilmiyor. Önümüzde bir kış sezonu var. Fiyatlarda belirsizlik sürdüğü için büyük huzursuzluk hakim" dedi.

ÇALIŞAN ATÖLYE YOK
500'den fazla işyerinin bulunduğu Işıkkent Ayakkabıcılar Sitesi'ne her gün yaklaşık 30 bin kişinin giriş çıkış yaptığını belirten Yalçın Ata, buradaki işlerin durmasının tüm ayakkabı sektörünü etkilediğini ifade ederek şöyle konuştu:

"Ayakkabıcılar Sitesi'nde şu anda neredeyse çalışan atölye yok. Sadece daha önceden siparişini almış, malzemesini temin etmiş bazı atölyeler çalışıyor. Dolarda kur 6,5 TL'de dengelenirse, bu fiyatlar üzerinden maliyetler hesaplanacak. Ama bazen 7'lere kadar çıkıyor. Üretici maliyet hesabı yapamıyor. Bugün yapıştırıcının tenekesi 230 lira, yarın 235 lira, bir sonraki gün 245 lira. Üretici çok zor durumda. Perakendeci malı 50 liradan alıyorsa, üzerine belli bir fiyat koyup satıyor. Ama üreticinin şu anda ne karı belli, ne maliyeti. Son iki ayda 12 oda üyesi kepenk kapattı."

ÜRETİCİLERİ UYARDI
Türkiye'nin zincir mağazalarından ünlü bir markanın konkordato ilan ettiğini anlatan İzmir Ayakkabıcılar Odası Başkanı Yalçın Ata, İzmir menşeli birkaç firmanın da iflasın eşiğine geldiğini belirtti. Alışveriş merkezlerindeki dükkan kiralarının döviz üzerinden ödendiğine dikkat çeken Ata, "Kiralar artınca bazı firmalar bir nevi iflasını istedi. Dükkanlarına haciz gelmemesi için önlem aldı. Çünkü OHAL döneminde iflas erteleme işlemleri yapılamıyordu. OHAL kalkınca kendilerini korumak maksadıyla konkordato ilan ettiler" dedi.

Türkiye'de geçmişte de bazı ekonomik darboğazlardan geçildiğini anlatan Başkan Ata, krizin ancak çalışarak aşılabileceğini söyledi. Son 30 yılın en zor dönemini yaşadıklarını belirten Ata, "Hepimiz aynı gemideyiz. Oda olarak üzerimize düşeni yapmaya çalışıyoruz. Üreticilerin de hemen pes etmemesi gerekir. Zamana ihtiyaç var. Özellikle dövizin sağlam bir zemine oturması gerekir. İyi önlemler alınırsa bu süreci aşarız. Esnaf Kefalet Kooperatifi birçok esnafa düşük faizli kredi veriyor. Şartları oluşan üyeler, yıllık yüzde 5 faizli kredilerden yararlanabiliyor. KOSGEB kredileri ve hükümetin açıkladığı destek programı var. Küçük esnaf büyük zarar gördü. Malzeme alımında uzun vadeler sona erdi. Peşin paraya ihtiyaç var" diye konuştu.

'HİÇ MÜŞTERİ YOK'
30 yıldır ayakkabı alıp toptan ve perakende satış yapan esnaftan Abdi Ferhatoğlu ise hiç satış yapamadığı günler olduğunu belirterek, "55-60 liraya aldığımız ayakkabılar, yüzde 25 zam gördü. Kışlık sezona gireceğiz. 75 liradan aşağı okul ayakkabıları ve kışlık bot yok. Alışveriş merkezinde satış yapanlar fiyatı 3 kat arttırıyor. Toptan verdiğimiz müşteriler sıkıntıda. Çarşıda hiç müşteri yok. Büyük kriz yaşıyoruz. Geçen hafta iki kez hiç siftah yapmadan dükkan kapattım. Bornova, Balçova'dan perakende satış yaptığım müşterilerim vardı. Dışarıda 150 liraya alacakları ayakkabıyı burada yarı fiyatına alıyorlardı. Şimdi gelen yok" dedi. (DHA)