Karakış doğal gaz faturalarına nasıl yansıyacak?

Türkiye, yaklaşık 10 gündür bir soğuk hava dalgasından diğerinin etkisi altına giriyor. Kar, fırtına ve soğuk geçtiğimiz haftadan bu yana Türkiye’yi esir aldı. Yollar kapandı, okullar tatil edildi. Soğuklar, ülke genelinde doğalgaz talebini de patlattı. Türkiye’nin mevcut arz kaynakları, kış aylarında günlük doğalgaz talebini karşılamada yetersiz kalıyor. Özellikle İstanbul’daki hava sıcaklığının, bir haftadan fazla eksi veya düşük derecelerde seyretmesi, tüketim dengesi açısından kritik rol oynuyor. BOTAŞ, bastıran soğuklarda talep dengesini santrallara kesinti yaparak sağlamaya çalışıyor. İthal edilen doğalgazın halen yaklaşık yarısı doğalgaz santrallarında kullanılıyor. Doğalgaz sektörü yetkilileri, Türkiye’de yaklaşık 195 milyon metreküp günlük doğalgaz arzı olmasına karşın, talebin geçtiğimiz hafta 230 milyon metreküpe kadar çıktığını, dengenin gaz kesintileri ve kısıntıları ile sağlandığını söylüyor.

KOMBİLERE YÜKLENDİK
Gaz tüketiminde rekor kırdığımız bugünlerde, vatandaşlar ısınmak için kombilere yüklenince, konutlarda tüketilen doğalgaz miktarı artarken, elektrik üretiminde kullanılacak doğalgazın payını azaltıyor. Bu kış, doğalgazda kesinti ve kısıntı prosedürü ilk kez 28 Kasım tarihinde uygulanmış ve yap-işlet (Yİ) ile yap-işlet-devret (YİD) santrallerinin bir bölümü, üretimlerini ikincil yakıta (fuel-oil) geçerek sürdürmüşlerdi. Geçtiğimiz hafta ise Enerji Bakanlığı, doğalgaz santrallerine “ikincil yakıt”a geçme talimatı verdi. Nitekim, Perşembe günü doğalgaz talebi yaklaşık 225 milyon metreküpe ulaşarak, rekor kırdı. En fazla 195 milyon metreküp doğalgaz arz kapasitesi olan BOTAŞ ise talebin patlama yaptığı kış döneminde, doğalgaz yakıtlı santrallerde kesinti ve kısıntılara giderek sistemde denge sağlıyor.

ASLAN PAYI ELEKTRİK
Doğalgaz sektöründen edindiğimiz bilgilere göre, doğalgaz tüketim pastasında en büyük paya elektrik üretimi sahip. Elektrik üretimi için günlük 98 milyon metreküp gaz gerekiyor. Konutlar ise ortalama 60 milyon metreküp gaz tüketiyor. Yaklaşık 50 milyon metreküp doğalgaz da sanayide tüketiliyor. Bir sektör yetkilisi, “Soğuklar bastırınca BOTAŞ, Yİ ve YİD santrallerine kısıntı ve kesinti getirdi. Tüketim soğuk hava dalgasında bir ara 230 metreküpleri gördü. Önceki gün 210 milyon metreküpteydi. Yeni bir soğuk hava dalgasıyla 230’lara çıkma ihtimali söz konusu” diyor ve şunları anlatıyor: “Türkiye’de doğalgazın yüzde 50’si santrallerde tüketiliyor. Kış döneminde Türkiye’nin ortalama tüketim miktarı 208 milyon metreküpe ulaşıyor. Sanayide de tüketim artınca 230 milyon metreküpe kadar çıkabiliyor. Yİ,YİD ve EÜAŞ santrallerinde kesintiler uygulayarak, yedek yakıta geçiriyorlar. Bu da yetmezse, özel sektör santrallerine kısıntı yapılmasına yönelik talimat gönderiliyor.”

DİĞER AYLARDA GİRİŞ YETERLİ
Doğalgaz sektörü temsilcileri, 195 milyon metreküplük günlük gaz girişinin yalnızca soğukların bastırdığı bazı kış günlerinde yetersiz kaldığını, diğer aylarda Türkiye için yeterli olduğunu vurguluyor.
 
Doğalgaz kullanan il sayısı 69
 
Toplam konut abone sayısı 9.5 milyon
 
Toplam serbest tüketici sayısı 372 bin
 
Faturaları nasıl düşürürüz?
 
Mantolama yaptırın: Mantolama kışın sıcak havanın dışarıya çıkmasını, yazın ise sıcak havanın içeriye girmesini engelleyerek enerji tasarrufu sağlar.
Evinizdeki tüm pencerelere ısı yansıtıcı film uygulayın: Cam filmi sayesinde camlarınızdan giren sıcağı ve soğuğu engelleyebilirsiniz.
Pencerelerinizde panjur kullanın: Panjurlar ortamdaki ısının korunmasına da yardımcı olur.
Pencerelerdeki aralıkları kapatın: Evinizin pencereleri ahşap çerçeveli ise cam kenarlarının macunlandığından ve çerçevelerde boşluk kalmadığından emin olun.
Oda termostatı veya termostatik radyatör vanası kullanın: Böylece, ısı derecesine göre enerji harcamalarını kontrol altına alırsınız.

KONUTA, ELEKTRİĞE SANAYİYE NE KADAR GAZ GİDİYOR?
Kurulu güç olarak, Yİ santrallerinin 4 bin 633 megavat (MW), YİD’lerin bin 929 MW, EÜAŞ santrallerinin 2 bin 782 MW olmak üzere, toplam 9 bin 344 MW kapasiteleri var. BOTAŞ, 10 bin 544 MW’lık santrali yedek yakıta geçirebiliyor. Kış şartlarında konut tüketimi günlük 60, metreküplerde, sanayide 50 milyon metreküplerde. Özel sektör santrallerinin 50 milyon metreküp doğalgaz talebi var. 98 milyon metreküplük taleple elektrik başı çekiyor.

BRENT PETROL 45 DOLARI GÖRDÜ
Petrol fiyatlarındaki düşüş durdurulamıyor. Gelen yoğun satışlarla günde yüzde 5’e varan kayıplar yaşayan Brent petrol, dünkü işlemlerde 45 dolara kadar geriledi. Bu fiyat Nisan 2009’dan bu yana en düşük seviye olarak dikkat çekiyor. Suudi Arabistan Prensi Alwaleed bin Talal’a göre petrol fiyatları bir daha 100 dolara ulaşamayacak.

BENZİN 6 KURUŞ UCUZLADI
Benzin fiyatına 6 kuruş daha indirim yapıldı. İndirim bugünden  itibaren geçerli olacak. Şu an benzinin litre fiyatı İstanbul Avrupa Yakası’nda 4,14 lira, Anadolu Yakası’nda 4,16 lira. Ham petrol fiyatlarında gerilemeye bağlı olarak yaz ayından bu yana benzine yüzde 17, dizele yüzde 15 oranında indirim uygulandı.