İZMİR - Yüksek Teknoloji Enstitüsü kampüsündeki Nesne firması, dünyanın ilk sualtı arkeolojik araştırma robotu için harekete geçti. AB fonundan desteklenen İtalya, İngiltere, İspanya ve Estonya'dan beş partner firmanın da yer alacağı proje, üç yılda bitirilecek.
PROJEYE HAZİRAN'DA BAŞLANIYOR
NESNE firmasını 1994'te kuran elektronik mühendisi Hilal Tolasa Gündoğdu, projeye Haziran'da başlayacaklarını belirterek, "Üreteceğimiz robot, suyun 300 metre altına inecek, burada arkeolojik araştırma yapacak" dedi.
Denizaltıların girmekte zorlandığı yerlere inebilecek olan sualtı robotu sayesinde birçok batığın ve tarihi kalıntının su yüzüne çıkarılması bekleniyor.
İtalyanlar teklifte bulundu
Archaeological Robot Systmes For The World's Seas (ARROWS) isimli proje kapsamında geliştirilecek robotun tasarımının üç yıl sürmesi bekleniyor.
Uzun yıllar Vestel firmasında tasarım şefi olarak çalıştıktan sonra 1994 yılında NESNE Elektronik Yazılım Şirketi'ni kuran Elektronik Mühendisi Hilal Tolasa Gündoğdu, projenin Haziran ayında başlayacağını söyledi. Tümü mühendislerden oluşan altı kişilik bir ekiple çalışacaklarını dile getiren Gündoğdu, "Daha önce başka bir projede birlikte çalıştığımız İtalyan firması bizim yeteneklerimizi bildiği için bu projeye bizi davet etti. Biz de projeyi inceledik ve çok beğendik. Arkeoloji alanında daha önce hiç çalışmamıştık. Elektronik donanımlarına baktığımızda bizi ilerletecek bir takım çalışmaların olduğunu gördük. O yüzden hemen kabul ettik" dedi.
Dünyada bir ilk
Su altında arkeolojik araştırma yapacak olan robotun, dünya çapında sadece bu iş için tasarlanmış ilk ve tek robot olacağını da belirten Gündoğdu, "Denizlerin altı bilinmeyenlerle dolu. Gerçekten iyi araştırma gerektiren bir alan. Bugüne kadar denizaltındaki arkeolojik araştırmaları için yeterli bir çalışma yapılmamış. Özellikle Türkiye açısından baktığımızda, şuana kadar yapılanların çok yetersiz ve basit olduğunu görüyoruz. Yurtdışından getirilen ancak sualtı araştırmaları için yetersiz bir takım araçların dışında doğru dürüst bir ürün yok. Bu anlamda yaptığımız çalışma hem Türkiye için, hem de dünya için son derece önemli. Böyle bir tasarımda Türkiye'den de bizim yer almamız hem bizim için hem de ülkemiz için büyük bir atılım" diye konuştu.
Düşük maliyetli olacak
Dünyada sualtı için geliştirilen robotların büyük çoğunluğunun petrol ya da telekominikasyon amaçlı olduğunu dile getiren Gündoğdu, kendi robotlarının bu alanda bir ilk olacağını söyledi. Projenin sonuçlanmasıyla var olan bir ihtiyacın da karşılanacağını belirten Gündoğdu, "Şu ana kadar petrol şirketlerinin kullandığı robotların fiyatları çok yüksek olduğu için arkeologların ya da müzelerin bunları alabilmesi mümkün olamadı. Bu yüzden bu robotların yerine daha az bir mesafeye inen basit sistemler kullanılıyordu. Bizim üreteceğimiz robotla bu sorun ortadan kalkacak. Hem teknik kapasitesi hem de maliyeti çok düşük olacak" şeklinde konuştu.
Uzay teknolojisi kullanılacak
Üç yıl sonra piyasaya sürülmesi planlanan robotun birden çok küçük ve bağımsız robotun biraraya gelmesinden oluşacağını belirten Gündoğdu, proje hazırlıkları sürdüğü için detaylı bilgi vermekten kaçındı. Robotların uzaktan kumanda yöntemiyle çalışacağını ancak bazı durumlarda kendi kendine karar verebilmesini sağlayacak bir 'beyne' sahip olacağını da kaydeden Gündoğdu, "Tasarlanacak robot suyun altında sensör ve uzaktan algılama yöntemiyle çalışacak. Arkeoloji sektöründekilerin rahatlıkla alabileceği uygun maliyette bir ürün olacak. Su altında arkeolojik araştırma yapmak için tasarlandığı için, inebildiği derinlik mesafesi, algılama sensörleri ve gördüklerini iletebilme özellikleri çok gelişmiş olacak" diye konuştu. Gündoğdu, 3 milyon euroya mal olacak olan robotun İtalya'da yapılacak testlerden olumlu sonuç alması halinde piyasaya sürüleceğini söyledi. Gündoğdu, daha önce NESNE şirketi olarak balık çiftliklerinin temizlenmesi ve balıkların yemlenmesini sağlayacak robot da ürettiklerini dile getirdi. (Fırat Soylu/Egeli Sabah)
Künye
İletişim
Facebook
Twitter
Google+
RSS
Sitene Ekle
Günün Haberleri