DTO Başkanı Öztürk’ten kruvaziyer mesajı: O gemiler İzmir'e gelecek

EGEDESONSÖZ - Deniz Ticaret Odası İzmir Şubesi Başkanı Yusuf Öztürk, SonSöz TV'deydi. Gazeteci-Yazar Muhittin Akbel'in sorularını yanıtlayan Öztürk, önemli açıklamalarda bulundu:

"Pandemide, 'inci safhanın 2'nci pikini yaşıyoruz. Her geçen gün test sayımız yükselse de yeni vaka sayısı da küçük de olsa artmaya devam ediyor. Biz vatandaşların da üstüne düşen çok önemli görevler var. Sağlıktan önemli başka bir şey bulunmuyor. İzmir'de yaşayan, hatta tüm Türkiye'de yaşayan vatandaşların daha duyarlı olması gerekiyor. Çok zor değil aslında önlem almak… Sıkça ellerimizi yıkamak, maske takmak ve çok kalabalık ortamlarda bulunmamak… Fakat özellikle yaz mevsimi ile birlikte, insanların uzun süredir evde kalmasından kaynaklı olarak insanlar dışarı çıkma ihtiyacı duydu. Ancak daha dikkatli olabilirsek daha iyi sonuçlar alınacaktır."

DENİZ TİCARETİ, UZUN SÜRE PANDEMİDEN ETKİLENMEDİ
"Deniz ticareti bu süreçten neredeyse hiç etkilenmedi dersek yanlış demiş olmayız. Aslında baktığınızda bu pandemi kasım aylarında Çin'de başladı. Ancak bizim duymamız ya da bizim bulunduğumuz alanlara gelmesi, Mart ayını buldu. 11 Mart'ta ilk ölüm vakasıyla tanıştık. Bu dönem içerisinde doğudan batıya doğru bir güzergah izledi pandemi… Dünyanın dönüşü şeklinde pandeminin yayılması gelişti. Dünyada ki kargo hareketinin yüzde  85'i deniz yolları ile yapılıyor. Bugün deniz ticaretine yön veren ülke Çin… İpek yolu zamanlarında da böyleydi. Yani doğu üretir, batıya gönderirdi. Doğunun baharatı, doğunun porseleni batıya doğru giderdi. Bu taraftan da değerli madenler doğuya doğru giderdi. Bu nedenle Mart ayında pandemi sürecinde deniz ticaretinde herhangi bir azalma olmadı fakat Mayıs'ın 15'inden itibaren bir düşüş yaşandı. Bu konuyu dünya genelinde değerlendirdiğiniz zaman birçok konteyner hattı veya dökme yük taşımacılığında ihtiyaç hisseden üretim tesisleri özellikle Çin'den başlayarak fabrikaların kapanmasına neden oldu.  Baktığımız zaman pandemi sürecinde evden çalışma süreçleri yaşandı. Bununla birlikte fabrikalar kapanınca üretim yavaşladı veya durdu. Üretimi gerektirecek olan hammaddeyi taşıyacak olan gemiler biraz düşüş yaşadı, sonrasında üretim olmayınca özellikle konteynerde Çin'in Asya Pasifikten Uzakdoğu'ya Amerika ve Avrupa'ya taşımasında inanılmaz bir düşüş yaşandı. Fakat bu var olan deniz taşımacılığına biraz etki yaptı ancak, Mayıs ayından bugüne dek etki biraz daha dibe inmiş durumda. Şu aşamada fabrika ürettiği sürece taşımacılık var, fabrika durduğu sürece taşımacılık yok.. Dolayısıyla bizim 24 saat boyunca limanlarımız çalışmaya devam ettiler.  Mayıs ayının başına kadar Türkiye limanlarına uğrayan konteyner gemilerinde 2019 yılına göre yüzde 10'luk bir artış bile vardı."

MAYIS'A KADAR İZMİR LİMANI'NDA DÜŞÜŞ GÖRÜLMEDİ
"Türkiye'nin ihracatının yüzde 80'i ithalata bağlı… Bu nedenle hammaddenin gelip burada revizyona bağlı son ürünün çıkarılması için yapılan fabrikalarda da aynı sistem vardı. Bazıları yavaşladı, bazları vardiya sistemine geçti, bazıları ise tamamen kapandı. Dolayısıyla eldeki stoklar kullanıldı. Sonrasında ise daha da yavaşlar hale geldi. Limanlardaki sistem özellikle İzmir Limanı'nda çok fazla düşüş olmadı. Ta ki Mayıs başlarına kadar… O zaman biraz azaldı çünkü halen yoldan gelen mallarımız vardı ve üretilmiş ancak ihracatı henüz gerçekleştirilmemiş mallarımızda vardı. Çin'den başlayan ve Avrupa ve ABD'ye giden sistemde , Avrupa'ya Çin'den sonra geldiği için bizim ihracatımızın Avrupa'ya yönelik olduğunda zaten o dönem ihracatımızda  düşüklük olmadı ancak sonrasında tabii düşüşleri yaşadık."

O ÇALIŞMALARIN FAYDALARINI GÖRÜYORUZ
"Pandemi sürecinde inanılmaz bir çalışma içerisindeydik. Pandemi sürecinin çoğunu evde geçirmiş olsak da durmadık. Sayın Valimizin önderliğinde yapılan İl Pandemi Kurulu'nda Deniz Ticaret Odası'nı temsilen ben vardım. Bu kurulda diğer meslek odaları da vardı. Sayın valimize bu çalışmalarından dolayı teşekkür etmek istiyorum.  Çünkü bir sanayisi, denizci, ihracatçı, taşımacı.. Aklımıza gelen büyük sektörlerin temsilcileri olarak bu pandemiyi nasıl aşacağız, nasıl etkilerini azaltarak bu süreci geçirebiliriz diye çok önemli toplantılar yaptık. Dolayısıyla orada alının kararlar, valilik ve İçişleri Başkanlığı tarafından değerlendirildi ve çok önemli aşamalara gelindi. İzmir bu konuda örnek gözetilen bir şehir haline geldi. Çünkü atılacak her adımı düşündük.  Bugün İzmir'in kontrol altında olması belki de o günlerde yapılan çalışmaların faydaları sayesinde oldu. İzmir halkı bilinçli ve daha dikkatli..."

ÜYELERİMİZE HER TÜRLÜ DESTEĞİ SAĞLADIK
"Ticaretin durmaması gerekli...  Ticareti durdurduğunuz an her şey bitiyor. Hükümetimizin verdiği ticaretin kolaylaştırılması kararları bu dönemde çok işimize yaradı. Üyelerimizin ufak tefek sıkıntıları oldu. Onların her birini, valilik ve yetkili makamlar ile birebir görüştük. Buna bir örnek verilmesi gerekirse 24 saat işleyen bir limanınız var ve 24 saat buraya gemilerin yanaşması lazım. Bunun için de 24 saat işçilerin orada bulunması gerekiyor. Sokağa çıkma yasağında bu işçiler bir şekilde işlerini yapmaya devam ettiler.  Girişimlerimizle gerekli izinleri aldık. Ayrıca, devletimizin verdiği talimatlarla özel ve devlet bankalarının vermiş olduğu kredi ve kısa ödenekleri ile ilgili her türlü sorunun cevaplarını biz üyelerimize verdik. Çünkü onların bu süreci rahat geçirmesi için çaba gösterdik. Bir odanın görevleri de zaten bunlardır."

PROBLEMLİ GEMİLERİN YANAŞMASINA İZİN VERİLMEDİ
"Deniz ile kara ve havayı karıştırmamak geriyor. Bilimsel açıdan yaklaşımı söylersek deniz tuzlu bir ortam, izole bir ortam ve devamlı sağlık kontrolü yapılan bir ortam. Biz bununla yetinmeyip her gelen gemiyi yanaştırmadan önce doktorlarımız her gemiye çıktı. Bunu hiçbir kimse bilmez. Onlara bu emeklerinden dolayı teşekkür ederdim. Gece gündüz demeden her gemiye çıktılar. Zaten gemi limanımıza gelmeden önce gemide herhangi bir problem var mı, araştırıldı. Personelin ateş ölçümleri incelendi. Geminin yanaşmasına sağlık açıcından problem olmadığı zaman geminin yanaşmasına izin veriliyordu biz de gemiyi yanaştırıyorduk. Bazı gemilerde problem tabii ki oldu.  O gemiler de kabul edilmedi ve geri gittiler. İkinci olarak da özellikle pandeminin ağır olduğu ülkelerin limanlarından gelen gemilere daha fazla dikkat gösterildi.  Gemi personelinin karaya çıkmasına izin verilmedi.  Burada ki işçilerin ve bizlerin gemi ile olan temasını minimuma düşürücü önlemleri hep birlikte aldık. Bürokraside kim varsa, bize çok yardımcı oldu. Yani bu dönem içerisinde deniz ticaretinin bürokratik tarafının bu kadar kolay olduğunu ilk kez gördüm. Çünkü  herkes derinlemesine düşündü ve minimum temas edilecek işlemleri yapmaya özen gösterdiler. Geminin içine eskiden 3-4 defa bu işlemler için giderken, bu dönemde geminin içine hiç gitmedik, her şeyi dijital ortamda yaptık. Bu çok önemli. Oturduğumuz yerden tüm işlemleri yaptık. Bunun için bakanlıklara ve bölge müdürlüklerine çok teşekkür etmemiz lazım."

LİMANLARIMIZ KRUVAZİYER TURİZMİNE HAZIR
"Dünyadaki en popüler turizm şekli, pandemiye kadar kruvaziyerdi. Pandemide, dünyayı dolaşan 300'e yakın gemi vardı ancak tahmin ettiğim kadarıyla bunların sadece 4 veya 5'inde pozitif vaka nedeniyle haber olmuştur. Tabii bunlar insanları korkuttu. Kitlesel turizm, bir tercih meselesi. Siz kalabalık ortamlarda tatilinizi yapmak istediğinizde daha çok eğlenceyi tercih ettiğiniz algılanır. Ancak izole bir tatil istediğinizde de rahat olmak, dinlenmek istediğiniz anlaşılır. Aslına bakarsanız  kruvaziyer her türlü sizin dinlenme şeklinizi sağlayabileceğiniz bir mekandı. Biraz fazla insanlar bir anda kruvaziyerden çektiler ve riskli gördüler. Ancak geçtiğimiz günlerde Akdeniz'de tekrar kruvaziyer seferler yapmaya başladı. Hatta birkaç gün önce  Kuşadası'na bir gemimiz geldi. Bunların her birinin bir test olduğunu düşünmemiz gerekecek. Bunlar çok büyük bir yatırım, var olan gemiler var ve bunların çalışması lazım. Böyle bir sektör var ve böyle bir sektörü isteyen yolcu var. Bunun önüne kimse geçemeyecek. Önemli olan kruvaziyerde, limanlar hangi önlemi aldı, gemiler hangi önlemleri aldı? Diyelim İzmir'e geldiler ve İzmir'deki önlemler nedir? Bunların hepsini bir bütün olarak düşünüp her birinin gerçekleştirilmesi lazım. Şimdi yeni bir önlem alındı mesela. Gemiden inen kişilerin tek başına kentte gezmesi yasak… Deniliyor ki bizim araçlarımızda bizim rehberlerimiz ile bizim sosyal mesafemiz ile gezebilirsiniz; bizim seçtiğimiz restoranda yemek yiyebilirsiniz. Çünkü oralar önceden ayarlanıyor. Zincirleme tedbirleri herkes alıyor ve önceden tedbirler alınıyor. Bu şartlarda kruvaziyer tekrar İzmir limanlarına ve Türkiye'ye gelecektir. Çok önemli bir nokta var oda şu.  Kruvaziyer turizmine hizmet eden limanlarımızın aldıkları önlemleri bir protokol dahilinde kruvaziyer hatlara bildirilmesi gerekir ve bunların önceden yolculara bildirilmesi gerekir. O zaman sigorta şirketleri de der ki, evet Türkiye'ye gidebilirisiniz, sizin primlerinizi daha düşük tutacağız. Bu noktada bunları yapıp tanıtımlarını yapmayan limanlarımız kruvaziyer dışında kalır. Biz umutla bekliyoruz. 2021 için tahminlerimiz sadece ama sadece pandemi öncesinde Türkiye geneline kruvaziyer ile gelen yolcu sayısı 2 milyon 250 bindi. Bu rakamlar 600 binlere kadar düştü. Sonra İzmir gibi sıfır'a düştü. İzmir ve Kuşadası'na yapılan rezervasyonlar pandemi öncesinde neredeyse 1 milyon yolcuydu. Pandemi çıkınca ise bütün rezervasyonlar iptal edildi.  Bu bir süreç  bu süreç sadece Türkiye veya İzmir'i ilgilendiren bir süreç değil. Bizim şuan şartlarımız eşit. Aldığımız önlemleri anlatarak  insanları rahatlatalım, yolcu salonlarımızı revize edelim, sonra tanıtımızı yapıp, 'Haydi gelin' dediğimizde gelecekler. Zaten gemilerden biri geldi mi, diğerleri de peşinden gelecektir. Yani o gemiler, Türkiye'ye, İzmir'e mutlaka gelecek. Çünkü Türkiye limanları kruvaziyer turizme hazır durumda. Türkiye limanlarının işletmecileri şu an dünyada oyun kurucusu görevinde. Örneğin Kuşadası Limanı'ndaki  işletmeci firma Antalya, Bodrum ve Barselona limanlarını da işletiyor. Bu önlemleri sadece Kuşadası için almıyor, bütün dünyadaki limanlar için alıyor. Kruvaziyer turizminin yeniden eski günlerine döneceğine inanıyorum. Şehrin iki ana karakteri bu konu ile ilgili geçişte bir çalışma yaptı. İzmir Büyükşehir Belediyesi ve İzmir Ticaret Odasının yanında TCDD İzmir Limanı'nda vermiş olduğu bir çalışma vardır. Demek ki kurumlar bir kordinasyon içerisinde çalıştığı zaman çok güzel şeyler olacaktır."

MAVİ YOLCULUK, PANDEMİDE İYİ ALTERNATİF OLDU
"Mavi Yolculuk, pandemi sürecinde en çok rağbet gören alan oldu. Bizim gibi görevleri olan insanların bir anlamda yönlendirmesi dikkate alınıyor. İzole tatil veya kitlesel tatil, bir tercih meselesi. Biz de eskiden otel tatilciliğini tercih ederdik. Ancak pandemi öncesinden itibaren bunlara gitmemeye başladık. Fakat biz bu süreçte şunu gördük, tatil kadar güzel bir şey yok. Ancak önemli olan insanlar neyi tercih edecek? Pandemide deniyorsa eğer sosyal mesafeye dikkat edin , kalabalıktan uzak durun... Bizim de bu süreçte bir alternatif yaratmamız lazım. Bizde izole yaşamın en fazla gerçekleştiği yer denizdir. Orada kimseyle bir temasınız söz konusu değil.  Biz tabii ki yaz sezonun başlamasından önce bu seçeneğin çok gelişeceğini düşünmüştük.  Teknede aldığımız önlemleri ise tüm insanlara aktardık. Önce aileler gelmeye başladı, sonra ise iki aile birden  gelmeye başladı. Bu sezon inanılmaz güzel bir sezon geçirdi deniz turizm araçları."

İZMİR'İN MARİNAYA ACİLEN İHTİYACI VAR
"İzmir, bir marka şehir… Kültürü bol ve zengin bir şehir İzmir... Sağlık turizmi, mutfağı ve kültürel olanakları ile İzmir, Türkiye'de çok önemli bir yere sahip. Bakıyoruz koca İzmir'de bir tane marina var. Onu da Allah'tan İzmir Büyükşehir Belediyesi ihaleyle aldı. Gerçek bir marina hizmeti…  Küçük bir yerdir. Elden geldiğince amatör denizciliğe de kazandırılmak için çalışma yürütülüyor. Senelerdir Pasaport rıhtımının iç kısmı, ben marina olabilirim, diye haykırıyor. İç kısmını çok rahat bir şekilde marinaya çevirebilecek bir durum söz konusu. Ancak senelerdir bu yapılamıyor. Benim hayalim bu. Bir yerlerde tıkanıyor. İzmir'de o bölge trafik açısından biraz sıkıntılı ve alanın tam bir marina olamayacağı düşüncesi hakim… Deniz trafiğinin de işlediği bir yer orası. Belki de ondan kaynaklı. Ancak gerçek şu: Oraya çok rahat bir şekilde marina yapılabilir. Çok fazla harcama yapmadan sonuca ulaşılabilir. Bunun yanı sıra farklı projeler de mevcut. Bayraklı'da Turan dediğimiz yerde yeni bir marina  yapılması gündemde. Bu tarafta Çeşme'de bir marina projesi var. Ancak düşünün ki Kordon'da yüzlerce yatın bulunduğunu... Böyle bir marina, kentte bir tiyatro, bir şenlik havasını kavuşturacaktır… Bunun da İzmir turizmine büyük katkısı olacaktır."

YOLCU AZ İSE, KÜÇÜK KAPASİTELİ GEMİLER KULLANIN
"Körfezde yolcu taşımacılığında, teknik açıdan, karaya paralel seyirler denizcilikte çok rehavet görmez. Direkt dediğimiz ulaşımlar daha verimlidir. Pandemi sürecinde her gün yeni 125 bin araç trafiğe ekleniyor. İnsanlar korkuyor toplu ulaşımdan. Teknik açıdan çok çalışabilecek hat değilken, belediye ekonomik açıdan bir maddiyat kazanamıyor. Şu an zaten toplu ulaşım düşmüş durumda.  Bunu artırmamız için uygulama sayılarının da artırılması lazım. Asıl görev bize düşüyor. Bizim toplu taşımayı kullanmamız lazım. Pandemi sonrası Karşıyaka veya Bostanlı'dan gün içerisinde araç ihtiyacı olmayanlar Alsancak'a araba ile gelmemeli.  Yolcusu az diye kapatılan Güzelbahçe-Alsancak, Göztepe-Alsancak hatlarına, daha küçük gemiler verilebilir. Deniz yolcusunu küstürmemek lazım.