AYM'den '5 yıllık nakil' kararı!

Erzurum 2. İdare Mahkemesi ile Tokat İdare Mahkemesi, baktıkları davalar kapsamında söz konusu düzenlemeyi içeren 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun geçici 41. maddesinin 4. fıkrasının 3. cümlesinin iptali istemiyle Anayasa Mahkemesine başvurdu.

Başvuruyu esastan inceleyen Yüksek Mahkeme, ilgili kanun hükmünü Anayasa'ya aykırı bulmadı ve iptal istemini reddetti.

Resmi Gazete'de yayımlanan gerekçeli kararda, geçici 41. maddede kamu kurum ve kuruluşlarının merkez ve taşra teşkilatı ile bunlara bağlı döner sermaye kuruluşlarında, il özel idaresi, belediye ve bağlı kuruluşları ile mahalli idare birliklerinde ve TRT'de, kanunda sayılan şartlarda sözleşmeli personel olarak çalışanların, memur kadrolarına atanabileceğinin düzenlendiği anlatıldı.

Aynı kanun maddesinde bu şekilde memur kadrosuna atananların 5 yıl başka kamu kurum ve kuruluşlarına nakillerinin yapılamayacağının öngörüldüğü belirtildi.

Kanun koyucunun statü hukuku çerçevesinde yürütülen memuriyet hizmetine girmeye, yükselmeye, memuriyetin sona ermesine ve benzeri hususlara ilişkin koşulları anayasal ilkelere uygun olarak belirleme yetkisine sahip olduğu ifade edilen kararda, kişilerin ise kanunlarla öngörülen statüye girip girmeme konusunda tercih hakkı bulunduğu aktarıldı.

İtiraz konusu kuralın da yer aldığı geçici 41. maddenin, sözleşmeli personelin lehine düzenleme ile genel kuraldan ayrılarak sınava ve adaylık sürecine tabi olmaksızın memuriyet için olanak sağladığı belirtilen kararda, şöyle denildi:

"Bu kişilerin, memur kadrosuna atanmak için gerekli şartların yanı sıra atama yapıldıktan sonra tabi olacakları şartları bilmeleri gerektiği açıktır. Dolayısıyla kuralın öngördüğü memur kadrolarına atananların 5 yıl süreyle başka kurum ve kuruluşlara nakillerinin yapılamayacağına dair düzenleme de memur kadrosuna atanmak isteyen sözleşmeli personel tarafından bilinen bir koşul olup, bu çerçevede memur kadrosuna atanmak için ilgililer tarafından başvuruda bulunulduğu açıktır."        

Öte yandan, bu şekilde memurluğa atananların aynı kurum içindeki nakillerinin engellenmediğinin altı çizilen kararda, evli kişilerin bu konudaki şikayetlerinin farklı şekillerde de giderilebileceği anlatıldı.        

Kararda, "Devletin, ailenin birliği ve refahını koruma konusundaki pozitif yükümlülüğünün yerine getirilmesi, memur kadrosuna atanan evli kişinin eşinin farklı bir yerde ve kurumda çalışması halinde, eşinin kendi çalıştığı kurumun bulunduğu yere ya da her ikisinin çalıştıkları kurumların bulunduğu ortak yere nakillerinin sağlanmasıyla da mümkündür" tespitine yer verildi.

İtiraz başvurusuna konu durumda bulunanlar için 657 sayılı Kanun'un ücretsiz izin hakkı tanıdığı da vurgulanan kararda, şunlar kaydedildi:

"Kural olarak memur statüsünde çalışmak, bu amaçla yapılan bir seçme sınavında başarılı olma koşuluna bağlı bulunmaktayken kanun koyucu tarafından, söz konusu sınavdan muaf tutulmak suretiyle genel kurallara istisna tanınarak sözleşmeli personel statüsünden memur kadrosuna atananlara 5 yıl süresince diğer kamu kurum ve kuruluşlarına nakil yasağının getirilmesi kamu hizmetine girme hakkı ve kamu hizmeti görevlileriyle ilgili genel ilkeler konusunda Anayasa'nın 70. ve 128. maddeleri kapsamında bir engel teşkil etmediği ve devletin, ailenin korunması hususundaki pozitif yükümlülüğünün ihlaline yol açmadığı gibi aile birliği bakımından ölçüsüz bir müdahale olarak da nitelendirilemez. Açıklanan nedenlerle kural, Anayasa'nın 13, 41, 70 ve 128. maddelerine aykırı değildir. İptal taleplerinin reddi gerekir." (a.a)