Zorlu Holding CEO’sundan kriz ve turizm uyarısı

Sinan DOĞAN/EGEDESONSÖZ - Zorlu Holding CEO'su Ömer Yüngül, İzmir Sanayici ve İşadamları Derneği'nin (İZSİAD) Çarşamba Toplantıları'na katıldı. Tarihi Havagazı Fabrikası'ndaki toplantıda konuşan Yüngül, Türkiye'nin döviz kurundaki artışla değil büyümedeki düşüş ile bir krizin içine girebileceğini söyledi.

Yüngül, "'Kriz bekleniyor' diye bize de soruyorlar. Eskisi gibi kriz olacağını düşünmüyorum. Ama büyüme oranı yüzde 2'nin altına düştüğü zaman eskilerinin deyimi ile krizin içindeyiz. Büyümenin çok önemli olduğunu düşünüyorum. Döviz çıkacak falan filan olmaz ama yüzde 2'nin altının hepimiz için alarm olması gerekiyor" dedi.
 
'İYİ HİKAYEYE BİLE SERMAYE İSTİYORLAR'
Türkiye'nin dünyadaki likidite bolluğunu iyi kullanamadığını vurgulayan Yüngül, "Daha iyi kullanabilirdik oldu. Cari açık düşüyor fakat büyüme de düşüyor. Bu 15 yıllık göstergelere baktığınız zaman iyi bir gösterge değil. Bizim mutlaka bizim yeni bir hikaye ile ortaya çıkıp büyümemiz gerekiyor. Dünyada para dolaşıyor. Biz 15-20 seneyi enerji bağımlılığı açısından daha iyi kullanabilirdik. Para boldu. İyi bir hikayeye sıfır sermaye ile para veriyorlardı. Şimdi ne hikaye koyarsanız koyun mutlaka yüzde 30-40 sermaye istiyorlar. Türkiye'de de böyle büyük projelerde sermaye koyacak firma yok. Oysa enerji işini halletmemiz lazım. Kendi yerli kaynaklarımızı kullanmamız lazım" diye konuştu.


 
NİKEL ÜRETİMİ BAŞLIYOR
Zorlu Holding hakkında bilgi veren Yüngül, "5-6 milyar dolarlık bir grubumuz, 28 bin kişi çalışanımız var. Zorlu Center o kadar büyük bir işmiş ki boyumuza yakın bir iş çıktı. Grup olarak Ege'ye çok yakın bakıyoruz. Bundan sonra grubumuzun bütün yatırımları Ege'de olacaktır. Türkiye olarak 600 megawattlık jeotermal hedefimiz vardı. Yüzde 80'ini Ege'de biz üretiyor olacağız. Gördes'te bir nikel yatırımımız vardı. 400 milyon dolarlık o yatırım bitti. Önümüzdeki hafta üretime geçiyor. Daha üretime geçmeden, 10 yıllık üretimi sattık. Sadece bu alana 3.5 sene içinde 2 milyar dolarlık yatırım yapacağız. Ege Bölgesi'nin en büyük havzası olan Soma'ya yakın bir yerde buna benzer yatırımlar planlıyoruz. Bir de Vestelimiz var. Vestel İzmir için büyük bir nimet. Manisa'da ama Ege Bölgesi'nin merkezini İzmir gördüğüm için söylüyorum. Dünyanın en doğurgan sektörü elektronik. Önümüzdeki yıllarda Microsoft'un olduğu yer Seattle ne ise İzmir'de elektronik de öyle olacak" diye konuştu.
 
İZMİR TURİZMDE 10 MİSLİ OLMALI
İzmir'in turizmde şimdiki durumunun 10 katı olması gerektiğini vurgulayan Yüngül, İtalya'nın Torino şehrine yakın Alba adlı bir şehrin sadece şarap ihracatından 1.5 milyar euro kazandığını söyledi. Yüngül, şöyle devam etti:  "Orada 37 tane Michelin yıldızlı restoranları var. Ege'nin tatlarının yarısı kadar olmayan tatları 200 euroya yiyorsunuz. Havası da soğuk. Çeşme şarabın çıktığı yer. Sıcak su var, yaşlı Avrupa var. Hiç kırmızı ışıkta durmadan havaalanından gelinen bir yer. Ve bakir. Şimdi burayı öyle büyük bir turizm ve agro merkezi yapabilirsiniz ki. Güzel İzmir’in turizmden aldığı pay yüzde 1.5-2. İzmir'in turizm gelirinin yüzde 10-15 olması lazım. Bugünkü durumunun 10 misli olması gerekiyor. Geri kaldığımız için de en iyisinden daha iyisini yapma imkanımız var".
 
Ar-Ge'ye dikkat çeken Yüngül, "Ne yapacaksak yapalım hep yenilikçi olması lazım. Şimdi 'ne yapabilirim'i düşünmekten mevcut işleri kaçırıyoruz. Hep üzerine bir şey koyalım diye cep telefonunda 5-6 ay geç kaldık. Mutlaka Ar-Ge'ye yatırım yapmalıyız" dedi.

DÜNYA YAVAŞLIYOR
Çin ekonomisinin yavaşlama sinyalleri verdiğini, petrol fiyatlarının düşmesi nedeniyle Rusya'da büyümenin eksiye düştüğünü kaydeden Yüngül, "Biz de dahil olmak üzere herkes Rusya'dan kaçıyor, kimse gitmiyor. Güneydeki komşularımız can derdine düşmüş durumda. Geçenlerde bir harita getirdiler. Kağıt üstünde şu petrol kaynağı diye gösterdiler ama orada 17 ayrı etnik grup var. Bir güvence hissedemiyorsunuz" şeklinde konuştu. 
Türkiye'de işçi sıkıntısı yaşandığını da savunan Yüngül, nükleer santral için Türkiye'ye gelen Amerikalı bir şirketin yöneticisinin kendisine '5 bin işçi, bin mühendis bulabilir miyiz?' diye sorduğunu söyledi. Yüngül, "Düşündüm, birden cevap veremedim. Bulmak zor. İstanbul'daki inşaatlarda en büyük problem işçi. Mühendis de bulmak kolay değil. Her tarafta okul açmak çok önemli değil" dedi.
 
İZSİAD Başkanı Hasan Küçükkurt ise önümüzdeki hafta Dernek olarak Küba'ya iş ve inceleme gezisi düzenleyeceklerini açıkladı.