Merhaba...

Yazar Cevat Şakir Kabaağaçlı, nam-ı diğer Halikarnas Balıkçısı’nın en sevdiği sözcüklerdendi merhaba...

Simgesiydi adeta, davudi sesiyle girdiği ortamları coşkuyla merhaba diye titrettiği anlatılır hep.

Cömert, hür düşünceli, samimi, kaygısız manaları taşıdığı anlatılan merhaba kelimesi...

Meclise gelen kimseye, “Hoşgeldin, yerin geniş olsun rahat olun” demek için de kullanılırmış.

Farsça kökenli bir kelime olan ‘merhaba’ yı çok eskilerde çölde uzaktan birbirini görenler, “Benden sana zarar gelmez, silahsızım” anlamında seslenirlermiş.

Hayatının son yıllarını İzmir’de geçiren Cevat Şakir böyle anlatırdı sık sık kullandığı o ünlü Merhaba’sının anlamını..

***

Merhabalı bu girişi...

Bir süredir istemsiz olarak ara verdiğim yazılarıma başlarken hem sizleri, hem de Halikarnas Balıkçısı ile aynı kuşağın, benzer suların insanı sevgili Ara Güler’i selamlamak için yazdım.Fotoğraf ustası Ara Güler’in Arkas Sanat Merkezi’nde açılan...

“Ara Güler - Merhaba İzmir” sergisini anlatmak istedim.

İzmir’de sanat atmosferine çok etkili dokunuşlar yapan Arkas Sanat Merkezi,160 bin ziyaretçiyi ağırlayan efsane Picasso sergisinin ardından sanatseverleri bu kez de Ara Güler’in objektifinden karelerle karşılıyor.

Yakında 10. yılını kutlamaya hazırlanan Arkas Sanat Merkezi’ndeki 21. sergi, bu kez Ara Güler’in son yüzyıla tanıklık eden fotoğraflarlarına ev sahipliği yapıyor.

Kendisini her zaman foto muhabiri olarak tanımlayan Ara Güler’in “Merhaba İzmir” sergisi için çok özel bir derleme diyebiliriz.

Ara Güler Arşiv ve Araştırma Merkezi ve Ara Güler Müzesi işbirliğinde düzenlenen sergide İzmir konulu ayrı bir çalışma yapılmış.

Ara Güler’in hayatı boyunca çektiği ve tasnifi hala süren 1 milyona yakın negatif içinden şimdilik tespit edilen İzmir fotoğrafları düzenlenmiş.

Arkas Sanat Merkezi’nin bir katı Ara Güler’in İzmir ve çevresine ait daha önce hiç sergilenmemiş fotoğrafları için ayrılmış.

Yaşadığı yüzyıla objektifiyle tanıklık etmiş ve belgelemiş olan Ara Usta, “Merhaba İzmir” adlı sergide İzmir’den hiç görmediğimiz, bilmediğimiz enfes karelerle tanıştırıyor bizi.

Ara Güler’in gözünden 1950 - 1980 yılları arasında çekilmiş Efes başta olmak üzere Agora, Bergama, Allianoi gibi antik kentlerin siyah beyaz fotoğrafları ilk kez sergileniyor.Sergide ayrıca sanatçının yaşamı boyunca belgelediği İstanbul fotoğrafları, Afrodisyas Antik Kenti, Nemrut ve Nuh’un Gemisi ile ilgili fotoğrafları ve kariyeri boyunca kullandığı kameraları ve özel eşyaları da yer alıyor.

Çektiği portre fotoğraflarda Salvador Dali’den Picasso’ya, Bertrand Russell’dan Alfred Hitchcock’a, Winston Churchill’den Papa’ya kadar birçok ünlü ismin yüzündeki ifadeyi tarihe not düşen büyük usta Ara Güler...

"Sevgisiz insan, insansız da fotoğraf olmaz” derdi.

İşte “Merhaba İzmir” sergisinde beni en çok etkileyen...

Saatlerce oturup izleme isteği yaratan yer...

“Devler Koridoru” oldu.

Türk edebiyat dünyasının devlerinin portre fotoğraflarının yer aldığı özel bölüm...

Güçlü enerjisiyle insanı çarpan, bir edebiyat nehri gibi uzayıp giden koridor...

Sağlı sollu onlarca zeki,edebi gözün gözünüze değdiği saygı duruş alanı.

Hiç tahmin etmediğiniz muziplikte, hüzünde, derinlikte bakan yazın devleri.

Türk edebiyatının ağır toplarının, büyük ustalarının önünde  insanın içinin titrediği uzun ince koridor...

Kemal Tahir, Atilla İlhan, Ahmet Hamdi Tanpınar, Sait Faik, Nazım Hikmet, Oğuz Atay, Yaşar Kemal,Adalet Ağaoğlu, Aşık Veysel, Ahmed Arif, Bedri Rahmi Eyüboğlu, Halide Edip Adıvar, Aziz Nesin, Can Yücel gibi...

Onlarca büyük usta sanki sohbet etmek için oradalar...

Size bakıyorlar.

Ara Güler öylesine çekmiş ki portreleri, öyle güçlü fotoğraflar ki...

Her biri gerçekten de orada sanki, iki duvarda karşılıklı birbirlerine baktıkları tam o noktada...

Koca bir ansiklopedinin arasına konmuş ayraç gibi kala kalıyorsunuz.

Bir kelime çıksa ustaların dudaklarından, koridorda yere düşse aniden bir cümle...

Binayı temelinden sarsacak gibi...

Beklemek istiyor insan, bir kelime de olsa duymak kırk yıl kölesi olmak istiyor o gözlerin.

Serginin bana göre en çarpıcı yanını oluşturan o edebiyat koridorunda...

Yazı devlerinin sessiz bakışlarından yayılan binlerce kelimenin fısıltısıyla...

Mıhlanıp kalıyorsunuz.

***

O devler koridoruna girdiğinizde...

Ara Güler’in“Eğer ben bu fotoğrafları çekmeseydim Türk edebiyatı yüzsüz kalacaktı” diyerek şaka yollu da olsa çok önemli bir gerçeği vurguladığını tüm açıklığıyla görüyorsunuz.

Fotoğraf dünyasında, sanat çevrelerinde“Eye of the Leica” (Leica’nın Gözü) diye adlandırılan Ara Güler, çektiği karelerde fotoğrafın tanıklığını ve gerçekliğini vurgulamayı severdi.Ara Güler Usta,“Merhaba İzmir” sergisinde İzmirli sanatseverleri gerçeğin gücünün tanıklığına davet ediyor.

Arkas Sanat Merkezi’nin ev sahipliğindeki bu özel sergide, devler koridorunda fısıldayan kelimelere kulak kabartın...

Derin bir nefes alarak...

Türk yazın dünyasının en kıymetli, en müstesna yüzlerinin keyfine varın derim.