7 Haziran 2015 Genel Seçimleri tamamlandı.Sonuçlar Türkiye’de koalisyonu işaret ediyor.Seçmenler partiler arasında temel konularda uzlaşma istiyor yaklaşımını ortaya koydular.Türkiye’nin birçok sorunları var.Ancak kitleleri doğrudan ilgilendiren konuların başında gıda fiyatlarındaki artışlar geliyor.Dünyada genel olarak gıda fiyatları düşerken Türkiye’de tam aksi bir durum var.Bu bağlamda en yüksek fiyat artışları hayvansal ürünlerde,et ve süt ürünlerinde göze çarpıyor.Birbirini izleyen iki yazımızda anılan fiyat artışlarının nedenlerini soracak ve cevaplarını arayacağız.

İşte sorular ve cevapları

Türkiye Neden Saman İthal Ediyor?

Türkiye’de başta saman olmak üzere ot sıkıntısı var.Yonca fiyatları yüzde 100’ün,saman fiyatları yüzde 300’ün üstünde bir artış gösterdi.Kimi yetkililer bu sonucu, yağışların yetersizliğine bağlıyorlar.Aslında ortaya çıkan sonucu,iklime bağlamak kolaycılık.Arkasında yatan birinci neden,uygulanan tarım politikaları yüzünden çiftçinin para kazanamamasıdır. Bildirişlere göre,çiftçiler 3.3 milyon hektar tarla arazisini işlemekten vazgeçmişlerdir.İkincisi,büyükbaş ve küçükbaş hayvanlarının beslenmesinde başat rol olması gereken çayır-mera alanlarının  giderek azalması ve verimsizleşmesidir.Üçüncüsü, kaba yem sıkıntısından yarar sağlayan iç ve dış spekülatif çıkar gruplarının olduğunu görmek ve söylemek gerekiyor.Dördüncüsü ise,üreticilerin olumsuz yönlendirilmesiyle,işletmelerindeki kaba yem üretimini dikkate almaksızın fazla sayıda hayvana sahip olmasıdır.Bir başka deyişle ot ve saman açısından   ihtiyaçlarını dışarıdan pahalıya tedarik etmeye çalışmalarıdır.Bu da yem masraflarını artırmaktadır.

Karma Yem Fiyatları Neden Artıyor?

Kaba yem olarak adlandırılan yemlerin dışında fabrika yemi denilen karma yem fiyatları da giderek artmaktadır.Türkiye’de karma yem sanayinin en önemli sorunları; hammadde temininde yaşanan güçlükler ya da dışa bağımlılık, modern teknoloji kullanımının yeterli düzeyde olmaması ve bunlara bağlı olarak üretim maliyetlerinin yüksek olması şeklinde sıralanabilir.

 Özellikle hammaddede dışa bağımlılıktan dolayı,yem maliyetlerin dünya fiyatlarının üzerindedir. Yağlı tohumlar ve küspeleri, mısır ve arpa ithalatı için büyük meblağlar ödenmektedir.Bağımlılık kanatlı yemlerinde daha yüksektir. Kanatlı yemleri içinde ithal hammaddelerin oranı nerede ise %75’leri bulmuştur. Ayrıca; bu yemler içinde yem katkı maddeleri olarak adlandırılan vitamin, mineral vb. ürünler için ise tamamen dışa bağımlı durumdayız.

Dışa bağımlılığın yüksek oluşu,üreticiye yansıtılmaktadır.

Birincisi, ekonomik örgütlenmeleri çok düşük düzeyde olduğu için çiğ süt fiyatlarını toplayıcılar ve onların arkasındaki süt fabrikaları belirlemektedir.

İkincisi,birincisine bağlı olarak,zaman zaman süt tozu ithali olmakta ve bu nedenle çiğ süt fiyatları düşürülmektedir.

Üçüncüsü, mazot,ilaç gibi tarımsal girdileri pahalıya temin etmektedirler.

Dördüncüsü, yetiştirme ve besleme gibi teknik bilgiler açısından yetersizdirler.

 Süt üreticileri para kazanamadığı gibi tüketicilerde sütü pahalıya almaktadır.Örneğin 780 kuruşa pazarlanan pastörize süte tüketicileri ödediği ücret 350 kuruştan aşağı değildir.

Kısaca, üretici sanayici olmazsa para kazanamaz. Avrupa Ülkelerinde üretici kooperatifleşme ile sanayicidir.