Bugünlerde elime bir yüksek lisans tezi geçti. Tezin adı, “Dünya Bankası Kredileriyle Destekli Tarım Projelerinin Türk Tarımına Etkileri”. Cemal Doğan tarafından hazırlanmış. Size de aktarmak isterim.   

Tezde, Türkiye ekonomisinde önemli bir yere sahip olan tarım sektörü ve sektörde yapılması gerekenlerle 1980 sonrası Dünya Bankası kredileri ve bu krediler çerçevesinde uygulanan tarım projeleri incelenmiş. 

Tez dört bölümden oluşmuş. Birinci bölümünde, Türkiye’de tarım sektörünün önemi, Cumhuriyetten önce tarım ve Cumhuriyetten sonraki tarımın durumu incelenmiş. Tarım sektörünün Türkiye ekonomisindeki yeri ve önemi konusuna değinilmiş.

İkinci bölümde, Türkiye’de uygulanan tarım destekleme politikaları incelenmiş ve tarım sektörünün durumuna değinilmiş.

Üçüncü bölümde, Dünya Bankası hakkında bilgi verilmiş, Dünya Bankası kredi türleri incelenmiş. Dünya Bankası’nın, IMF ve Türkiye ile olan ilişkisi irdelenmiş.

Son bölümde, Dünya Bankası kredilerinin genel etkileri ile Türkiye’de olan etkileri tartışılmış. Tarım sektörünün Türkiye’deki sorunları ve bu sorunlara sunulan çözüm önerileri araştırılmış.

Tezde  özet olarak, Dünya Bankası kredileri çerçevesinde uygulanan tarım projeleriyle , tarıma verilen desteğin azaldığı ve tarım sektörünün ihmal edildiği sonucuna ulaşılmış.

Tezde bunlar şöyle ifade edilmiş:

•  Tarımsal ürün fiyatları enflasyona rağmen artmamış, buna karşılık girdi fiyatları düşmediğinden kırsal kesimin yoksullaşması ortaya çıkmış.
• Tarımsal üretimdeki artış, nüfus artış hızının altında kaldığından tarımsal ürün ithalatı artmış.
• Tarımda yoksullaşan çiftçilerin kentlere göçü hızlanmış, kentlerde de sanayi gelişmediğinden bu nüfus işsiz kalmış, bu da varoşları oluşturmuş.
• Türkiye, tarımsal dış pazarlarını kaybetmeye başladığı gibi kendi iç pazarını da denetleyemez ve koruyamaz duruma gelmiş.

• DGD ve TRUP projesi ve bileşenleri olan  Köy bazlı Katılımcı Yatırım Program (KBKYB), Çevre Destekleme Projesi (ÇATAK), Çiftçi Örgütlerinin Kurumsal Yapısının Güçlendirilmesi (İRFO) projelerinin  Türkiye’deki uygulanmasının  tarımda üretimi ve verimliliği arttırıcı bir etkisi olmadığını,
• Ve de anılan projelerden, küçük ve orta ölçekli tarım işletmelerinden (Aile Çiftçiliği) daha çok büyük tarım işletmelerinin yararlandığını ortaya çıkarmış.

Araştırıcıyı kutluyorum. Bizim gibi tarım yazarlarının yıllardır yazdığını bilimsel verilerle yeniden doğrulamış. Bilimi namusuyla yapmış.