Tarım zirvesinde mesaj seli... 'Dijitalleşmeye İzmir öncülük yapacak'

Diren ÇELİK/EGEDESONSÖZ- İzmir’de Sanayi ve Teknoloji İşbirliği Kurulu (SANTEK) tarafından “Dijital Tarım Gıda Sanayisi ve Tarımda Akıllı Teknolojiler” temasıyla tarımda yapay zekanın öneminin vurgulandığı etkinlik düzenlendi. 

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı İzmir İl Müdürlüğü koordinasyonunda, Ege Üniversitesi, İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü, İzmir Ticaret Odası, Ege Bölgesi Sanayi Odası, İzmir Ticaret Borsası ve Ege İhracatçı Birlikleri iş birliğinde İzQ İnovasyon Merkezi’nde gerçekleşen etkinliğe Sanayi ve Teknoloji Bakanı Yardımcısı Oruç Baba İnan ve İzmir Valisi Süleyman Elban katılım gösterdi.

Etkinlikte yaptığı konuşmada tarımda dijitalleşmenin yerli teknolojilerle olması gerektiğine dikkat çeken İnan, “Tarımda dijitalleşmeyi kendi teknolojilerimizde ithalata bağımlı olmadan yaparsak esasen katma değeri arttırarak dertlerimizin çözümü noktasında üzerimize düşen vazifeyi hakkıyla yapmış oluruz. Ege bölgesinin ve İzmir’in tarımda dijitalleşmeye liderlik yapacağını öngörüyorum” dedi.

Dijitalleşmenin su ve toprak için önemine dikkat çeken Elban ise “Tarımı ne kadar çok dijitalleştirebilirsek sahip olduğumuz su kaynaklarını daha verimli kullanış oluruz. Aynı zamanda dijital tarımla birlikte topraklarımıza daha az ilaç ve gübre atmış oluruz. Bu da topraklarımızın daha az kirlenmesine sebep olur” ifadelerini kullandı.

DİJİTALLEŞME İLE  KİRLİLİK SORUNU ÇÖZÜLÜR
Dijitalleşmenin her alanda olduğu gibi tarımda da çok büyük önem taşıdığın belirten Vali Elban, “Artık dijitalleşmenin; verimlilik artışına maliyetlerin düşmesine, karlılığın artmasına, hataların azalmasına, insan hayatının kolaylaştırılmasına, çevreye olan katkısını uzun uzun anlatmaya gerek yok. Bunu herkes biliyor zaten. Ama her alanda olduğu gibi tarımda da dijitalleşmenin yapılması çok önemli. Ne ürettiğimizi ne kadar ürettiğimizi ne kadar ürünümüzün olduğunu, ne kadarını ihracat edeceğimizi önceden bilirsek ne alıcı, ne satıcı, ne tüccar ne de çiftçi bu konuda zarar görmez. Bakanlıklarımız bu konuyla alakalı olarak sıkıntı çekmezler. Çünkü biz ürün çiçeğe düştüğünde neyin ne olduğunu anlamış olacağız. Tarımı ne kadar çok dijitalleştirebilirsek sahip olduğumuz su kaynaklarını daha verimli kullanış oluruz.  Bir diğer konu ise dijital tarımla birlikte topraklarımıza daha az ilaç ve gübre atmış oluruz. Bu da topraklarımızın daha az kirlenmesine sebep olur. Dijitalleşmenin bu yüzden çok büyük önemi var” diye konuştu.

KENDİ İMKANLARIMIZLA ÇÖZMELİYİZ
Gelişen teknolojiler ve dünya ile birlikte tarımda yeni meydan okumaların olduğunu ve bunun da üstesinden gelebilmek için hep birlikte mücadele edilmesi gerektiğini belirten İnan, “Geçtiğimiz yüz yılda dünya nüfusu 1 milyardan 8 milyara çıktı.  Şu anda 1 milyara yakın insan gıda temini yaşasa da gıda temininde dünya olarak fena bir sınav vermedik. Önümüzdeki yıllarda nüfusun katlanması öngörülüyor. Önümüzdeki dönemde daha farklı meydan okumlar bizleri bekliyor. Aslında pandemiyle biz önümüzdeki dönemde kısmi bir demosunu yaşadık. İklim sorunu, nüfusun artışı ve suyumuzun azalması bu meydan okumaların arasında… Bu yüzden biz de kendi kabuğumuza çekilip yani kendi derdimizi kendi imkanlarımızla çözmemiz gerekiyor. Bu yeni gelen meydan okumalarla bu işten çıkışın yegâne çözümü teknoloji gibi gözüküyor. Teknolojiyle de katkı vermek zorundayız. Bunu da İnşallah kendi yerli mühendislerimizle ve kendi teknolojilerimizle yaparız. Tarımdaki büyümeyi teknolojiyle yaparken bugüne kadarki sanayi hamlelerimiz ithalatla oldu. Tarımda dijitalleşmeyi ve akıllı tarıma geçmeyi ithalatla değil kendi mühendislerimizle kendi imkanlarımızla yapılmasını umuyorum. Kendi teknolojilerimizde ithalata bağımlı olmadan yaparsak esasen katma değeri arttırarak dertlerimizin çözümü noktasında üzerimize düşen vazifeyi hakkıyla yapmış oluruz. Ege Bölgesi’nin ve İzmir’in tarımda dijitalleşmeye liderlik yapacağını öngörüyorum” ifadelerini kullandı.

İZMİR ÖNEMİ BİR SANAYİ BÖLGESİ
İzmir’in sanayide gelişmiş bir il olduğunu söyleyen İzmir Sanayi Teknoloji İl Müdür Engin Bişar, “İlimizde 13 tanesi faal 14 tane organize sanayi bölgesi var. Bu sanayi bölgelerimizde bin 800 tane işletmemiz var ve 122 bin tane istihdamımız var. Bunun haricinde 56 tane küçük sanayi sitesi 44 tane tekno parkta 560 tane işletmemiz var.  İzmir ili sanayide gelişmiş ve önde bir il. Sanayide olduğu kadar tarım ve ticaret kapasitesiyle, lojistik altyapısı ve avantajlarıyla, eğitim ve teknolojideki gelişmişliğiyle olduğu kadar bereketli topraklarında verimli ve gelişmiş tarım ile öne çıkan bir şehrimizdir. Bizde bunu düşünerek geçen sene yaptığımız gibi bir etkinlik yapmak istedik. Bu sene de bunu düşünerek biraz dijital ve akıllı tarıma ağırlık vermek istedik” dedi.

TARIMDA YENİ DÖNEM
Konuşmasında organik tarımın önemine de değinen Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Ali Işık, “Pandemiden sonra tarımda ve gıdada yeni bir dönem başladı. Bunu yapılan çalışmalarla globalde görebiliyoruz. Bunun en güzel örnekleri yeşil mutabakatta açıklanan tarım politikalarıdır. Burada devletler, yıpranan dünyamızda yol haritasını çizmişler ve bunu detaylandırmışlardır. Neden organik tarım? Organik tarımın öneminin iki ayağı var. Bir tanesi toprağımızın erozyondan korunması ve sürdürülebilir bir şekilde gelecek nesillere devredilmesi, ikincisi ise organik tarım sayesinde sağlıklı nesillerin yetiştirilebilmesidir. Peki bu nasıl sağlanacak? İzlenebilirlikle. İzlenebilirlik nasıl sağlanacak? Bugün burada yaptığımız toplantıda önemini birazdan göreceğimiz dijital platformlarla veri tabanı oluşturulacak ve bu doğrultuda da stratejiler oluşturulacak” diye belirtti. 

EN BÜYÜK DEZAVANTAJ MİRAS YOLUYLA BÖLÜNME
“Bizim ülkemizin tarımda büyük bir dezavantajı var” diyerek sözlerine devam eden Işık, “Miras yoluyla arazilerimiz sürekli bölünüyor. Bu sağlıklı ve verimli bir tarım yapmamızı maalesef engelliyor. Bununla ilgili devletimizin yaptığı çalışmalar var. Geçen hafta bizim 12’inci kalkınma planımız açıklandı ve burada açık ve net bir şekilde tarımda bilgi sistemlerine geçileceğini, bu doğrultuda dijitalleşmenin destekleneceğini ve tarımda mevcut alanlarda gerekli verimlerin alınması için yeni alanların yaratılması gerekiyor” diye belirtti.

TEKNOLOJİ İHTİYAÇ DEĞİL ZORUNLULUK
İzmir Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Bülent Uçak, toplantıda, Türkiye’nin 58.5 milyar dolarlık üretim değeriyle dünyanın 10 büyük tarım ülkesinden biri olduğunu ifade ederek, “Tarımın gayri safi yurtiçi hasılamıza katkısı yüzde 6.5 düzeyinde. Bu oran, çoğu gelişmiş ülkeden daha yüksek. Üstelik tarım ve hayvancılığın ülkemizde kriz dönemlerinde bir hava yastığı işlevi gördüğü bir sır değil. Dolayısıyla üzerinde oturduğumuz bu büyük değeri, güçlendirme ve yarınlara sürdürülebilir şekilde taşıma sorumluğumuz var. Bu sorumluluğun ifası için teknoloji bir ihtiyaç değil, zorunluluk. Bu noktada kurum olarak kendimizi ifade etmem, anlatmak istediklerimi daha anlaşılır kılacak” dedi.

TEMEL FAALİYET ALANIMIZ TARIMIN TİCARETİ
İzmir Ticaret Borsası, 132 yıllık köklü bir kurum diyerek konuşmalarını sürdüren Uçak, “Tarımsal ticaretin gelişmesi için bugüne kadar çok sayıda ilkin öncülüğünü yaptık. Cumhuriyetin ikinci yüzyılı için kendimizi konumlandırırken hedefimizi şu üç kelimeyle sembolleştirdik: “Tarımın servetini dönüştürmek” kurum olarak temel faaliyet alanımız tarımın ticareti. Ancak bizim için tarım, ticaretini yaptığımız ürünlerden çok daha büyük bir anlam ifade ediyor. Milyonlarca üretici ailemizin alın teri ve umudu olan tarım; sektörde ve bağlantılı alanlarda çalışan işçi, tüccar, sanayici, ihracatçı yüzbinlerce girişimci ve emekçinin ekmek kapısı. Biz; tüm bunlardan çok daha önemli olarak, ülkemizin ekonomik bağımsızlığı ve kalkınması için en stratejik sektörlerden biri olarak görüyoruz tarımı. Bu nedenle sürdürülebilir, rekabetçi bir sektörün oluşmasına katkı sağlamak için sadece ticaretle değil, tarımın tüm değer zinciri ile yakından ilgileniyoruz” şeklinde konuştu.

SANAYİ ENVANTERİ HAYATA GEÇİRİLMELİ
“Ülkemiz sanayinin ana sorunlarından biri verimlilik olunca; verilerin yeni nesil teknolojilerle doğru toplanmasından, doğru analiz edilmesine ve son kullanıcıya ulaşmasına kadar geçen süreç çok doğru yönetilmelidir” diyerek sanayi envanteri hedefinin biran önce hayata geçirilmesi gerektiğini belirten Ege Bölgesi Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Hakan Ürün, “Uzun yıllardır talep ettiğimiz ve Orta Vadeli Programda yer alan “sanayi envanteri” sürecin yönetilmesinde çok kritik bir hedef olup, bir an evvel hayata geçirilmelidir. Benzer şekilde, TÜİK ve Tarım Reformu Genel Müdürlüğü tarafından imzalanan protokol ile tarım sayımına geçilecek olması da çok önemli bir gelişmedir. Dileriz çok hızlı hareket edilir. Zira, ölçemediğiniz şeyi etkin yönetemezsiniz.  Bugün Sanayi 5.0’ın çıktılarını gördüğümüz bir dönemde, KOBİ’lerimizin dijitalleşmesini geciktiren, sanayi 2.5’larda kalmamıza en büyük etken finansman temini sorunu da özel desteklerle giderilmeli ve sürdürülebilir, rekabetçi bir yapı mutlaka oluşturulmalıdır. Bunu başaran ülkeler, tarım ve gıda ürünlerinde bir marka, ihracatta da önemli bir oyuncu niteliğindedir” dedi.

AKILLI TARIM İSTİKAMETİNE GEÇİLMELİ
İzmir Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Emre Kızılgüneşler ise konuşmasında, üretimde yenilikçi yaklaşımların uygulanması gerektiğini ifade ederek, nüfus artışı ve iklim değişikliği; buna bağlı olarak, doğal kaynakların her geçen gün azalması, ülkelerin koruyucu tarım politikalarına yönelmesini beraberinde getiriyor. Ekosistemde yaşanmakta olan değişim, geleneksel üretim yöntemlerinin yenilikçi yaklaşım ve çözümler ile ikame edilmesini zorunlu kılıyor. Bu noktada; sürdürülebilirlik, verimlilik ve gıda güvenliğinde yeni bir çağ açmayı vaat eden dijital tarım, geleneksel yöntemlerin ötesine geçerek 21. yüzyılda tarım sektöründe dönüştürücü bir güç halini alıyor. Yol haritamızın; kaynak yönetiminin ön planda tutulduğu, üretimin planlı bir biçimde, katma değeri yüksek ürün deseni ile desteklendiği, ar-ge altyapısına yönelik teşvik ve desteklerin sağlandığı ve akıllı tarım uygulamalarının hayata geçirildiği bir istikameti göstermesi gerekiyor. Gelişmiş sensörler ve yapay zeka ile donatılmış traktörler, drone'lar ve robotlar aracılığıyla optimum miktarda su ve gübre kullanımının gerçekleştirilmesi, toprak analizlerinin yapılması ve ürün çeşidinin belirlenmesini de içeren bütünleşik bir veri analizine sahip üretim modelinin benimsenmesi önem arz ediyor” dedi.

YAĞMUR SUYU HASADI ETKİN ŞEKİLDE KULLANILMALI
Kızılgüneşler, “Türkiye’de 2030 yılı nüfus tahminlerine göre ülkemizin su kıtlığı çekecek ülkeler arasında yer alacağına işaret ediliyor” diyerek “Bu yönde, bilinçsiz ve planlı olmayan su kullanımının engellenmesi, modern sulama sistemlerinin yaygınlaştırılması ve tarım ile sanayide “su yönetimi” politikasını destekleyen çalışmaların uygulamaya geçirilmesi önem taşıyor. Konuyla ilgili, dünya genelinde deniz suyunun arıtılarak tarımsal üretimde kullanılması ve atık suların tarım alanında değerlendirilmesini de kapsayan farklı yaklaşımlar hayata geçiriliyor. Bununla birlikte, söz konusu farklı yaklaşımların yüksek maliyetlere sahip olması ya da insan sağlığı yönünden riskleri de beraberinde getirmesi gibi negatif etkileri olduğu biliniyor. Bahsi geçen yöntemler içerisinde yağmur suyu hasadının etkin bir şekilde kullanılmasının tarımsal üretimimizin geleceği için önem taşıdığı kanaatindeyim. Kısa ve orta vadede yaşanmakta olan sorunun çözümü için; üreticilerimizin söz konusu mikro sulama alanlarının oluşturulmasına yönelik bilgilendirilmesinin, bununla birlikte destek ve teşvik mekanizmalarının hayata geçirilmesinin sorunun etkilerini minimize edeceğini düşünüyorum” sözlerine ekledi.