Prof. Dr. Ercan’dan korkutan uyarı: İzmir’de 300 bin kişi ölebilir!

Diren ÇELİK/EGEDESONSÖZ- İkinci Yüzyılın İktisat Kongresi “Doğamıza Davet” temasıyla yapılan dördüncü gününde Prof.Dr. Ahmet Övgün Ercan'ı konuk etti.

Kongrede, Türkiye'deki fay kırıklarıyla ilgili bilgi veren Ercan, "Deprem bölgesinden dün döndüm. Gördüklerim bir savaşı aratır nitelikteydi. Toplumun tüm kesimlerini ve Türkiye’yi etkiledi. Ülke olarak üstesinden gelinecektir ama yılları alacaktır.Depremin hep korku boyutuyla ilgilendik. Yaradılışta 60 yıldır bilimle uğraşıyoruz. Deprem tanrının nimetidir. Deprem olmasa Meles Ovası olmaz, Gediz Irmağı olmazdı. Manisa’daki, Aydın’daki jeotermal alanlar olmazdı. Kaplıcalar olmazdı. İçtiğiniz memba suları, maden yatakları, dağlar ormanlar olmazdı. En güzel incirin, zeytinin çıktığı Ege Bölgesi olmazdı. Yer biçimleniyor ve sarsılıyor ve o kadar büyük güç ki sarsarak oluşturuyor. Depremleri öcü olarak görüyoruz. Önemli olan şu: Buna karşı önlem alıyor muyuz?" diye sordu.

DEPREM KADERLE İZAH EDİLEMEZ
Depremin bilimsel birkonu olduğunu söyleyen Ercan, "Depremi bilmek demek, yerini bilebilmek demek. Depremlerin nerde olacağını biliriz ama zamanını bilemiyoruz. 2005 yılında Kahramanmaraş merkezli bir depremde yıkımın nerede olacağı hazırlanan bir raporda gösterilmiş. İmar barışından affedilirsiniz, kolon kesersiniz ve kimse farketmeyebilir. Ama doğa affetmez. Tarım alanlarına yapılan yapıları doğa günün birinde yıkar. Bayraklı-Meles Ovası’nda bir fay kırığı mı vardı? Deprem Sisam’daydı ve sarsım dalgaları geldi ve İzmir’in tarım alanı olarak kullandığı ve üzerine binalar yaptığı Meles Ovası’ndaki yapıları buldu, en hatalıları hangisiyse onları yıktı. İzmir kırığının nereden geçtiği önemli değil. Depremin odağından çıkan sarsıntı dalgaları yıkıyor evleri. Kırıktan kaçmaya da bir olsalık yok. Antakya’da fay kırığı mı yaptı ölümü. Maraş’ta olan 7,9 büyükülüğündeki depremden sarsıntı dalgaları yıktı orayı. O sarsıntı dalgası Osmaniye’ye düşmesi gerekirken direksiyonu Antakya’ya çevirdi ve dalgalar sönümlenirken büyüdü ve ivme arttırdı. Arazi de jöle gibi… Arabada fren yerine gaza basarsınız ya onun gibi geldi ve yerle bir etti. Deprem teknik, bilimsel bir konudur. Din ve kaderle izah edilemez." ifadelerini kullandı.

İZMİR RAPORU: 300 BİN KİŞİNİN GÖÇÜKTE KALMASI ŞAŞIRTMAZ
Olası bir depremde İzmir'de can kaybının büyük boyutlarda olacağını ifade eden  Ercan, "Maraş depremini, konutların yüzde 11’i ağır yaralı ve göçük, yüzde 18’i orta yaralı, yüzde 30 az yaralı, yüzde 40 yarasız olarak atlattı. Maraş depreminin etkilediği 11 ilde yapıları yarasız atlatan yapılar bile artık altıncı, yedinci rauntunu görmüş boksör modunda. Boks maçı 12’de biter. 30 Ekim’de yaşanan İzmir depremi değildir, bu sarsıntıdır. Sisam’da olan dalgalar Karşıyaka’ya, Mavişehir’e geldi. Eğer süre 5 saniye daha uzasaydı Karşıyaka, Bostanlı, Alaybey, Mavişehir buralarda hemen hemen Maraş yıkıntılarının benzerine yaşardık. Bayraklı’da daha çok yıkım olurdu. O yapılar şu an çok yorgun. Deprem gördü o yapılar. Yer de çok yorgun. Sanki belleme makinası gibi belleyerek taşıma gücünü ve direncini düşürdü bu dalgalar. İzmir’e gelecek depremde o konutlar aynı dirençle karşılık veremeyecek. Benzeşiklik yaparsak benim saydığım semtlerde bağımsız konut sayısı 75 bin… 75 bin konutun yüzde 10’u yıkılsa 7 bin 500 eder. Her konutta 4 kişi olduğunu düşünürsek korkutmak için söylemiyorum. Büyük bir depremde 300 bin kişinin göçük altında kalması bizi şaşırtmaz.  Maraş’tan daha küçük boyutlu bir deprem İzmir ve istanbul’da daha ölümcül olabilir. İzmir’in yollarını düşünürsek aracınızı park etmeniz dahi zorlaşıyor. Araçlar için bir şehir kurduğumuz ortaya çıktı. Deprem olacak ve evleriniz göçecek ve birini kurtaramaya bekleyeceksiniz. Bu şansınız çok az. Defne’nin Armutlu Mahallesi’nde yapılar öyle yıkılmış ki yollar yığıntı doluydu.Yaya dahi girilmiyordu. Hiçbir kurtarma takımı gelemedi." dedi.

EN DELİ FAY KIRIĞI: İZMİR KIRIĞI
İzmir'de depremlerin her an olabileceği gibi hazır olmamız gerektiğini fade eden Ercan, İzmir'de dayanıklılık açısından güvenli yerleri sıralayarak "Her an İzmir’de deprem olabilir sözü doğru değildir. Bu depremin büyüklüğü yıkıcılık değeri 6,45’tir. 6,5’tan sonra yıkıcı olmaya başlar. Önce kötüleri yıkmaya başlar. Hiçbir zaman İzmir’de, Maraş gibi 7,5 gibi depremler olmaz. Ama İzmir’in en deli kırığı İzmir kırığıdır. Tepecik, Kemeraltı, Konak, Güzelyalı, Güzelbahçe, Urla olarak uzanıyor. Kırığın nereden geçtiği önemli, depremden çıkan sarsım dalgalarının ivmesi önemli… İzmir’de en çok sarsılacak yerler Karşıyaka, Bayraklı, Çiğli, Bornova.. Ben İzmir’de otursam buralarda oturmam. Kahramanlar, Menemen, Seyrek, Sasalı… Depremden korkanlar Seyrek’e gidiyor ama orası bataklık… Güzelbahçe, Güzelyalı etkilenir ama İzmir’in güneyinde yer daha sağlam. Yer sağlamlığı etkimi düşürürü. Kuzeydekiler Bornova sırtıları, Yamanlar’a doğru, güneydekileri Fahrettin Altay’a doğru daha güvenli… Karabağlar’ın güneyi ve sırt bölgeleri, Limontepe, TOKİ bölgesi çok güvenli… Yamanlar Dağı’na toplumsal donatı alanları oluşturulmalı ve toplu konutları yapılmalı. Taşınan yerler ormanlaşmalı." ifadelerini kullandı