Planlarda revizyona gidildi... Büyükşehir'den 'çevreci' hamle!

EGEDESONSÖZ - İzmir Büyükşehir Belediyesi, 1/25.000 ölçekli İzmir Çevre Düzeni Planı’nın plan notlarında yaptığı değişikliği askıya çıkardı.

Büyükşehir Belediyesi, tarım ve hayvancılık ile ekoturizm faaliyetlerinin güçlendirilmesi ve sürdürülebilirliğinin sağlanması amacıyla geleneksel tarım ve eko-turizm koruma geliştirme bölgelerinin belirlenmesi ve tarım alanı, kırsal yerleşme alanı, ekolojik tarım turizmi alanı ve agro turizm alanı olarak belirlenmiş alanlarda yapılacak yapıların doğal yapıyı bozmadan yapılabilmesi amacıyla plan notlarına eklemeler yaptı.

Plan değişikliğinin gerekçesi olarak, hızlı kentleşme nedeniyle İzmir’in metropol çeperlerindeki ekosistemin kırılganlığının artmasının göz ardı edilemez boyutlara ulaşması gösterildi. Plan değişikliği ile birlikte plan notlarına, geleneksel tarım ve eko-turizm koruma-geliştirme bölgeleri tanımı eklenirken ayrıca geleneksel tarım ve eko-turizm koruma-geliştirme bölgeleri ile tarım alanı, ekolojik tarım turizmi alanı ve agro turizm alanlarında yapı ve tesislerin zeminden kotlandırılması ve bu alanlarda hiçbir suretle arazinin doğal yapısını bozacak şekilde hafriyat çıkarılamaz ibaresi eklendi.

Plan değişikliğinin gerekçesi şu şekilde:
Belirlenecek "Geleneksel Tarım ve Eko-Turizm Koruma-Geliştirme Bölgeleri"nde yürütülecek çalışmalar, bölgeye özgü tariflenebilecek planlama modeli aracılığıyla; kırsal yerleşim alanının özgün mimarisinin sürdürülebilmesi ve kırdaki yapılaşma baskısının kontrolünden, kırsalda gerçekleştirilen ekonomik faaliyetlerin ekosistem ihtiyaçlarını ve sürdürülebilirliği hassasiyetlerinin göz önünde bulundurularak geliştirilmesi ve katma değeri yüksek kırsal ürünlerin üretilebilmesini sağlayıcı teşvik mekanizmalarının oluşturulmasına kadar birçok alanda kararların geliştirilebilmesine imkân sağlayacaktır. Bunların yanında, bu model kırsal yerleşimlerin özgün nitelikleri detaylı olarak ele alınırken, aynı zamanda iklim değişikliği ve gıda güvenliği gibi konulara yönelik makro ölçekli stratejilerin de mekana indirgenebilmesini sağlayacaktır.

Ayrıca, kırsal alanlarda gerçekleştirilen yapı imalatları ve üretim faaliyetleri süreçlerinde toprağın hafriyatına yönelik işlemlerle toprak yapısına yapılan müdahaleler sonucu mevcut biyoçeşitliliğe ve ekosisteme kalıcı zararlar verilirken, bu durum beraberinde verimlilik problemlerini de getirebilmektedir. Bu nedenle, yürürlükteki İzmir Kuzey Bölgesi 1/25000 Ölçekli Nazım İmar Planı'nda kentsel kullanım kararı getirilmemiş ve uygulamaları alt ölçekli imar planı yapılmadan sürdürülen alanlarda yapılan yapıların doğal ve topoğrafik yapıyı bozmayacak şekilde yapılmasına yönelik plan hükümleri geliştirerek, toprak yapısını korumak önem arz etmektedir.

Plan notlarına şu maddeler eklendi:
6.35. Geleneksel Tarım ve Eko-Turizm Koruma-Geliştirme Bölgeleri

6.35.1. Bu planda kırsal yerleşme alanı olarak gösterilmiş alanlar ile havza veya mahalle ölçeğinde bir bütünlük oluşturan tarım, mera, orman, ağaçlandırılacak alan, makilik ve fundalık alanlar v.b. alanlarını içeren bölgelerde; tarımsal üretim biçimi, doğal ve topoğrafik özellikler, ekonomik ve sosyal ilişkiler göz önünde bulundurularak, tarım ve hayvancılık ile eko-turizm faaliyetlerinin güçlendirilmesi ve sürdürülebilirliğinin sağlanması amacıyla belirlenen alanlardır.

6.35.2. Geleneksel Tarım ve Eko-Turizm Koruma-Geliştirme Bölgelerinin;

Tarım ve hayvancılıkla ilgili faaliyetlerde kullanılmaya devam eden yerel tohum ve yerel hayvan ırkı türlerinin varlığı,

Tarım ve hayvancılık faaliyetlerinde kullanılan bölgeye özgü doğal karakterleri değiştirmeyecek, dönüştürmeyecek ve ekosistem döngülerinin bozulmasına neden olmayacak nitelikteki üretim yöntemlerinin varlığı,

Tarım ve hayvancılık üretim süreçlerinde uygulanan sürdürülebilir üretim yöntemlerine dair kuşaktan kuşağa aktarılan örtük bilginin varlığı, hususlarından en az biri çerçevesinde mevcut veya geliştirilebilecek potansiyeller içermesi esastır.

6.35.3. Geleneksel Tarım ve Eko-Turizm Koruma-Geliştirme Bölgelerine ilişkin sınırlar; alana özgü doğal yapı, ekonomik yapı, tarihsel yapı, nüfus verileri, iklim verileri, toprak kabiliyeti, tarım ve hayvancılık üretim ilişkisi ve envanteri, su kaynakları (yer altı ve üstü), jeolojik yapı, depremsellik, kayaç yapısı, biyoçeşitlilik, etnobotanik aktiviteler, kırsal yaşam, somut ve soyut kültürel miras öğeleri, turizm faaliyetleri ve potansiyelleri, arazi morfolojisi, mimari yapı envanteri ve yapılaşmaya ilişkin ilke ve esaslar, sektörel ilişkiler ve alan yönetim modeli gibi analiz ve çalışmaları içeren bölgesel stratejik raporlar doğrultusunda belirlenir ve bu plana işlenir.

6.35.4. Geleneksel Tarım ve Eko-Turizm Koruma-Geliştirme Bölgelerine ilişkin stratejik raporlar ve bu raporlar ile bütün stratejik planlar, ilgili kamu kuruluşları, üniversiteler, sivil toplum kuruluşları, meslek odaları ile esnaf ve ticaret odaları gibi önemli aktörlerin ve yerel halkın bilgilendirildiği ve aktif olarak katılımının sağlandığı süreçler neticesinde hazırlanır.

6.35.5. Geleneksel Tarım ve Eko-Turizm Koruma-Geliştirme Bölgelerinde stratejik raporlarda belirtilen ilke ve esaslara uygun olarak alana özgü detaylı analizler, etütler, sentez ve çalışmalar ile ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri doğrultusunda 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planları hazırlanır ve uygulamalar bu plan doğrultusunda sürdürülür.

6.35.6. 1/5000 ölçekli Nazımı İmar Planları doğrultusunda, kırsal karakteri oluşturan ögelerin doğal çevre ile olan bütünlüğünün korunması, parsellerin iklim ve arazi koşullarına uygun şekilde kullanılması amacına yönelik olarak kararları, yapı ve tesislerin parsellerde yerleşme biçimi ve yapılaşma koşullarını, peyzaj, siluet, mimari doku ve karakterine yönelik tasarım kriterlerini ve uygulama araçlarını içeren köy tasarım rehberleri ilgili paydaşların katılımıyla hazırlanabilir.

6.35.7. Geleneksel Tarım ve Eko-Turizm Koruma-Geliştirme Bölgelerinde 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planları onaylanıncaya kadar uygulamalar bu planda belirlenen kullanım kararları ve plan uygulama hükümleri doğrultusunda sürdürülür. Bu alanlarda yapı ve tesislerin tabii zeminden kotlandırılması esastır. Bu alanlarda hiçbir suretle arazinin doğal yapısını bozacak şekilde hafriyat yapılamaz.