Kamu müteahhitleri iflasın eşiğinde! 'TOKİ’ye sağlanan imkanlar bize de sağlansın!'

Muhittin AKBEL / EGEDESONSÖZ – Dövizdeki artışa paralel olarak artan inşaat maliyetleri, kamu müteahhitlerini de zor duruma soktu.  İzmir Ticaret Odası Meclis üyesi ve İnşaat Altyapı Müteahhitler Grubu temsilcisi Alaattin Epözdemir, kamu yatırımlarında imalatları yapamaz hale geldiklerini belirterek, hükümetten birtakım taleplerde bulundu. Ek fiyat farkı kararnamesinin uygulama süresinin 1 Temmuz 2021’de başlayıp 31 Aralık 2021’de bittiğini hatırlatan Epözdemir, “Artık mecalimiz kalmadı. Ek fiyat farkı sözleşmeleri, iş bitimine kadar uzatılmalı. Ayrıca, sözleşmelerinde fiyat farkı öngörülmeyen işlere fiyat farkı ve ek fiyat farkı verilmeli. Eğer bu isteklerimiz yerine getirilemiyorsa, yapım seviyesi yüzde 50’nin altındaki tüm yapım işlerine tasfiye hakkı tanınmalı” dedi

40 BİN KAMU MÜTEAHHİDİ BATARSA, EKONOMİDE TELAFİSİ OLMAYAN SONUÇLAR DOĞAR
İzmir’deki iş yaptıkları kamu kuruluşlarından, bu zorlu süreçte meslektaşlarının başta hak edişleri olmak üzere, süre uzatımlarıyla ilgili öncelik ve kolaylıklar sağlamalarını beklediklerini anlatan Epözdemir, Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin Şanlıurfa’da sektörün sorunlarını dinlediğini ve açıklamalarının kendilerini umutlandırdığını söyledi. İzmirli kamu müteahhitleri olarak sorunları İzmir Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mahmut Özgener’e anlattıklarını, Özgener’in dosyayı TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu’na götürdüğünü, Hisarcıklıoğlu’nun da Bakan Nebati ile görüştüğünü belirten Epözdemir, “Bakan Bey, olayın farkında olduklarını, zararları hesaplayacaklarını, bir çözüm yolu bulacaklarını ifade ettiler. Bu sözler bizleri umutlandırdı. Acilen yeni bir düzenlemeye ihtiyacımızın olduğunu söylemek istiyorum” diye konuştu.

40 bin kamu müteahhidinin batmasının, zaten sıkıntılı bir süreç geçiren ekonomimizde telafisi mümkün olmayan sonuçlar yaratacağına dikkat çeken Epözdemir, şu değerlendirmelerde bulundu:

ALTI AYI KAPSAYAN UYGULAMA, İŞ BİTİMİNE KADAR DEVAM ETMELİ
“Sektörümüz çıkmaza girmiş durumda. 80 bin kişilik kadro ve yüz binlerce insanın çalıştığı bir sektörden söz ediyoruz. Son dönemde dövizdeki artışlar bizi çok etkiledi, perişan etti. Bir ek fiyat kararnamesi çıkmıştı.  Cumhurbaşkanının onayladığı o kararname kapsamında, 1 Temmuz 2021 ile 31 Aralık 2021 tarihleri arasında, imalatlara ek fiyat farkı veriliyordu. Ekim ayından itibaren hiç kimse çalışamadı, çünkü döviz anormal yükseldi, inşaat maliyetleri inanılmaz arttı. Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, Şanlıurfa’daydı. Meslektaşlarımızla görüştü. Bakan bey, bir söz verir gibi oldu. Bir düzenleme yapacağız, dedi.  Dövizden kaynaklanan, beton, demir, çimentoda ciddi fiyat artışları oldu. Mesela Kasım ayında demirin tonu 6 bin 500 lirayken, bugün 16 bin lira. Beton 200 liraydı, 800 lira oldu. Bunlar, telafi edilemeyecek kadar büyük zamlardır.”

ADALETLİ BİR FARK VERİLEMİYORSA, TASFİYE HAKKI TANINSIN
Doların Ekim ayında 8,5 lira, bugün 15 lira olduğuna vurgu yapan Alaattin Epözdemir, bazı müteahhitlerin sözleşmesinde fiyat farkı maddesi bile olmadığına dikkat çekti. Bu şartlarda ek fiyat kararnamesinin yetersiz kaldığını, mutlaka revize edilmesi gerektiğini, işlerin bitimine kadar uzatılmasını istediklerini belirten Epözdemir, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Bu koşullarda, kamu işlerinin, bu mantıkla tamamlanma imkanı yok. Şu anda İzmir’de önemli kamusal yatırımların, Büyükşehir’in, Karayolları’nın, Devlet Su işlerinin, İZBETON’un, İZSU’nun pek çok işi durmuş halde. Süre uzatımları verildiği halde TOKİ’lerde bile işler durdu. Bizim istediğimiz, piyasa koşullarına uygun ek fiyat kararnamesinin revize edilmesidir. Bir de bu uygulamanın, işin sonuna kadar devam etmesidir. 1 Temmuz ile 31 Aralık tarihleri arasındaki imalatlara ek fiyat farkı veriyordu. O, altı ay içindi. Burada çelişkili olan şey şu: Diyelim ki Temmuz’dan Ekim ayına kadar 1 milyon liralık iş yapıyorsun, 10 bin lira gibi bir fark alıyordun. Esas itibariyle döviz Kasım ve Aralık aylarında çok yükseldi. O süreçte müteahhitlerin mecali kalmadı ki, iş yapsınlar, fiyat farkı alabilsinler. Fiyat farkı kadük kaldı. Hükümet, iş yapamayan insanlara bir süre uzatımı verecek, ek fiyat farkını sözleşmelerin bitimine kadar uzatacak. Sözleşmesinde hiç fiyat farkı maddesi olmayan mağdur firmaların sözleşmelerine fiyat farkı maddesini ekleyecek. Buna mecburuz. Eğer ek fiyat farkı vermiyorsa, adaletli bir fark vermiyorsa devlet, bari tasfiye hakkı tanısın. Eğer tasfiye kararı vermezse, teminatlarımız yanacak, hayatımız sönecek. Teminat mektuplarını devlet bankalarından almışız. Eğer o teminatlar nakde dönüştürülürse çok ciddi sorunlar yaratır, ekonomide telafi edilemez sonuçlara yol açar.”

İZMİR’DE YÜRÜTÜLEN BEŞ PROJEDEN DÖRDÜ DURDU
İzmirli kamu müteahhitlerinin beş büyük projenin imalatını üstlendiklerini ancak dördünün uygun olmayan koşullar nedeniyle durduğunu, birinin ise aciliyeti olduğu için sürdüğünü anlatan Alaattin Epözdemir, “Kamu müteahhitlerine yönelik mevcut düzenlemelerin sürdürülebilirliği artık yok” dedi ve açıklamasında şu ifadelere yer verdi:

“İzmir’deki projelerimiz, İZSU ve Büyükşehir’in projeleridir. TOKİ müteahhitlerine tanınan imkanlar, bizlere de sağlansın. Çünkü onlara ek süre uzatımı verdiler ve verilen süre uzatımlarına ek fiyat farkını da koydular. Bu Torba yasada bizimle ilgili bölüm revize edilmediği takdirde, hepimiz yanarız. Artık gücümüz kalmadı. Bakan Bey’in açıklamalarıyla umutlandığımızı söylemiştim. Olayın farkında olduklarını, zararlarımızı hesaplayıp bir çözüm üreteceklerini ifade etmişlerdi. Bu umut verici sözlerin gerçek olmasını temenni ediyoruz.”