İzmir'de hava onlardan sorulur... 'Yağmur az yağdı diye kavgaya çağrıldım'

Ozan EKİZ / EGEDESONSÖZ – İzmir’de havayı koklayan grup olarak bilinen ve sosyal medyada aktif olarak İzmir havasına dair tahminlerde bulunan genç ekip İzmir Hava Durumu ekibi, İzmir’e gelmeyen yağışlar ve değişen hava koşullarına dair yorumlarda bulundular.

O İLÇELER İÇİN UYARI
Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün aylar sonra gelen yağışlar sonrasında ‘sarı kod’ verdiği 17 Kasım için değerlendirmelerde bulunan İzmir Hava Durumu Ekibi’nden Emir Süregen, gelecek olan yağışlar için taşkın riski taşıdığını belirterek, “Önümüzdeki günlerde yağışlı günler var. Yağmur ısrarlı yğrarsa ki öyle görünüyor merkez kısımları, Seferihisar, Urla, Çeşme, Menderes, Torbalı kısımları riskli olabilir. İlk yağmurlar olacağı için taşkınlar anlamında tehlike arz edebilir. Toprak kuru olduğu için suyu çekemiyor. Pisliği hep bir yere toplayacağı için rögarlar tıkanabilir. O yüzden insan kaynaklı sel baskın ihtimali ilk yağmurlarda daha yüksek. Taşma riski çok yüksek. Çarpık kentleşme bunun en büyük sebeplerinden biri. Yere atılan kirleticiler çok riskli bir hale getiriyor. Yere atılan sigara süngeri rögara girince şişiyor. İnsanların da bu anlamda duyarlı olması lazım. Yağmurun şiddetinden ziyade uzun süredir yağmadığı için bir sorun olabilir. Çok tehlikeli bir durum görünmüyor ancak ilerleyen günlerde netleşecektir. Sistem hala yalpalayarak ilerliyor” dedi.

’10 GÜN BOYUNCA YAĞIŞ VAR, İZMİR BİR AÇILDI PİR AÇILDI’
İzmir Hava Durumu hesabının diğer bir editörü olan Eray Uğur, önümüzdeki 10 gün boyunca yağışlar olabileceği tahmininde bulunarak, “Kurak geçen süreçten sonra yağışlı dönem başlıyor. Yağışlı sistemlerin içine giriyoruz. İzmir bir açıldı bir açılacak diyebiliriz. Önümüzdeki 10 gün boyunca yağışlı sistemler görünüyor. Kurak geçen ekim ve kasımın açığını kapatacağız gibi duruyoruz” dedi.

‘YAĞIŞ İÇİN ARTIK EYLÜL AYINI YOK SAYIYORUZ’
İzmir’in sonbahar mevsiminde yağışlara hasret kaldığını ve bu durumun küresel ısınmayla direkt bağlantısı olduğunu ifade eden Süregen, “Küresel ısınma bariz bir şekilde var. Kuzey Yarım Küre’de artık hava daha geç soğuyor. Geç soğuma olduğu için bu soğuk hava Akdeniz Bölgesi’ne inemiyor. Sıcak ve soğuk hava karşılaşınca bir yağış meydana geliyor. Kuzey Yarım Küre’de soğuk hava olmuyor, inecek bir soğuk hava yok ve sıcak havayla karşılaşmıyor. O yüzden daha çok Kasım sonlarına doğru artık yağış başlıyor İzmir’de. Eylül ayını artık yok sayıyoruz yağış için. Ekim ayını en azından kaybetmemiz gerekiyor. Ekim ayını hiç yağmur almadan kapattık bu bir eksiklik. Kasım ayının da ortalarına kadar hiç yağmur yağmadı. Bu hafta yağışlı döneme giriyoruz, sezon başlayacak. Yağmur almamasının en büyük sebebi geç soğuma” ifadelerini kullandı.

‘YAĞIŞIN GEÇ BAŞLAMASI DEĞİL, SÜREKLİ OLMASI SORUN’
Uğur, yağışların geç başlamasının direkt bir sorun olmadığını ancak bunun sıklığının artmasının sorun haline geldiğini belirterek, “Buranın iklimi düzenli yağış alan bir yer değil. Buranın yağış alması için alçak basınca ihtiyacı var. Alçak basıncın yakıtı da soğuk hava. Avrupa’nın soğuması gerekiyor öncelikli olarak. Avrupa aksine daha fazla ısınıyor ve bu yüzden yüksek basınç oluşuyor. Aslında bu yağış sezonunun geç başlaması sorun değil. Önceki yıllarda da oldu bu durum. 2001’de mesela Kasım ayında başladı. Önemli olan şey bunun sürekli tekerrür etmesi. Önceden 10 yılda bir rast gelirdik geç başlayan yağışlara. Artık 2-3 yılda bir olmaya başladı bu durum. Giderek sıklaşmaya başladı” dedi.

’30 YILLIK NORMALLERİMİZ DEĞİŞTİ, ŞUBAT’TA YAĞAN YAĞMUR KADAR 9 AYDA YAĞIŞ ALMADIK’
Yağış miktarının önceki yıllara göre arttığını ancak düşen yağışın artma süresinin kısalmasını ve bu yüzden yağış sebebiyle yaşanan sorunlar olduğunu belirten Süregen ve Uğur, “30 yıllık normallerimiz değişti artık mevsim için. Ortalamalarda aslında yağış miktarı arttı İzmir’de. Eskiden 700 kg iken 730 kg oldu. Küresel Isınma bir nevi yağışları arttırdı. Bir ayda yağacak yağışlar bir günde yağmaya başladı. Alçak basınçlar oluşuyor ama deniz çok sıcak olduğu için daha fazla nem topluyor, daha fazla nem de daha fazla yağış demek. Geçen yıl bir ayda düşmesi gereken yağış sadece 2 saatte düştü. Bu gibi olumsuz sonuçlar oluyor. Eskiden yağış miktarı azdı ancak 3 aylık bir kurak dönem vardı. Şimdi yağış miktarı artmasına rağmen 5 aylık bir kurak dönem olmaya başladı. Aslında sorun bu. Şubat ayında mesela 150 kg yağış aldık ama son 9 ayda o kadar yağmur alamadık” dedi.

‘TARIM İÇİN BU YIL ATLATILABİLİR AMA SENEYE…’
Tarım anlamında şu dönem içerisinde çok büyük bir sıkıntı olmadığını ancak yağışsız geçen dönemlerin art arda gelmesi sebebiyle ileride çok büyük sıkıntılar yaşanabileceğini belirten ekip, “Tarımsal olarak ciddi bir sıkıntı yok. Tarım bir süre daha yeraltı suları ile idare edebiliyor bu tip durumlarda. Zeytinler kurudu, bunu görüyoruz. Zeytin yine nispeten kuraklığa adapte olmuş bir bitki. Bu yıl bir şekilde atlatılabilir tarım anlamında. Ancak önümüzdeki yıl da bu şekilde devam ederse o zaman tarımsal anlamda büyük sıkıntılar yaşayacağız. Kuyularda en azından bu dönemde sular var. Agresif kullandığımız için çok etkili değil buna dikkat etmek gerekiyor. Şimdilik büyük bir problem yok. Önceki yıllarda da özellikle son yıllarda ürün ekimlerinin gecikme durumunu görüyoruz. Tekerrür süresi arttığı için bir sorun haline gelmeye başladı” diyerek geleceğe dair uyarı notlarında bulundu.

‘BU KIŞ MUTLAKA YAĞIŞ ALMALIYIZ YOKSA YAZIN HOŞ OLMAYAN GÖRÜNTÜLERLE KARŞILAŞACAĞIZ’
İzmir’in bu sene kış mevsiminde mutlaka yağış alması gerektiğini aksi takdirde yaz mevsiminde gözle görülür bir kuraklık yaşayacaklarını belirten Süregen, “Meteorolojik olarak kış çok da iyi gözükmüyor. Bu kış eğer ciddi anlamda bir kuraklık yaşarsak İzmir yaz mevsiminde pek hoş bir görüntüyle karşılaşmayacak. Şu an direkt olarak kurak görünmüyor sebebi ise 2021 yılında çok yağış almamız. Biz şu an 2021’in yağışını kullanıyoruz. Bu kış muhakkak yağış almak zorunda İzmir” diyerek yaz mevsimine dair dikkat çekti.

‘BARAJLAR KIŞIN DOLMAZSA 2023 SONBAHARINDA SU KESİNTİLERİ YAŞARIZ’
Baraj doluluk oranlarında şu an için bir sıkıntı olmadığını ancak kış mevsiminde yağış olmazsa yer yer su kesintilerinin olduğu ve kısıtlı su kullanımı olan bir döneme gidilebileceğini söyleyen Süregen, “Tahtalı Baraj doluluk oranı yüzde 40’larda. Şu an için sıkıntı değil. Kış mevsiminde yüzde 40 oranlarında kapatırsa yaz sonu özellikle sonbahar iyi geçmeyecek. Baraj oranı kış mevsiminde yüzde 40’larda kapatırsa 2023 sonbahar aylarında su kesintileri çokça yaşanabilir. Kısıtlı su kullanımına gidilebilir. 2008 yılında oldu mesela. Hatta uçaktan yağmur tohumlama çalışmaları olmuştu. Akdeniz’deki iklim bu anlamda biraz karışık. Bazı yıllar çok yağmur yağarken bazı yıllar çok kurak geçiyor” diyerek uyarılarda bulundu.

‘HAVA İLE DEPREMİN BİR ALAKASI YOK’
Ekibin bir diğer üyesi olan Can Çifdamar sosyal medya hesapları üzerinden aldıkları tepkileri anlattı. 4 Kasım 2022 tarihinde İzmir’de Buca merkezli yaşanan depremin ardından depremle hava durumunun bir alakası olmadığını söyledikleri için linç edildiklerini ifade etti. Çiftadamar, “Hava ile depremin arasında bir alaka yok. Ağustos’ta hava nemliydi o yüzden deprem oldu gibi bir söylem yanlış. Hava sadece İzmir’de olmuyor, bütün dünyada olan bir şey. Güneş ve Ay tutulmasına çok bağlayan oldu geçtiğimiz günlerde yaşanan depremi. İnsanlarımızı korkutarak prim yapmaya başlayanlar var. Bunlara itibar etmesinler. Havayla deprem ilişkisi yok. Her türlü havaya denk geliyor. Hava kızıl deprem olacak diyorlar, yılın 365 gününden 200 günü hava kızıl zaten. Bilimden uzak olunca böyle şeylere inanılıyor. Bilimsel açıklama yaptığımız için linç yiyoruz. ‘Böyle bir şey var doğru mu’ diye bize soruyorlar, itibar etmeyin diyoruz. Geçen gördük, geri saymalı saat vermiş deprem olacak diye. ‘Korkuyorum doğru mu’ diye mesajlar atan oldu” diyerek depremde yaşadıkları süreci anlattı.

‘TEKNE TURLARI HAVA YAĞMURLU DEDİĞİMİZ İÇİN BİZDEN ŞİKAYETÇİ OLUYOR’
Sosyal medya hesaplarına gelen tuhaf mesajları ileten Süregen, hava tahmininde yağış olduğunu söyledikleri için bazı firmaların mesaj attıklarını “Bizden tekne turları şikayetçi oluyor. ‘Senin sayfana bakıyorlar bize gelmiyorlar’ diyorlar. Buna dair mesajlar almıştık. Fırtına varken yok mu diyelim? Konserle ilgili bir dönem mesaj atmışlardı. Çok eskiden buna dair bir mesaj gelmişti, yağmur varsa çok deşme gibisinden” diyerek anlattı.

‘YAĞMUR AZ YAĞDI DİYE KAVGAYA ÇAĞRILDIM, ADRES VERDİM’
Sosyal medyadan aldıkları tepkilerin uçlaştığını anlatan Uğur, “Yağmur az yağdı diye kavgaya çağrılmıştık. 2019 Eylül ayları gibi yağmur yağacak dikkat edin diye yazdık. O gün de yağdı. Şansa sadece Çeşme ve Karşıyaka’ya yağmur yağmadı. Menderes tarafında başka bir yağmur bulutu oluştu, Karşıyaka’yı teğet geçti. Bana yazdı ‘neden yağmadı kardeşim, başka yerlere yağdı bana ne, ben kapımın önüne yağmasını isterim’ dedi. ‘Gel’ dedi adresimi verdim o da bana adres verdi. Ana eleman araya girdi. Kavganın sebebi yağmur yağmadı olacaktı” diyerek vatandaşın bazı zamanlarda kendilerine çok sinirlendiklerini söyledi.

‘KUVVETLİ YAĞMUR VAR DEDİĞİMİZDE ‘ÇOCUĞUMU OKULA GÖNDEREYİM Mİ?’ DİYE SORUYORLAR
Sosyal medyadan aldıkları tepkilere bir başka örnek veren Süregen, “Bazıları yazdıklarımızı felaket senaryolarına döndürüyor. ‘Çocuğumu okula göndereyim mi’ diye yazıyor. Bazıları özelden mesaj atıyor ‘tedirgin oluyorum’ diye. Kuvvetli yağmur var diye yazdığımız gönderilere bu yorumu yapıyorlar. Zannediyorlar ki 10 metre su yükselecek, Nuh Tufanı olacak. Hayal ettiği gibi bir yağmur olmayınca yazıyorlar ‘hani yağmur olacaktı’ diye. E yağmış zaten. Hayalde film sahneleri canlanıyor” dedi.

‘SEN KARIŞMA ALLAH BİLİR’ DİYE YORUMLAR GELİYOR
Bunların dışında sosyal medya hesapları üzerinden gayet olumlu yorum ve destek aldıklarını belirten Süregen, arada bir de olsa absürt yorumların geldiğini “Sosyal medya üzerinden genelde olumlu tepkiler alıyoruz. ‘Neden yağmur yağmadı bizi kandırıyor musun’ gibi yorumlar oldu. ‘Sen karışma Allah bilir’ diye yorumlar geliyor. İzmir’in tamamına yağsa bile adamın olduğu bölgeye yağmayınca tahmin tutmadı olarak görülüyor. Biz İzmir’in geneline baktığımızda tutma oranlarına göre kendimize bir başarı oranı belirliyoruz. Sıkıcı tahminlerden ziyade daha sohbet havasında anlatmaya çalışıyoruz. Olumlu yorumlar daha fazla oluyor” diyerek ifade etti.

‘YAĞMURLU BİR GÜNDE TELEFONUMA GELEN MESAJLAR YÜZÜNDEN TELEFONUM YANDI’
Yağmur olan günlerde sosyal medya hesapları üzerinden çok fazla mesaj aldıklarını belirten Süregen, bir gün bu uğurda telefonunu kaybettiğini şöyle anlattı:

Yağmurlu günler dışında çok fazla enerji harcadığımız olmuyor. 2020’de çok şiddetli bir yağmur olmuştu. Telefonum yandı o gün. Twitter ve Instagram üzerinden sürekli bildirim gelmeye başladı. Telefon çok fazla kastı, çok fazla ısındı bir nevi yandı ve kapandı. Sonra komple telefon gitti. Değiştirmek zorunda kaldım. Kar yağsa o gün ne olur bilmiyorum.

İZMİR’E KAR NE ZAMAN GELİR?
6 senedir kar yağmayan İzmir’e bir sonraki kar yağışının ne zaman gelebileceği yönünde tahminlerde bulunan Uğur, İzmir’e potansiyel olarak kar yağabileceği zamanı şöyle anlattı:

İzmir’e muhakkak bir gün kar yağacak ama ne zaman yağar? Kar yağması için bütün koşulların aynı anda gerçekleşmesi gerekiyor. Çok fazla koşulu var bunun. Ölme eşeğim ölme durumu. Önümüzdeki kış ılıman olacak diyoruz ama bir gün kar yağınca durumu kurtarıyor. Ilıman geçecek deyince kar yağmayacak diye düşünmemek lazım. Belki bir gün yeniden yağabilir. 2016, İzmir’e kar yağan kış mevsiminde kardan 10 gün sonra 27 derece oldu Şubat ayında. İnsanlara göre o kış çok soğuk geçti diye kaldı. Ilıman geçti deyince ‘yo öyle bir şey olmadı kar yağdı’ diyenler oluyor.