İZBAN'da büyük zarar!

EGEDESONSÖZ –İzmir Büyükşehir Belediyesi ile Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları’nın ortak kuruluşu olan İZBAN’ın Sayıştay 2021 denetim raporu yayımlandı.

Raporda İZBAN’ın 2021 yılında 420 milyon 387 bin 393 zarar tespit edildiği ifade edildi.

Raporda İZBAN’a ait müfettişler tarafından tespit edilen bulgular yer aldı.  ‘Parasal Limitlerin Altında Kalmak Amacıyla Mal ve Hizmet Alımlarının Kısımlara Bölünerek Doğrudan Temin Yöntemi ile Gerçekleştirilmesi’ başlıklı bulguda “Aynı ihale kapsamında yapılabilecek olan alımların, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nda öngörülen temel ihale usulleri olan açık ihale usulü ve belli istekliler arasında ihale usulü ile ihale edilmesi gerekirken kısımlara bölünmesi suretiyle doğrudan teminle gerçekleştirildiği görülmüştür. İhtiyaçların karşılanmasında doğrudan teminin sınırlı ve özel durumlarda uygulanabileceği, ihale usullerinden birinin uygulanması gereken hallerde doğrudan temin yoluyla alım gerçekleştirmek konusunda idarelerin takdir yetkisinin bulunmadığı, temel ihale usullerinin açık ihale usulü ve belli istekliler arasında ihale usulü olduğu hususlarının göz önünde bulundurulması gerekmektedir.” denildi.

‘YASAKLILIK KONTROLLERİ EKSİK’
‘İhalelerde Aday ve İsteklilerin Tamamı İçin Yasaklılık Kontrolünün Yapılmaması’ başlıklı bulguda ise İZBAN’ın dönem içinde açılan ihalelerinin tamamında tüzel kişi aday veya isteklilerin %50’den fazla hissesine sahip ortakları ile başvuru veya teklifi imza edenlerin yasaklılık teyitlerinin yapılmadığı sadece başvuruda bulunan tüzel kişi için kontrol yapıldığı belirtildi.

Bulguda “Kamu İhale Tebliği ile yapılan düzenlemeden anlaşıldığı üzere kontrollerin tüzel kişilikler ile birlikte tüzel kişiliklerin %50’den fazlasına sahip hissedarları ile başvuru veya teklifi imza edenler için de yapılması gerekmekte olup teyitlerin yapılmaması mevzuata aykırılık teşkil etmektedir.” ifadeleri yer aldı.

‘15 BİN LİRALIK BİLDİRİM CEZASI’
‘İhalelere İlişkin Bildirim Yükümlülüklerinin Yerine Getirilmemesi’ başlıklı bulguda ise “İzmir Çiğli Sosyal Güvenlik Merkezinin 2021/07 Karar ve 2021/07 Esas No’lu Karar Tutanağından; 11.08.2020 tarih ve E.9333398 sayılı yazı ile Şirketten talep edilen belgelerin 5510 Sayılı Kanun’un 85’inci maddesi gereğince süresinde verilmemesinden dolayı mezkûr Kanun’un 102’nci maddesi gereği 11.772 TL idari para cezasının uygulandığı anlaşılmıştır Yine Çiğli Sosyal Güvenlik Merkezinin 2020/29 Esas ve 2020/29 Karar No’lu tutanağından; Şirketin 26.10.2020 tarihinde yapmış olduğu ihalesine ait “ihale sözleşme bildirimini” 5510 sayılı Kanun’un 90’ıncı maddesi gereğince süresinde vermemesinden dolayı Kanun’un 102’nci maddesi gereğince Şirkete 2.943 TL tutarında ceza kesilmiştir. Yukarıda bahsi geçen ve Şirket tarafından yerine getirilmeyen yükümlülükler dolayısı ile Şirkete toplam 14.715 TL tutarında cezai müeyyide uygulanmıştır. Ayrıca söz konusu cezaların zamanında ödenmemesinden kaynaklı olarak 519, 36 TL tutarında da gecikme zammı uygulanmıştır” denildi.

‘İHALESİZ ELEKTRİK ALIMI’
‘Serbest Tüketici Olan Şirketin Elektrik Enerjisi Alımlarının İhalesiz Yapılması’ başlıklı bulguda da “aliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğünün 13.10.2011 tarih ve 13316 sayılı Genelge’sine göre 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında bulunan idarelerce; elektronik haberleşme hizmetleri ile serbest tüketici olmaları halinde elektrik ve doğalgaz ihtiyaçlarının ihale yolu ile temin edilmesi esastır. Yasal düzenlemeler birlikte değerlendirildiğinde, serbest tüketici olmaları halinde, kamu idarelerinin elektrik ve doğalgaz ihtiyaçlarını ihale yoluyla temin etmelerinin esas olduğu ve bu itibarla elektrik alımlarının 4734 sayılı Kanun hükümlerine göre yapılmasının mevzuata uygun olacağı değerlendirilmektedir” denildi.

135 BİN LİRALIK FAZLA KDV ÖDEMESİ
‘Katma Değer Vergisinden İstisna Edilen Alımlar İçin İstisna Başvurusunda Bulunulmaması’ başlıklı bulguda da 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’na göre istisnaya tabi işlemler kapsamında olmasına rağmen bu işlemler için istisna başvurusunda bulunulmaması nedeniyle 135 bin 204 TL tutarında KDV ödendiği belirtildi.

‘ORTAKLAR YÜKÜMLÜLÜKLERİNİ YERİNE GETİRMEDİ’
“Sermaye Artırımına İlişkin Yükümlülüklerini Yerine Getirmeyen Ortaklar Hakkında İşlem Yapılmaması” başlıklı bulguda da iirket Genel Kurul Kararı ile yapılan bedelli sermaye artırımına ortaklar tarafından riayet edilmediği ve ortakların yükümlülüklerini zamanında yerine getirilmediği tespit edildi. Kararda “Karar gereği, Şirket ortaklarının sermaye ödeme yükümlülüklerini 30.06.2021 tarihine kadar yerine getirmeleri gerektiği, hatta Yönetim Kurulu Kararı ile yükümlülüklerin daha önceki bir süre ve miktarda talep edilebileceği anlaşılmaktadır. Ancak ortaklar yükümlülüklerini yerine getirmemiş olup sermaye artırımına konu 280.000 TL’nin 200.000 TL’si ödenmemiştir” denildi.

‘ESHOT’TAN FAİZ İSTENMEDİ’
‘Şirket Alacaklarına Faiz İşletilmemesi’ ücret toplama işlemini yapan  ESHOT tarafından toplanan hasılatın İZBAN hesaplarına düzenli olarak ve zamanında aktarılmadığı ve  İZBAN’ın gecikmeden kaynaklı faiz istemediği ifade edildi. Bulguda “İzmir sınırları içerisinde toplu taşımada ücret toplama sistemi üçüncü bir şahıstan hizmet alımı yapılmak suretiyle ESHOT tarafından yürütülmekte ve sistem üzerinden tahsil edilen hasılat ESHOT’un banka hesaplarında toplanarak bir süre sonra ilgili ulaştırma şirketlerine aktarılmaktadır. ESHOT ile yapılan protokol uyarınca İZBAN AŞ adına toplanan hasılatın 15 iş günü içerisinde Şirketin hesabına aktarılacağına dair mutabakata varılmıştır. Ancak yapılan incelemede mutabakata varılan süreye uyulmadığı ve toplanan hasılatın Şirket hesabına 15 iş gününü aşan sürelerde aktarıldığı görülmüştür. Şirketin ödemeler dengesinin güçlü olmadığı, faaliyetleri gereği kullanılan kredilerin ödenmesinde gecikmeler yaşandığı ve sürekli finansman ihtiyacı içinde bulunduğu dikkate alınarak, alacaklar için takip işlemi başlatılmamasının ve hasılatların aktarılmasında gecikme olan dönemler için faiz işletilmemesinin Şirket menfaatleri ile uyuşmadığı değerlendirilmektedir.” İfadeleri yer aldı.

‘İŞÇİLERE HAKSIZ ÖDEME’
‘Şartları Taşımayan Personele Aile Yardımı Ödenmesi’ başlıklı bulguda ise “Sosyal Güvenlik Kurumundan temin edilen bilgilere göre, aile yardımı ödemesi yapılan 42 personelin eşlerinin menfaat karşılığı çalışmakta veya herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan aylık almakta olduğu halde dönem içinde toplam 123.012,68 TL tutarında eş yardımı ödemesi yapıldığı tespit edilmiştir. Mevzuata aykırı olarak yapılan ödemelerin ilgili personelden tahsil edilmesi gerekmektedir” denildi.