İskoçya'da yapılan tarihi referandumda Birleşik Krallık'tan ayrılmama kararı çıktı.
İskoçya'nın 32 bölgesinde yapılan seçimde, "Bağımsızlığa hayır" kampanyası, referandumu 1 milyon 877 bin oyla kazandı. "Hayır"cıların oy oranı yüzde 55 oldu. Birleşik Krallık'tan ayrılmak istemeyen "hayır"cıların referandumu kazanması için 1 milyon 852 bin oya ihtiyaçları vardı.
"Evet" kampanyasının oyları ise 1 buçuk milyonda kaldı ve yüzde olarak 45'lerde kaldı.
Tarihi referandumdan ‘hayır’ kararı çıkmasına rağmen, İskoçlar ciddi kazanımlar elde edecek çünkü; İngiliz hükümeti referandumdan "hayır" sonucu çıkması için vaadlerde bulunmuştu.
Örneğin; İskoç özerk parlamentosunun yetkileri artacak, İskoçya yeraltı kaynaklarından daha fazla pay alacak, Yerel Mecis Başkanı ve belediye başkanlarına, Londra Belediye Başkanı’nın yetklilerine eşdeğer yetkiler tanınacak. İskoç parlamentosu finans ve vergilendirme gibi konularda daha fazla kontrole sahip olacak.
İskoç özerk parlamentosu, eğitimden, sağlığa, tarımdan sanata kadar birçok alanda kendi politikalarını uygulayabiliyor. Ancak İngiliz Parlamentosu'nun İskoç milletvekilleri üzerinde, dış politika, savunma, göç, kamu yardımları, enerji gibi alanlarda söz hakkı bulunuyor. İngiliz Parlamentosu ayrıca, İskoçya'da uygulanan vergi oranlarına da karar veriyor.
Ayrıca, ‘hayır’ ile ‘evet’ arasındaki farkın az olması da, 3 yıl sonra referandumun tekrarlanma umudunu diri tutacak ve bu durum, İngiltere’nin izleyeceği siyaseti şekillendirecek.
NEDEN 'HAYIR' DENDİ?
İskoçların neden ‘hayır’ dediğine ilişkin de bazı saptamalar var.
Ağır bir ‘evet’ kampanyasına rağmen, İngiltere’nin eski ve yeni tüm siyasilerinin İskoçya’ya giderek ‘hayır’ için kampanyası yürütmesi ve Kraliçe’den gelen açıklamalar üzerine, İskoçların, sonuç bağımsızlık yönünde çıkarsa kendilerini belirsiz bir geleceğin beklediği fikrine kapıldıkları yorumları yapılıyor.
İngiltere basınında sonuca ilişkin ilk yorumlar ise şöyle:
Guardian: İskoçlar tarihi değişikllik için ‘bağımsızlığa hayır’ dedi.
Daily Mail: Kraliçenin’nin İskoçları iyi düşünmeye çağırıdğı açıklamasına gönderme yapan gazetenin internet sayfası, "İskoçya iyi düşündü" başlığını attı.
The Observer’ın online sayfasında ise, "Britianya artık hiçbir zaman eskisi gibi olmayacak" dendi ve referandum sonrası yaşanması beklenen değişiklere vurgu yaptı.
NOTLAR
— "İskoçya bağımsız bir ülke olmalı mı?" sorusunun yönetildiği ve 4 milyondan fazla İskoçun sandık başına gittiği referanduma katılım oranı, yüzde 80'den fazla oldu.
— 5 milyon 300 bin nüfuslu İskoçya'da referandumda, ülkede yaşayan 16 yaş ve üzerindeki tüm İskoçlar dün yerel saatle 07.00 ile 22.00 arasında oy kullanabildi.
— İngiltere Kraliçesi 2. Elizabeth'in bugün öğleden sonra referandumla ilgili yazılı bir açıklama yapması bekleniyor.
— Sabahın erken saatlerinde referandum sonucunu değerlendirmesi beklenen İngiltere Başbakanı David Cameron, resmi twitter hesabından "Birlikte Daha İyiyiz" kampanyasını yürüten Alistair Darling'i kutladı.
— Bağımsızlık kampanyasının başını çeken ayrılıkçı İskoç Ulusal Partisi'nin (SNP) lideri ve İskoçya bölgesel hükümetinin başbakanı Alex Salmond ise sosyal medyadan yaptığı açıklamada, "bağımsızlığa evet" kararının çıktığı İskoçya'nın en büyük kenti Glasgow'u kutladı.
— Londra ile Edinburgh yönetimleri arasında bağımsızlık referandumunun 18 Eylül 2014'te yapılması için 15 Ekim 2012'de Edinburgh Anlaşması imzalanmıştı. Birlik yanlıları ile karşıtları yaklaşık iki yıl boyunca kampanyalar yürüttü.