İşçiler fark etti… Aliağa’da ‘zehirli gemi’ paniği!

Metehan UD/EGEDESONSÖZ - Asbest Söküm Uzmanları Derneği ve Ege İşçi Birliği imzası ile hazırlanan ve kamuoyuna duyurulan metinde Aliağa Gemi Söküm Tesisi’nde sökülen Gökhan Han isimli gemide amosit maddesinin çıktığının belirlendiği kaydedildi. Gökhan Han gemisinde çalışan işçilerin kendilerine geldiğini ve sonrasında ise Asbest Söküm Uzmanları Derneği’nin çalışmaları sonrası gemide incelemeler yapıldığı belirtilen metinde, birçok iddiaya daha yer verildi.

FİRMA BİLGİLENDİRME YAPMADI İDDİASI
Asbest Söküm Uzmanları Derneği - Ege İşçi Birliği tarafından yapılan yazılı açıklama şu şekilde;

“Aliağa son zamanlarda artarda yaşanan iş cinayetleri, patlamalar, hak gaspları ve işten atmalarla gündeme gelmektedir. Bunlar aynı zamanda ülkede kar rekoru kıran, büyüyüp zenginleşen sermayenin gerçekliğinde yaşanmaktadır. 

Gemi Söküm havzasında 5 hafta kadar önce Kılıçlar şirketinin getirdiği Gökhan Han gemisinde işçi arkadaşlarımız asbest şüphesiyle birliğimize ulaştı. Asbest Söküm Uzmanları Derneğinin de çabalarıyla gemiden numune alınarak laboratuvarda yapılan test sonucunda asbest tespit edildi. Açığa çıkan bu gerçek kendi türleri arasında tehlikeli olan Amosit sonucuyla birleştiğinde zararın boyutu büyümektedir. Ancak zararın kendisi asbestten değil, bizzat patronların tedbirsizliği ve devletin denetimsizliğinden kaynaklanmaktadır.  Beş haftadır söz konusu Gökhan Han gemisinin söküp ayıklaması için dışarıdan işçi getirildiğini, asbestin bertaraf edilmesine dair hiç bir kurala uyulmadığını biliyoruz. Sökümde asbestin tozuyarak havaya dağılmasını engelleyen donanımın, sökümü gerçekleştirenlerin koruyucu kıyafet ve ekipmanının olmadığı böylesi koşullarda söküme başlanmıştır ve hala bu şekilde sürdürülmektedir. Asbestin varlığına dair bilgilendirilmemiş, Kılıçlar bünyesinde çalışmayan ve asbest sökümünde yeterli bilgi ve ehliyete sahip olmayan işçilere söküm yaptırılmaktadır. Birçok görüntü ve sözlü şahitlikle bu işçilerin çıplak elle, maske dahi kullanılmadan hiç bir tedbirin alınmadığı koşullarda çalıştırıldığı, Kılıçlar işçilerinin de aynı ortamda aynı kötü etkenlere maruz kaldığı bilinmektedir. Öyle ki firmanın işçileri ile asbesti söken işçilerin birlikte yemek yemesi engellenirken, yönetim tarafından asbestin varlığı bilinmekte ve alenen gizlenmektedir.

İŞÇİNİN PAYINA DA GELECEKSİZLİK VE ÖLÜM DÜŞMEKTEDİR
Kılıçlar'da yapılanlar insanlık suçudur!  Kurulduğu günden bu yana gemi söküm havzası işçi ve toplum sağlığını, çevreyi tehdit eden çok yönlü sorunlar ile gündeme gelmiştir. Bu sorunlar sadece Aliağa’yı değil tüm İzmir’i, Ege bölgesini etkilemektedir. Yaralanma ve iş cinayetleri sıradanlaştırılmış, cezasızlık son 10 yılda 70 işçinin ölümünü getirmiştir. Keza işçiler asbest, kurşun gibi zehirli maddelere yıllarca maruz kalıyor, bu nedenle kanser vakaları hızla artıyor, gemi söküm işçisi adeta ölüme koşuyor.  Bunun temelinde patronların kar hırsı nedeniyle tedbirlerin alınmaması yatarken, kuralsızlık ve devletin sistematikleşmiş denetimsizliği sorunların büyümesindeki en önemli etkenlerdir. Bir avuç sermayedarın zenginleşmesi için insan canından ve doğadan vazgeçilemez. Geçtiğimiz günlerde Şimşekler'de yaşanan iş cinayetinde ortaya konulan tablo ile Kılıçlar'da asbestli söküm birdir ve bütünlüklüdür. Bu havzada istikrarlı giden tek şey patronların kazancıyken, işçinin payına da geleceksizlik ve ölüm düşmektedir. İş güvenliği ve sağlığının artık formalite olmaktan çıkartılıp, sermayenin değil işçinin esas alındığı kurallar bütünü ve uygulamaların şekillendirilmesi hayati önemdedir.”

BEŞ TALEP SIRALANDI
“Buradan yola çıkarak derhal uygulanması gereken taleplerimiz şöyledir: 

1. Asbestin tespit edildiği Kılıçlar Gemi Sökümde derhal üretim durdurulsun. Detaylı inceleme ve işçilere sağlık taraması yapılsın. Gemi'nin denetimi ve atıkların temizliği sağlansın. Duruş boyunca işçilerin yevmiyeleri tam ve eksiksiz ödensin.

2. Gemi Söküm tesislerine gelen her gemi, konusunda uzmanların yer aldığı bağımsız bir heyetin denetimine açılsın.

3. Denetim sonucunda her geminin söküm sürecine tam hazırlığı gerçekleştirilsin. Asbest, kurşun, atık yağ, yakıt, kereste, patlayıcı ve yanıcı diğer maddeler gemilerden uzman kişiler tarafından ayrıştırılsın. Dönüşüm ve bertaraf süreci takip edilsin.

4. Asbest, kurşun, atık yağ ve benzeri tüm atıklar sadece gemi söküm işçilerine değil, Aliağa halkına da zarar vermektedir. Bu nedenle atıkların taşınma süreci boyunca çevreye zararının önüne geçilmelidir.

5. Kılıçlar Gemi Söküm başta olmak üzere tüm şirketler denetlensin, asbest bertarafı kurallarına uymayan şirketlerin patronları ve bu süreçte denetimsizlikte sorumluluğu olan kurumlar hakkında soruşturma başlatılsın. Taleplerin karşılanması, denetim ve yaptırımların uygulanması için bütün yetkilileri göreve davet ediyoruz. Ege İşçi Birliği ve Asbest Söküm Uzmanları Derneği olarak başta Kılıçlar’daki asbest sorunu olmak üzere bu havzadaki işçi, toplum ve çevre sağlığını tehdit eden her sürecin takipçisi olacağımızı bir kez daha belirtiyoruz. Gemi söküm işçilerini ve tüm emekçileri sürece dahil olmaya ve takipçisi olmaya çağırıyoruz.”

AMOSİT MADDESİ
Kahverengi asbest olarak bilinen amosit, çimento üretimi ve boru yalıtımında en yaygın kullanılan asbest türüdür. Ayrıca yalıtım levhası, tavan döşemeleri ve ısı yalıtım ürünleri de bulunabilir. Amosit daha çok Afrika'da çıkarılır. Kimyasal formülü Fe7Si8O22(OH)2 olan amosit diğer asbest türleri gibi çok tehlikelidir. Temas edilmesi durumunda 1 mikronu dahi akciğer ve gırtlak kanserine yol açabilir.