Envanter çıkarılacak: İzmir'de hedef engelsiz kent

İzmir Büyükşehir Belediyesi, Uluslararası Engelsİzmir 4. Kongresi kapsamında "Pandemi, Afet ve Depremlerde Kriz Belediyeciliği" başlıklı bir çalıştay düzenledi. Tarihi Havagazı Fabrikası'nda düzenlenen çalıştayda engelli bireylerin ve ailelerinin olası bir deprem, afet gibi durumlarda yaşadığı sorunlar ve çözüm önerileri gündeme geldi. Çalıştayın sonunda özellikle doğal felaketlerde hayat kurtarmak için İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin çalışmalarını başlattığı engelli veri tabanı çalışmaları için merkezi hükümetten destek istendi.

Çalıştayın açılış konuşmasını İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer yaptı. İzmir Büyükşehir Belediyesi olarak, engelli bireylere yönelik hizmetleri katılımcı demokrasi, aile, sağlık, eğitim, ulaşım ve istihdam politikaları perspektifinde yürüttüklerini belirten İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, ulusal ve uluslararası insan hakları ile engelli hakları mevzuatı çerçevesinde, engelli haklarının İzmir’de güçlendirilmesi konusunda yoğun çaba harcadıklarını söyledi.

Üç temel ilke
Her yurttaşa eşit ve adil bir yaşam alanı oluşturmak ve Engelsİzmir'i yaratmak için ortak akıl, katılımcılık ve farkındalık çalışmaları olmak üzere 3 temel ilkeye büyük önem verdiklerini, Engelsİzmir yolculuğunu “Başka Bir Engelli Politikası Mümkün” vizyonu ile güçlendirerek devam ettirdiklerini belirten Soyer, "Örnekköy Sosyal Projeler Yerleşkesi'nde ikincisini hizmete aldığımız Farkındalık Merkezi, yine aynı yerleşkede dünyada ilk ve tek modern sanat müzesi olma özelliği taşıyan İzmir Dokunulabilir Engelsiz Modern Sanatlar Müzesi, engellilerin erişimine uygun mekanlarının sayısını artırdığımız 'Kırmızı Bayrak Uygulaması' ve 'Erişilebilirlik Koordinasyon Komisyonu', Limontepe’teki Farkındalık Merkezi’nin içinde engelli birey sahibi ailelerin eğitimine öncelik verecek 'Ebeveyn Eğitim ve Bilgi Merkezi' bu çalışmalarımız arasında. Erişilebilirlik Koordinasyon Komisyonumuzun faaliyetleri; Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın düzenlediği Türkiye 2020 Erişilebilirlik Ödülleri organizasyonunda, 'Kamu Kurum ve Kuruluşları Kategorisi İkincilik Ödülü'ne layık görüldü. Temel hedefimiz İzmir’in, tüm yurttaşlarımız için daha yaşanılır ve ulaşılabilir bir kent olmasını sağlamak" dedi.

Engelli bireylerimizin yanında olduk
Küresel salgın, deprem ve sel gibi pek çok felaketi ardı ardına yaşayan İzmir'de kriz belediyeciliğini hayata geçirdiklerini, “COVID-19 Dirençlilik Eylem Planı” hazırladıklarını belirten Soyer, sürecin en çok mağduru ve risk grubu engelli bireyler ve ailelerine ilişkin yaptıkları çalışmaları ise şöyle özetledi:

"Ekonomik güçlükleri olan engelli birey ve yakınlarının ekonomik ve sosyal yardım taleplerini yerine getirdik. Psikolojik Destek Hattından psiko-sosyal destek sağladık. Çadır bölgelerimizde ve kentimizin farklı bölgelerinde Psiko-Sosyal Destek Merkezi kurduk. Engelli bireylerimiz ve ailelerinin, engelli nakil araçlarımızla sağlık kuruluşlarına düzenli nakillerini sağladık. İşitme engelli bireylerin kamu kurumundaki gereksinimleri için İşaret Dili Çevirmeni görevlendirdik ve yaklaşık 16 bin adet şeffaf maske üretilerek dağıtımını yaptık. İşitme engelli bireylerin toplumla daha sağlıklı ve kesintisiz iletişim kurabilmesi için şeffaf maskeler ürettik. Üretimimiz tüm ülkelere hatta Çin Halk Cumhuriyeti’ne örnek teşkil etti. Engelli bireylerimiz ile birlikte tüm halkımızın barınma, beslenme gibi insani gereksinimlerini kentlimizle birlikte karşılamaya çalıştık. Türkiye'de yine bir ilke imza atarak enkaz altında kalan yurttaşlarımızın kurtarılması için Acil İzmir Mobil uygulamasını hayata geçirdik. İnşaat Mühendisleri odamızla bir protokol yaptık. 100 ün üzerinde ekip, Bayraklı'da 33 bin 100 binanın depreme dayanıklılığı ile ilgili envanter çalışması başlattık. Deprem güvenlik karnesi uygulamamızı tüm ilçelerimizde yaygınlaştıracağız".

Herkes eşit, herkes farklı!
Konuşmasının sonunda herkes için eşit, adil, yaşam kalitesi yüksek ve engelsiz bir kent yaratmanın mücadelesini verdiklerinin altını çizen Başkan Soyer, "Çalıştayımızın bu hedeflerimize değerli katkılar sunacağı inanıyorum. Engelsİzmir yolculuğumuzda, sürece katkıda bulunan tüm katılımcılara yürekten teşekkür ediyor ve bir kez daha vurguluyorum; Herkes eşit, herkes farklı!"

Tosun: "Vicdanlı ve engelliye saygılı bireyler yetiştirmek istiyoruz"
Çalıştayın moderatörlüğünü yapan Engelsİzmir 2021 Kongresi Yürütme Kurulu Üyesi Prof. Dr. Gülgün Erdoğan Tosun, vicdanlı ve engelliye saygılı bireyler yetiştirmek üzere çalıştıklarını kaydetti. Engelsİzmir 2021 Kongresi çalışmaları kapsamında engelli bireylerin ailelerinin karar alma süreçlerine katılımını artıracak ebeveyn merkezleri, sağlık, eğitim, sanat ve bahçe terapisi gibi projeleri hayata geçirmeyi planladıklarını aktaran Tosun, "İzmir'i sarsan depremin ardından kriz belediyeciliği başlığı altında her türlü afete karşı engellilere yönelik alınacak önlemleri belirlemek için bu çalıştayı düzenledik. Bundan sonraki süreçte kentin ve kentlinin hayatında eşit yurttaşlık temelinde 'herkes için şehir felsefesiyle' neler yapılabileceğini ortaya koymak ve kalıcı uygulamaları hayata geçirmek istiyoruz" dedi. Tosun, deprem sonrası İzmir'in gösterdiği dayanışmanın Türkiye'ye örnek olduğunu da vurgulayarak, "Biz bu süreci hep birlikte, el ele en iyi şekilde atlattık" şeklinde konuştu.

Tonak: "Afet Yönetimi oluşturulmalı"
Akdeniz Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümü Öğretim üyesi Dr. Hasan Atacan Tonak, "Deprem ve afetlerde engelliler" konulu bir sunum yaptı. Bedensel, görme, zihinsel engelli yurttaşların depremden kurtulması için deprem öncesi ve deprem anında yapılması gerekenleri aktaran Tonak, "Afet ve acil durumlarda engellilere yönelik bir düzenlemeler çok kısıtlı. Savunmasızlığı ortadan kaldırmak istiyoruz. Afet yönetiminde savunmasızlık yaşanabilecek yıkım ve kayıpların derecesidir. Afet Yönetimi oluşturulmalı" diye konuştu.

Akdemir, "Dayanışma önemli"
TMMOB Maden Mühendisleri Odası Başkanı Aykut Akdemir ise, İzmir'de 30 Ekim'de yaşanan depremi hatırlatarak, "İnşa ettiğimiz binalar, yollar, yanlış planlamalar insanı öldürüyor. Büyükşehir Belediyesi depremde hızlı refleks verdi. Akşam saatlerinde çadırlar kurulmuştu. İlk dört saatle hızlı müdahale çok önemli. Afet yönetimi ve dayanışma bu tür durumlarda çok önemli" dedi.

Engelli envanteri çıkarılacak
Engelsİzmir 2021 Kongresi Yürütme Kurulu Onursal Başkanı Neptün Soyer, İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından engelli envanteri çalışmalarına başlandığını ancak bu sürecin hızlanması için merkezi hükümetin de yerel yönetimlerle işbirliği yaparak verilerini paylaşmasının çok önemli olduğunu vurguladı.

Prof. Dr. Adnan Akyarlı, dünyada engelli sayısının yüzde 15 olduğunu, Türkiye'de ise yüzde 8 olduğunu belirterek, "Dünyada yüzde 15 olan bir oran Türkiye'de yüzde 8 olamaz. Merkezi hükümet engelli sayısını bilmek istese, engellileri tanımak istese bu çalışmayı yapardı" dedi.

Engelsİzmir 2021 Kongresi Yürütme Kurulu Başkanı Doç. Dr. Levent Köstem, engelli haritasının oluşturulması için merkezi hükümetle yerel yönetimin mutlaka işbirliği yapması gerektiğine vurgu yaparak, "İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin Acil İzmir Mobil uygulamasına bu envanteri dahil ederek depremde engelliler için hayat kurtarıcı olur" dedi.

İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin başlattığı engelli envanteri çalışmalarına ilişkin bilgi veren İzmir Büyükşehir Belediyesi Sosyal Projeler Dairesi Başkanı Anıl Kaçar, "İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin kurumsal kapasitesini kullanarak muhtarlıklarımız aracılığıyla veri tabanı oluşturmaya gayret ediyoruz. Şu an 16 bin gibi engelli sayısına ulaştık. Bu çalışmalarımızı gayretle sürdürüyoruz" diye konuştu.

Büyükşehir'e teşekkür
Çalıştayın soru-cevap bölümünde söz alan Bayraklı Belediyesi Kent Konseyi Engelli Komisyonu Başkanı Yaşar Kurt, 30 Ekim'de yaşanan depremde İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin tüm birimleriyle alanda büyük bir çalışma gerçekleştirdiğine değinerek, "Belediyemiz ve gönüllüler çok iyi çalıştı. Başkanımız Tunç Soyer'in İzmir için büyük bir şans olduğuna inanıyorum. Bu dayanışma ve çalışma Türkiye'ye örnektir" dedi.

Engelsiz Yaşam Derneği Başkanı Gülgün Yorgancılar, binaların engelli kullanımına uygun olarak yapılması gerektiğini ve bunun mutlaka denetlenmesi gerektiğini söyledi.

Kimler katıldı?
Çalıştaya İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı ve Kongre Onursal Başkanı Tunç Soyer'in yanı sıra İzmir Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreteri Dr. Buğra Gökçe, İzmir Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Ertuğrul Tugay, Engelsİzmir 2021 Kongresi Yürütme Kurulu Onursal Başkanı Neptün Soyer, Engelsİzmir 2021 Kongresi Yürütme Kurulu Başkanı Doç. Dr. Levent Köstem, Engelsİzmir 2021 Kongresi Yürütme Kurulu Üyesi Prof. Dr. Adnan Akyarlı, Engelsİzmir 2021 Kongresi Yürütme Kurulu Üyesi Prof. Dr. Gülgün Erdoğan Tosun, Engelsİzmir 2021 Kongresi Yürütme Kurulu Üyesi Özkan Yorulmaz, Engelsİzmir 2021 Kongresi Yürütme Kurulu Üyesi Tamer Özşeker, İzmir Büyükşehir Belediyesi Sosyal Projeler Dairesi Başkanı Anıl Kaçar, İzmir Büyükşehir Belediyesi Engelli Hizmetleri Şube Müdürü Mahmut Akkın ve sivil toplum örgütü temsilcileri katıldı.

İzmir Büyükşehir Belediyesi Engelsİzmir 2021 Kongresi kapsamında daha önce "Bahçe Terapisi ve Kent Sağlığı" ve "Ebeveyn Bilgi ve Eğitim Merkezi" çalıştayları düzenlenmişti. "Bahçe Terapisi ve Kent Sağlığı" çalıştayı sonrası İnciraltı Kent Ormanı'nda uygulama alanlarının çalışmasına başlandı. "Ebeveyn Bilgi ve e Eğitim Merkezi" çalıştayının ardından da Büyükşehir Belediyesi Limontepe'de Ebeveyn Bilgi ve Eğitim Merkezi kuruyor.