Çeşme'de SİT değişikliği yorumu: Minareyi çalan kılıfını hazırladı

Metehan UD/EGEDESONSÖZ- Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü, Çeşme Projesi’nin hayata geçirilmek istendiği Çeşme ve Urla ilçelerinde Alaçatı ve Zeytineli bölgesindeki doğal SİT alanlarına ilişkin için yeni plan yayınladı. Değişiklikle birlikte geniş bir alanın SİT derecesi 2’inci Derece Doğal Sit-Nitelikli Doğal Koruma Alanı’ndan, 3’üncü "Doğal Sit Sürdürülebilir Koruma ve Kontrollü Kullanım Alanı’na düşürüldü. 

Çeşme Projesi’nin iptali için dava açan EGEÇEP Dönem Sözcüsü Erhan İçöz, TMMOB Mimarlar Odası İzmir Şube Başkanı İlker Kahraman ve Avukat Ömer Turgut Erlat SİT değişikliği kararını Egedesonsöz’e değerlendirdi. 

‘SİT DEĞİŞİKLİĞİ MAHKEME KARARINI ETKİLEMEZ’
SİT değişikliği kararı ile bakanlığın arkadan dolanmaya çalıştığını belirten EGEÇEP Dönem Sözcüsü Erhan İçöz “Çeşme Proje’sinin temel dayanaklarını sağlayacak bir değişiklik yapılmış durumda. Açılan davayı kaybedeceklerini anladılar. Dolaysıyla yeni bir durum yaratmaya çalışıp bizim davamızı dayanaksız bırakmaya çalışıyorlar. ‘Düzeltelim, yanlış yapmışız’ anlayışı yok. Tam tersine çevrecilerin verdiği mücadeleyi zayıflatmaya çalışıyorlar. SİT değişikliği mahkeme kararını etkilemez. Biz o davayı kazansak da kaybetsek de yeni bir durum ortaya çıktı. Çevresel açıdan ele aldığımızda elle tutulur bir yanı yok. Yağma daha büyük bir boyutlara taşınıyor” dedi. 

(SİT değişikliği öncesi)

DAVA SİNYALİ
TMMOB Mimarlar Odası İzmir Şube Başkanı İlker Kahraman da SİT kararının çok büyük bir alanın yapılaşmaya açılmasına izin verdiğini ifade ederek şunları söyledi:

“Bu karar TMMOB tarafından değerlendiriliyor ve dava açılması yönünde karar çıkacağını düşünüyorum. SİT kararını değiştirmeden orada bir yapılaşmaya gidemezlerdi. Önce SİT derecelerini düşürmeleri lazım ki yapılaşma yapılabilsin. Bunun olacağını tahmin ediyorduk... Şu anda yetki Kültür ve Turizm Bakanlığı’nda, bakanlık da yetkisini kullanarak SİT derecesinin düşürülmesi için harekete geçiyor. Peşinden de yapılaşma ile ilgili hamleleri yapacak. Kamuoyunu dinlemeden kendilerince atılması gereken adımları atıyorlar. Bizce bu karar kamu yararına değil. SİT derecelerinin bir anda bu şekilde düşürülmesini de doğru bulmuyoruz.” 

(SİT değişikliği sonrası)

‘ÇEŞME PROJESİ OLANAKLI KILINMAYA ÇALIŞILIYOR’
Çeşme Projesi’nde yer alan tesislerin mevcut koşullarda yapılmasının mümkün olmadığına değinen Av. Ömer Turgut Erlat da “Çünkü hali hazırda ikinci derece nitelikli doğa koruma alanlarıydı. Davamızda da bu gerekçeleri ileri sürerek projenin iptal edilmesini istemiştik. SİT değişikliği ile Çeşme Projesi olanaklı kılınma çalışılıyor. 18-20 kilometrelik bir kıyı kesimi 3. derece doğal sit alanı olmuş ki, buralar küçük gölcükler olan, hiçbir yapılaşma olmayan, tamamen doğal yapısı korunmuş nadir bir alan ama buraları gözden çıkarmışlar, yapılaşmaya gitmek istiyorlar. Bir oyun oynanıyor. Bunun da altyapısını oluşturuyorlar.  Bu bölgenin gerçek niteliği birinci derece kesin korunacak hassas alandır. Minareyi çaldılar, kılıfını hazırlamayı da planladılar. Ortada koruma statüsünü kaldıracak bir gerekçe de yok. Ancak bunlara rağmen devam eden davamızı da boşa düşüremez. Bizim bu davada gerekçelerimizden biri de bu alanların koruma statüsüydü. Bunu kısmen boşa düşürdüler ancak bu davada çok daha başka ciddi savunmalar var. Ben davadan ümitliyim. Ama davanın sonucu ne olursa olsun bu işlemin de iptali için dava açılması gerekir. Çeşme Projesi de iptal edilse bu alanlar yapılaşmaya açılmış olacak” ifadelerini kullandı.

ÇEŞME PROJESİ NEDİR? 
Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Yatırım ve İşletmeler Genel Müdürlüğü tarafından İzmir’in Çeşme Yarımadası’nda hayata geçirilmesi planlanan Çeşme Turizmini Koruma ve Geliştirme Kararı, Çeşme’nin Alaçatı ile Urla’nın Zeytineli bölgelerini içine alan 9 bin 574 hektarlık bölgede hayata geçirilmek isteniyor. Proje ile bölgedeki turizm sezonu 12 aya çıkarılması ve en az 100 bin kişiye istihdam sağlanması planlanıyor. Proje, İzmir'in Kanal İstanbul'u olarak değerlendiriliyor. 

PROJEDE NELER VAR? 
Projede; 20 golf sahası, turnuvalara uygun spor alanları, termal turizm tesisleri, kongre, fuar ve etkinlik merkezi, kültür ve sanat merkezleri, tarım ve doğa turizmi alanları, Ege’nin en büyük müzesi, ekstrem spor alanları, film stüdyosu, turizm teknik meslek liseleri ve sağlık merkezi gibi tesisler yer alacak. Turizm tesisleri, denize sıfır olacak şekilde planlanmayacak ve sahilde geniş bir bant genel kullanıma açık olacak.

YARGIYA TAŞINMIŞTI
Çeşme Projesi’nin iptali talebiyle aralarında TMMOB, EGEÇEP, İzmir Barosu ve İzmir Tabip Odası'nın olduğu sivil toplum kuruluşları ve onlarca vatandaş tarafından dava açılmıştı. Dava kapsamında yakın tarihte bilirkişi incelemesi yapılmıştı.