Çalışanlara fazla mesai darbesi

AK Parti Manisa Millevekili Muzaffer Yurttaş’ın imzasıyla İş güvenliği paketine verilmesi planlanan önergeyle, sanayi dışındaki işlerde gece 7.5 saatlik çalışma sınırı kaldırılıyor. Bu düzenleme yasalaşırsa, 7.5 saatin üstünde çalışanların mesai alması zorlaşacak. Güvenlik görevlileri, turizm ve sağlık sektörü çalışanları bu düzenlemeden en çok etkilenecek meslek grupları olarak dikkat çekiyor.

7.5 SAAT SINIRI VAR
4857 sayılı İş Kanunu’nun 69. Maddesi, gece çalışmalarını düzenliyor. Buna göre, çalışma hayatında ‘gece’ en geç saat 20.00’de başlayarak en erken saat 06.00’ya kadar geçen ve her durumda en fazla 11 saat süren dönem olarak tanımlanıyor.  Bazı işlerin niteliğine ve gereğine göre yahut yurdun bazı bölgelerinin özellikleri bakımından, çalışma hayatına ilişkin “gece” başlangıcının daha geriye alınması veya yaz ve kış saatlerinin ayarlanması gibi düzenlemeler yapılabiliyor. İşçilerin gece çalışmaları da 7.5 saati geçemiyor. Bu yasa maddesine göre, gece işçinin 11 saate kadar çalıştırılması mümkün bulunuyor. Ancak 7.5 saatten sonraki bölüm için fazla mesai ücreti ödenmesi gerekiyor. Her durumda da haftalık 45 saatlik çalışma süresinin aşılmaması zorunluluğu bulunuyor.

ANLAŞMAYLA ÇALIŞABİLİR
Muzaffer Yurttaş’ın imzasını taşıyan önerge, İş Kanunu’nun 69. Maddesine “Ancak sanayiden sayılmayan işlerde işçinin yazılı onayının alınması şartıyla 7.5 saatin üzerinde gece çalışması yaptırılabilir” cümlesini ekliyor. Önergenin gerekçesinde ise, “Gece çalışmalarının 7.5 saat ile sınırlandırılması özellikle sağlık ve güvenlik sektörü işyerlerinde, işçiler açısından çeşitli sorunlara neden olduğundan sanayiden sayılmayan işlerin yapıldığı işyerlerinin işçinin yazılı onayının alınması şartıyla bu sınırlamaya tabi olmaması amaçlanmıştır” açıklaması yer alıyor.

İŞ KORKUSUYLA İMZALARLAR
Önergenin bu haliyle kabul edilmesi durumunda çalışanların dezavantajlı bir duruma düşeceğine vurgu yapılıyor. Önergede işçilerin yazılı onayıyla 7.5 saatten fazla çalışabileceği ifadesinin yer aldığına vurgu yapan hukukçular, “Çalışanlar işini kaybetme korkusuyla bu yazılı belgeyi verir. Ancak böyle bir durumda fazla mesai alamaz. Önergenin işçilerin de kayıp yaşamayacak şekilde düzenlenmesi gerekir” görüşünü dile getirdi.

YARGITAY'IN KARARI VAR
Geceçalışmasına mesai ödenmesine ilişkin birçok yargı kararı var. Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 24 Mayıs 2011 tarihli kararında da gece çalışmasına yer verilmişti. Söz konusu kararda “İşçilerin gece çalışmaları günde yedi buçuk saati geçemez . Bu hal de günlük çalışmanın, dolayısıyla fazla çalışmanın bir sınırını oluşturur. Gece çalışmaları yönünden haftalık 45 saat olan yasal çalışma sınırı aşılmamış olsa da gece çalışmasında 7.5 saati aşan çalışmalar için fazla çalışma ücreti ödenmelidir” denilmişti.