‘Barınamıyoruz’ yeniden mi? İzmir’de büyük kriz kapıda!

Muhittin AKBEL / EGEDESONSÖZ – İzmir’de 6 devlet, 4 vakıf üniversitesi, yeni öğrencilerinin yolunu gözlüyor. Şu günlerde tercih yapmak için kafa yoran öğrenciler, İzmir’deki üniversitelere kayıt için geldiklerinde nur topu gibi bir konut sorununu kucaklarında bulacaklar. Geçen yıl İzmir Büyükşehir Belediyesi ve Valiliğin devreye girmesiyle barınma sorunları kısmen de olsa karşılanan öğrencileri, bu kez daha büyük bir konut krizi bekliyor. Öğrenciler henüz kayıt için kente gelmediği halde kiralık konut bulmak imkansız hale geldi. Bulunan kiralık evler de rakamları uçuk olmasına rağmen anında tutuluyor.

KONUT ARZI YOK, TALEP DEHŞET VERİCİ DÜZEYDE
Buca’da uzun yıllardır emlak sektöründe faaliyet gösteren Suat Nezir, bu yıl, geçen yıla göre kiralık konut krizinin daha ağır olacağını öngörüyor. Üniversitenin öğrenci kapasitesinin artacağını, buna karşın yeterli sayıda konut arzı olmadığını, üstelik talep patlaması yaşandığını belirten Suat Nezir, “Arz yok, talep dehşet verici düzeyde. Yeni konutlar yapılmadığına göre, öğrencilerin yine açıkta kalma ihtimallerinin yüksek olduğunu öngörmek, hiç de zor değil” dedi ve şu değerlendirmeyi yaptı:

NEZİR: GEÇEN YIL 2 LİRALIK KİRALIK EVLER, BUGÜN 4-5 BİN LİRA OLDU
“Ekonomik kriz ve enflasyondaki korkunç artışa paralel olarak, kiralık konut fiyatları da arttı. Geçen yıla göre, yüzde 150, hatta yüzde 200’lük artışlar gördük. Buca’da geçen sene 1500 ile 2 bin lira aralığında bedelle, 1+1 bir ev kiralamak mümkündü. Bugün itibariyle aynı evlerin kirası 4 bin liradan başlıyor. 5 bine kadar çıkıyor. Eğer ev eşyalıysa bu rakam 6 bin lirayı da buluyor. 2+1 evler, 6 bin lira. Buca özelinde zaten 3+1 bulmak mümkün değil. 3+1’ler karaborsa durumunda. Buca’da çok fazla sayıda 1+1 konut yapıldığında eleştiriliyordu. Aşırı yığılma olduğu görüşü hakimdi, ev çöplüğü falan deniyordu. Şimdi kıymete bindi.  O zaman da bu düşünceye katılmamıştım, bugün de katılmıyorum. Çünkü üniversitenin öğrenci kapasitesinin nereye evrildiğini görmek lazım. Sonuçta her yıl üniversitesinin öğrenci sayısında belirgin bir artış oluyor. Her halükarda konuta ihtiyaç olacaktır. Dokuz Eylül Üniversitesi’nin 100 bin öğrenciyi barındırabilecek bir kapasiteye sahip olduğunu biliyoruz. Müteahhitler de konut üretmiyor. Geçen yıllarda 400 müteahhit varken, şimdi 100’e düştü. Çünkü artan inşaat maliyetleri yüzünden pek çok müteahhit, önünü göremediği için inşaat yapmıyor, yapamıyor. Dolayısıyla konut arzı da dip yaptı. Hal böyleyken, öğrencilerin barınma sorunu, yine karşımıza çıkacak. Geçen yıl yaşanan krizden aylar önce, önümüzdeki dönemde parklarda, sokaklarda, açık alanlarda öğrenci çadırları görürsek, hiç şaşırmayalım demiştim. Aynı düşünceyi bugün de taşıyorum, aynı ifadelerimi tekrarlıyorum. Protesto eylemlerinin olacağını öngörüyorum. Çok büyük problemler bizi bekliyor. Bu durum, mal sahiplerini kışkırtacak, kiralarına bugünkü rakamların üzerine koyarak rakam söyleyecekler. Kiralık bulunabileceğimiz konutların fiyatlarının, şişecek gibi bir kaygım var.”

OKTAY: BALÇOVA’DA KİRALIK EVLER, TAHLİYEDEN ÜÇ AY ÖNCE TUTULUYOR
Balçova’da faaliyet gösteren bir emlak danışmanı Yusuf Oktay ise kiralık ev talebinin şimdiden çok yüksek olduğunu, ancak konut bulamadıklarını söyledi. Üç ay sonra tahliye edilecek evin, daha şimdiden tutulduğunu anlatan Yusuf Oktay, şunları söyledi:

“Oturdukları kiralık evi bulduğumuz müşterilerimizi arıyoruz, evden çıkıp çıkmayacağını soruşturuyoruz. Çıkmak isteyen olursa, o evi hemen devreye sokuyoruz, aynı gün kontrat imzalanıyor, o ev tahliyesinden iki-üç ay öncesinden tutuluyor. Balçova’da 1+1 evler, geçen yıl bin 500-2 bin lira arasındaydı. Bugün 4 bin liradan aşağıya ev yok. Olsa da anında kiralanıyor. Hiç kimse pazarlık yapmayı bile göze alamıyor, bir düşüneyim, demiyor. Bazı öğrencilerin, kiralık ev bulamayacağını öngörerek, geçen yıl oturduğu evi üç ay kirasını ödeyip boş tutarak sorunu aştığını görüyoruz. Şimdi kiralık evlerle ilgili depozitolar, eskisi gibi bir aylık kira bedeli değil. Ev sahipleri artık iki aylık kira bedeli tutarında depozito istiyor. Kiralık evi bulanlar, bu şartı da kayıtsız şartsız kabul ediyor. Yeni kayıt yaptıracak öğrenciler henüz İzmir’e gelmedi. Kayıt için geldiklerinde fiyatların 8 bin lirayı, hata 10 bin lirayı dahi bulabileceğini düşünüyordum.”

EREZ: BAZI BÖLGELERDE YÜZDE 300 ARTIŞ OLDU
Gayrimenkul danışmanı Cahit Erez, geçen yıl İzmir’de 260 bin öğrencinin üniversitelerde eğitim aldığını, bu kadar öğrencinin barınma sorununun gecikmeli de olsa sağlandığını hatırlatarak, “İzmir’de, bu kadar öğrenciye yetecek düzeyde devlet ve özel yurt yok. Kiralık ve satılık daire anlamında bazı bölgelerde artış yüzde 300’ü buldu” dedi ve şu görüşlere yer verdi:

“Kiralık ev bulmak zorlaştı. Bulduklarımızın fiyatları da anlık olarak değişiyor. Mülk sahipleri, kiraya verecekleri evlerini, konuştuğumuz, anlaştığımız ve makul olan fiyatların üzerinde kiraya verilmesi için bizi arıyorlar. Dolayısıyla ev arayan birine verilecek konut elimizde olsa bile, fiyatı sabit tutamıyoruz, çünkü mülk sahipleri bizi zorluyor. Bu gidişle öğrenciler ve veliler için yaz çok sıcak, kış ise çok soğuk geçecek. Bornova’da geçen yıl 2 bin lira olan 1+1 öğrenci evleri, bugün 5 bin lira. Bu rakamı öğrencilere söylemeye utanıyoruz. Site içindeki evler için istenen kira bedeli 8 bin lirayı buluyor. Bu yıl öğrencilere sanırım çok da yardımcı olamayacağız galiba. Çünkü portföylerde kiralık konut yok.”