150 sene kadar önce..

Demiş ki, Ziya Paşa:

“Ayinesi işidir kişinin lafa bakılmaz,

Şahsın görünür rütbe-i aklı eserinde”…

(İnsanın aynası işidir, lâfa bakılmaz; bir kişinin aklının seviyesi, yaptığı işte görünür...)

***

1215 Magna Karta’dan bu yana İngiltere’de “yazılı anayasa” yok.

Evet, demokrasinin beşiği İngiltere’de “yazılı anayasa” yok…

Ya ne var?

“Teamüli Anayasa” var…

Yani teamüllere dayanan Anayasa var..

Orada hiç Anayasa tartışılmıyor.

Asırlardır tartışılmıyor…

Hiç kimsede “Anayasayı ihlal” suçunu işlemiyor…

***

Gelelim ülkemize.

Önce kısa bir fıkra ile konuya açıklık getirelim.

Afrika ülkelerinden birinde “yeni anayasa” yapılacakmış.

Uzman aranıyor.

Komisyon üyelerinden biri demiş ki:

“En iyi uzman Türkiye de bulunur. Oradan getirelim”..

Diğer üyeler hayretler içinde bakmışlar bu komisyon üyesine..

Üye açıklık getirmiş sözlerine:

“Çünkü her ay bir anayasa yaptıklarına göre en iyi uzmanlar ordadır!” demiş..

Belki biraz abartmış ama her ay olmasa da her yıl mutlaka bir anayasa tartışması yaşıyor güzelim ülkem..

En çok tartışılan da nedir?

Anayasa’nın hükümleri değil ismi..

Yani, “Sivil Anayasa”..

Önce şunun alıntı çizelim.

Anayasalar, sivil, resmi, askeri diye ayrılmaz.

Yapan kurum veya kuruluşa göre de ayrılmaz..

Neye göre tasnif edilir?

Ya demokratik anayasadır veya değildir.

Demokratik ise o ülke “Anayasal Devlet’tir”…

Değilse sadece “Anayasası olan devlet”tir...

Mesele bu kadar basittir…

***

Şimdi..

Birkaç gün önce açıklanan “İnsan hakları eylem planı”na gelelim.

Anayasamız’da da, yasalarımızda da hepsi vardır.

Peki..

Olmayan nedir?

Uygulama; evet uygulama…

Ve uygulayıcılar…

Yasa veya Anayasa ne kadar demokratik olursa olsun, uygulayıcılar “Bu beni bağlamaz” diyorsa, yapacak bir şey yoktur.

Çok yakın tarihte…

İllegal bir örgüt, yani Fetö tüm ülkeyi ele geçirmedi mi?

Ordunun en seçkin subaylarını, Üniversite öğretim üyelerini, gazetecileri, yazarları tutuklatmadı mı?

Hem de bu iktidar varken..

Yasalar ve Anayasa yürürlükte değil miydi?

Açın Anayasayı okuyun.

Her bir maddesi ayrı ayrı “kişi hak ve özgürlükleri”ni düzenliyor.

Buna rağmen..

“Kumpas” diye adlandırılan ve her biri hukuk faciası olan eylem ve işlemler yapılmadı mı?

Hepsi yapıldı.

İnsanlar mağduriyetin en dehşetlisini yaşadılar..

O halde..

Yasalar olsun.

Anayasa olsun..

Hepsi ama hepsi demokratik olsun.

Hepsinden önemlisi..

Uygulayıcılar, demokrat olsun..

Hukuka bağlı ve saygılı olsun..

Devlet “Hukuk Devleti” olsun..

Aksi halde..

Ziya Paşa’nın 150 yıl evvel yazdığı beyit, günümüzde de geçerli olur…