ZMO'dan 'amonyum nitrat' yasağına tepki

EGEDESONSÖZ - Türkiye genelinde 2015 yılından beri şiddeti artarak devam eden terör olayları sonrası hükümetçe alınan önlemler sorun yarattı.

Son dönemde artan bombalı eylemlerde kullanılan patlayıcıların hammaddesi Amonyum Nitrat'ın satışı Gıda Tarım Ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından durduruldu.

8 Haziran itibari ile Bakan Faruk Çelik imzalı kararın yürürlüğe girmesiyle Nitratlı gübrelerin tamamının (Amonyum nitrat, Potasyum, Nitrat ve Kalsiyum Nitrat) satışı ve nakli durduruldu ve hepsi il müdürlükleri tarafından yeddi emine alınmaya başlandı.

Bomba yapımının yanı sıra çiftçinin bir numaralı gübre kaynağı olan maddenin yasaklanması çiftçiyi zor duruma soktu.

Yaşanan sorunları TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası İzmir Şubesi gündeme getirdi. Oda yaptığı açıklamada hükümeti yapılan uygulamadan vazgeçmeye çağırdı.

YÜZDE 75 VERİM
Ziraat Mühendisleri Odası tarafından yapılan açıklama şöyle: “Terörle mücadelenin önemli bir parçası olarak uygulamaya konulan bu yöntem ne yazık ki çiftçilerin en fazla nitratlı gübreye gereksinim duyduğu bir döneme denk gelmiştir. Öyle ki çiftçiler parasını ödeyip aldığı gübrelerin naklini yapamadığı için gübreyi kullanamaz durumdadır.

Gübre üretimi ve tüketimi bir ülkenin tarımsal gelişmesinin olduğu kadar, birim alandan alınan ürün miktarının da en iyi göstergelerinden biridir. Ayrıca çiftçilerin yaşam şartlarını ve gelirlerini etkileyen en önemli tarım girdilerinden biridir. Gübreleme, sulama ile birlikte tarımsal üretimin tabii koşullara bağımlılığını azaltan en önemli etkendir. Dengeli ve ekonomik olmak koşulu ile gübrelemenin diğer tüm tarımsal girdilere göre bitkisel üretimdeki payının daha yüksek olduğu çeşitli ülkelerde yapılmış araştırmalarla kanıtlanmış durumdadır. Gübre kullanımının bitkisel üretim artışındaki payı yüzde 50-75 arasında değişmektedir. Ülkemiz ve dünyanın her yerinde bitkisel verim artışı ve gübre tüketimi arasında çok yüksek bir ilişki vardır.

5 MİLYON TON TÜKETİM
Ülkemizde kimyasal gübrelerinin üretimi ve tüketimi yıllar içerisinde hızla artmıştır. Topraklarımızda azot eksikliği nedeniyle özellikle azotlu gübrelerin kullanımı daha da hızlı artmaktadır. Kimyasal gübrelerin 2015 yılı toplam üretimi 3 milyon 674 bin 262 ton, tüketimi ise 5 milyon 507 bin 779 ton dur. Tüketimi karşılamak üzere 2 milyon ton civarı ithalat yapılmaktadır. Bu gübreler içerisinde Nitratlı gübreler olarak bilinenler yüzde 26’lık Amonyum nitrat, yüzde 33’lük Amonyum nitrat, Potasyum nitrat ve Kalsiyum nitrat gübreleridir. Özellikle  yüzde 33 ve yüzde 26’lık Amonyum nitrat gübreleri 1.5 milyona tona ile tüketimin 1/3 lük kısmını oluşturmaktadır.

DOĞRUDAN ETKİLEYECEKTİR
Bitkisel üretimde gübreleme taban gübre ve üst gübre olarak ayrılmaktadır. Taban gübrelemede 2 ve 3 besinli kompoze gübrelerle ile üre gübresi kullanılırken, nitratlı gübreler üst gübrelemede yoğun olarak kullanılmaktadır. Üst gübreleme, bitki beslenmesinin ikinci yarısını oluşturmakta, verimi ve kaliteyi belirleyen kısım olmaktadır. Üretim yılı itibari ile birinci gübrelemeyi tamamladığımız ve üst gübrelemeye geçtiğimiz bu günlerde nitratlı gübrelerin kullanımının zorlaşması hatta ortadan kalkması ürün miktarı ve kalitesini doğrudan etkileyecek bir durumdur. Bu gübreler azot ihtiyacını karşılamak için kullanıldığından diğer gübreler ile ikame edilmesi de mümkün değildir. Bu yola gidilmesi başka üretim sorunlarını ortaya çıkaracaktır.

TARIM SEKTÖRÜNÜ RİZE SOKACAK
Diğer taraftan 1.5 milyon ton nitratlı gübrenin 1 milyon tonu ülkemizde üretilmektedir. 67 bin ton da ihracat yapılmaktadır. Hammadde açısından dışa bağımlı olarak üretim yapan gübre sanayimizin üst gübre üretimine ve satışına geçtiği bu günlerde üretimi durdurması bu sanayi kolunda da sıkıntıya sebep olacaktır. Şu anda satışı yapılıp parası alınan gübrelerin nakli yapılamadığı için bu da sektörde sıkıntıların artmasına neden olacaktır. Bu durum, ithalat ve satış bağlantıları açısından üretici fabrikaları ve bayileri, ürünü miktarını ve kalitesini azaltacağı için çiftçiyi direkt etkileyecektir. Uluslararası ilişkilerimizin kötü olması, en son Rusya krizi nedeniyle ciddi ihracat sorunları yaşayan ve yeni bağlantılar arayan tarım sektörünü krize sokacak bu uygulama ülke insanımızın yeterli ve kaliteli gıda erişimini de olumsuz sonuçlar doğuracaktır. Çiftçilerimiz yanında Türkiye çapında 9700 bayi ile birlikte İzmir'de de 404 bayi ve gübre üreticilerini de doğrudan etkileyecektir. Şu anda bile sektörde yoğun işten çıkartmalar konuşulmaktadır.

UYGULAMADAN VAZGEÇİLMELİ
İlk gün uygulamalarının bile tarımımıza ileriye dönük onarılması zor zararlar veren bu uygulama sürecek olursa tarım sektörümüzde ve çiftçilerimizde geri döndürülemez sonuçlar yaratacaktır. Bu nedenle bu uygulamadan bir an önce vazgeçilmelidir.

Ülkemizde huzurun barışın sağlanması terörle mücadelede başarıya ulaşılması hayati derecede önemlidir. Bir insanımızın bile ölmesini istemiyoruz. Ancak bunun yolu kökten yasaklama değil denetim önlemlerinin arttırılması, kaçak kullanımların önlenmesidir.”