Kutay GÜROCAK/EGEDESONSÖZ - Türkiye'nin en önemli ihraç kalemlerinden olan ve son yıllarda yükselişe geçen zeytin ve zeytinyağı sektöründe 2012-2013 rekolte sonuçları, sektörü mutlu etti. Zeytin ve Zeytinyağı Rekoltesi Ulusal Resmi Tespit Heyetince 3 Eylül – 9 Eylül 2012 tarihleri arasında gerçekleştirilen rekolte çalışmaları ile ilgili basın toplantısı düzenleyen Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi (UZZK) Başkanı Mustafa Tan, Türkiye genelinde elde edilen zeytin tanesinin 455 bin 30 tonunun sofralık zeytine, 983 bin 450 tonunun yağlığa ayrılacağını belirterek, bundan da 201 bin 196 ton zeytinyağı elde edileceğinin tahmin edildiğini açıkladı.
Ziraat Mühendisleri Odası İzmir Şubesi binasında heyet üyeleriyle birlikte basın toplantısı düzenleyen Tan, ikinci en büyük rekolte olduğuna dikkat çekti. Tan, toplam ağaç varlığının geçen yıl 161 milyon 607 adet iken 2 milyon 37 bin 865 adet yeni dikim gerçekleştiğini böylece ağaç varlığının 163 milyon 645 bin 6 adete yükseldiğini dile getirdi.
Meyve veren ağaçların toplam ağaç sayısına oranı geçen yıl yüzde 76 iken bu yıl yüzde 80’e ulaştığını anlatan Tan, “201 bin 196 ton öngörülen zeytinyağı rekoltesi ise bir önceki yıl olan 191 bin tondan yaklaşık yüzde 5’lik bir artışı gösteriyor. Artış miktarı son iki yılın ortalaması 196 bin 98 ton olup son altı yılın 128 bin ton olan ortalamasından 70 bin ton fazladır. Hem sofralık zeytin hem de yağ üretimi seyrine bakıldığında periyodisitenin neredeyse ortadan kalktığını ve her yıl artan seyirle ilerlediğini gösteriyor. Ege ve Marmara Bölgesi zeytinyağı rekoltesi geçen yıldan yaklaşık yüzde 27 fazla 145 bin 170 ton, sofralık zeytin rekoltesi geçen yıldan yaklaşık yüzde 42 fazla 297 bin 850 tondur. Ege ve Marmara bölgesi zeytinyağı rekoltesinin toplam zeytinyağı rekoltesine oranı yüzde 72, sofralık zeytin rekoltesinin ise toplam sofrlık zeytin rekoltesine oranı yüzde 65’dir” bilgilerini verdi.
"İÇ TÜKETİM 150 BİN TON"
Geçen yıl ki zeytinyağı rekoltesinin 191 bin ton, iç tüketim miktarının 150 bin ton, ihracatın da yaklaşık 20 bin ton olduğu dikkate alındığında 40 bin ton civarında stok devri ve 2012/2013 sezonunda gerçekleşeceği tahmin edilen 201 bin ton zeytinyağı üretiminin yaklaşık 250 bin tonluk toplam arz miktarını oluşturacağını belirten Tan, “ Bu miktarın bir önceki yıla göre artarak yaklaşık 160 bin ton olabileceği tahmin edilen iç tüketime ve yaklaşık 90 bin ton da ihracata yetecek miktar olduğu tespit edildi. Ayrıca zeytinyağı kalitesinin yüksek olacağı tahmin ediliyor, bu da hem iç tüketim hem dış satım için önemli. Sofralık zeytin için benzer durum söz konusudur” dedi.
Tan, don ve kuraklık nedeniyle rekoltesi düşen dünya devi İspanya ile ilgili olarak da şu açıklamayı yaptı: “ Henüz Uluslararası Zeytinyağı Konseyi verilerinin açıklanmamış olmasına rağmen güvenilir dış kaynaklara İspanya’nın geçen yıla göre 1 milyon 347 bin ton üretiminden ilk tahminlere göre kuraklığa bağlık olarak yaklaşık yüzde 25-48 oranında düşüşle 700 bin-1 milyon ton arasında bir ürün rekoltesi bekleniyor” diye konuştu.
"MALİYETLER ARTTI"
Üreticilerin maliyetler açısından sıkıntıda olduğuna dikkat çeken Tan, 1 kilo zeytinyağı fiyatının 3.5-5.5 TL arasına düştüğüne, oysa zeytin danesinin 1.18 TL, 1 kilo zeytinyağının maliyetinin ise 6.70 TL olduğunu, artan maliyetler yüzünden üreticinin cebinden her yıl çıkan bir para olduğunu belirterek, yeni bir frenin sözkonusu olabileceği uyarısında bulundu. Üreticinin cebinden çıkan paranın aslında prim olması gerektiğini belirten Tan, “ Olmayan bir model önermiyoruz. Bugün AB’de 1.2 Euro yardım var. Biz zeytinyağına verilen 50 kuruşun zeytine verilmesini, zeytinyağına desteğin de 1-1.5 TL olması gerektiğini savunuyoruz. Sektör bir bütündür. Hepimiz aynı gemideyiz. Üretici batarsa bütün gemi batar, üreticiye sahip çıkmalıyız” dedi.