TMMOB’tan ‘asansör’ bildirisi: Acil öneri listesi

EGEDESONSÖZ - Makina Mühendisleri Odası İzmir Şubesi, Örnekköy'de bir inşaatta asansörün 5. kattan yere çakıldığı ve 4 işçinin yaralandığı kaza ile ilgili açıklama yaptı. Kazaların işin fıtratında olmadığına dikkat çekilen açıklamada, Çalışma Bakanlığı'ndan asansör gibi kaldırma araçlarının periyodik kontrollerinin 3 aya indirilmesi ve bu işin uzman mühendisler tarafından yapılması istendi.

Açıklamada, "Geçtiğimiz aylarda İstanbul Mecidiyeköy’de 10 kişinin ölümüne neden olan dış cephe asansör kazasının hemen sonrasında 16 Ekim 2014 tarihinde kentimizde yine bir dış cephe asansör kazasının yaşanması sonucu 4 işçimiz yaralanmış bulunmaktadır. İnşaat sektöründeki iş kazası yoğunluğu, kentsel rant politikalarının iş güvenliği gereklerini dışladığını, iş cinayetlerinin rant alanlarında yoğunlaşma seyri izlediğini göstermektedir. TOKİ tarafından projelendirilip özel sektöre devredilen bu alanlarda binalar yükselirken gözetilen tek husus, azami kâr ve inşaatın bir an önce bitirilmesidir. İnşaat sürerken insan canının maalesef hiçbir önemi bulunmamaktadır" denildi.

'TESADÜF DEĞİL’
Bu tür kazaların sıklıkla yaşanmasının tesadüf olmadığının vurgulandığı açıklamada, şu görüşlere yer verildi: "Bir kez daha belirtmek isteriz ki, bu tür ölümler hiçbir işin fıtratında yoktur. Kazalar, kader değil ihmallerden kaynaklanan cinayetlerdir. Bu kazaların tümü, işçi sağlığı ve güvenliği alanında Türkiye’de kurulan sistemin hatalarından kaynaklanmaktadır. Ülkemizdeki işçi sağlığı alanındaki mevzuat, kazaları önlemekten çok kaza olduğunda sorumlusunu bulmaya yöneliktir."

İŞTE ÖNERİLER
Makina Mühendisleri Odası İzmir Şubesi, yeni iş cinayetlerinin olmaması için acil olarak şu önerilerde bulundu:
Her türlü asansör, kaldırma ve iletme makinaları özel uzmanlık gerektiren bir mühendislik hizmetidir. Bu nedenle üretiminden, kurulumuna, işletilmesinden bakıma kadar her alanda uzman mühendislerin görev alması şarttır.
İş ekipmanları kapsamına giren bu tür asansör, vinç ve platformların işletilme ve bakımına ilişkin bir mevzuat eksikliği bulunmaktadır.  Hazırlanması gereken mevzuatta, bu tür ekipmanların montajı, işletilmesi ve bakımı konusunda teknik kriterler, yetki ve sorumluluklar, belgelendirmeler, periyotlar net olarak tanımlanmalıdır.
Bu tür cihazların periyodik kontrolleri kamusal denetim mantığı çerçevesinde ele alınmalı, piyasa eliyle yürütülen denetim sistemine derhal son verilmelidir.
Ülkemizde, kaza olduğunda sorumlusunun bulunup cezalandırıldığı sistem, bunun yerine kaza olmasının önlendiği kamusal denetim mantığıyla yeniden düzenlenmelidir.
Kaldırma araçlarının periyodik kontrolleri en geç üç ayda bir kez yapılırken, bu periyot Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı‘nca 25.04.2013 tarihinde yayımlanan yönetmelikle bir yıla kadar uzatılmıştır. Kaldırma makinaları tekrar üçer aylık periyotlarla kontrol edilmelidir.
Çalışma Bakanlığı tarafından yapılan İşyeri denetimleri daha sık yapılmalı, denetimlerde maden, inşaat, metal sektörlerine ağırlık verilmelidir.
İşçi sağlığı ve iş güvenliği kapsamındaki işçi eğitimleri formalite olmaktan çıkarılmalıdır.