Menderes’in Sayıştay raporu: Sınavsız atama da var, ruhsatsız işyeri de!

Mehmet İŞLER /EGEDESONSÖZ- Sayıştay Başkanlığı’nın açıkladığı Menderes Belediyesi 2017 yılı Denetim Raporu’na önemli bilgiler yansıdı. Ekim ayında hazırlanan ve güncel veriler sunan çalışmada belediyenin eksik ve hatalarına yer verildi.

‘Kamu İdareleri Denetim Raporları’ başlığı altında belediyeleri mercek altına alan kurum kamuoyuna yaptığı bilgilendirmede önemli veriler paylaştı. Sayıştay, Menderes Belediyesi için, yıllık bütçenin rasyonel olmaması, hatalı muhasebeleştirilme sonucu maddi zararın ortaya çıkması, mevzuat sırasına göre ödeme yapılmaması, kiracılarla ihale yapılması yerine sözleşme yenilenmesi, 57 iş yerinden temizlik vergilerinin tahsil edilmemesi, ilçedeki 2 bin 113 adet iş yerinin ruhsatsız olması, kaçak binaların bazılarının yıkılmaması, memurlara kanunda uygun olmayan geçici görevler verilmesi, sınavla girilecek kadrolara sınavsız naklen atama yapılması gibi kusurları tespit ettiğini açıkladı.   

Kamu idaresinin mali yapısı ve mali tabloları hakkında bilgi verilen raporda 2017 yılında bütçe giderlerinin yüzde 58,9 oranında, bütçe gelirlerinin ise yüzde 59,86 seviyesinde gerçekleştiği belirtildi. Vergi gelirlerinin gerçekleşme oranının ise yüzde 50,06’da kaldığı aktarıldı. Ayrıca borçlanmanın ise 28 milyon 320 bin TL olduğu açıklandı.

BÜTÇE RASYONEL DEĞİL!
‘Kurum Bütçesinin Rasyonel Belirlenmemesi’ bulgusu altında ise, Menderes Belediyesi 2017 mali yılı bütçesinde gösterilen gelir ve gider kalemlerine ilişkin tahmini tutarların rasyonel ölçütlere göre belirlenmediğinin görüldüğü belirtildi.

İHALE KANUNU TESPİTİ: YÜZDE 10’UN ÜZERİNDE DOĞRUDAN ALIMLAR GERÇEKLEŞMİŞ!
Raporda, belediye meclisi tarafından kabul edilip karar bağlanan 2017 yılı bütçesinin 156 milyon TL olduğu mali yılsonu gider bütçesi gerçekleşmesinin 92 milyon 31 bin 517 lira 1 kuruş, gelir bütçesi gerçekleşme tutarının ise 75 milyon 698 bin 611 lira 75 kuruş olduğu belirtildi. Kurumun raporda belirttiği görüşe göre, ‘Görüldüğü üzere tahmin edilen gelir ve gider kalemleri toplamı ile gerçekleşen bütçe sonuçları arasında bariz farklar mevcuttur. Hal böyle olunca bütçe ödeneklerine bağlı sonuç doğuran mali iş ve işlemlerin de hatalı yapılmasına neden olunmuştur. Bunlardan bir tanesi, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 21 f ve 22 d maddeleri uyarınca yapılacak alımlar için getirilen yüzde 10’luk yasal sınırın kıstas alınacağı 03 ekonomik kodundaki bütçe ödenekleridir. Söz konusu bütçe ödeneklerinin gerçeğe uygun belirlenmemesinden kaynaklanan durum nedeniyle Kamu İhale Kurumunun uygun görüşü olmadan söz konusu sınır üzerinde doğrudan alımlar gerçekleştirilmiştir” ifadelerine yer verildi.

HATALI MUHASEBELEŞTİRME 369 BİN TL’LİK ZARAR OLUŞTURDU!
‘Taşınmaz Kültür Varlıklarının Korunması İçin Tahsil Edilen Katkı Paylarının Hatalı Muhasebeleştirilmesi Ve Zamanında Gönderilmemesi Dolayısıyla Gecikme Zammına Maruz Kalınması’ bulgusu adı altında yapılan tespitte kültür varlıkları katkı payı toplam borç tutarı ve yapılandırma faizleri bilgileri verildi. Buna göre kurum raporunda, ‘1 milyon 206 bin 187 lira 53 kuruş olduğu tespit edilmiş ve söz konusu tutarların ilgili kurumlara zamanında ödenmemesi nedeniyle gecikme zamlarıyla birlikte yapılandırıldığı ve gecikme zammı mahiyetinde olan 369 bin 569 lira 85 kuruş yapılandırma faizine maruz kalındığı görülmüştür’ notuna yer verdi. Bununla birlikte kültür varlıkları katkı payı toplam borç tutarının da 1 milyon 575 bin 757 lira 38 kuruş olduğu belirtildi.

MEVZUAT SIRASINA GÖRE ÖDEME YAPILMADI!
‘Öncelikli Ödeme Hakkına Sahip Kamu Alacaklarının Mevzuatta Yer Verilen Sıra İle Ödenmemesi’ bulgusu altında verilen bilgiye ve tespit edilen yanlışlığa göre, ‘Menderes Belediyesi’nin kısa vadeli yabancı kaynaklar hesabında kayıtlı bulunan ve belediye tarafından ödenmesi gereken kamu alacaklarının süresi geçtiği halde ödenmediği, nakit yönetimi ile ödenek durumları dikkate alınmadan harcama talimatı ile bütçe giderlerinin yapıldığı görülmüştür. Hal böyle olunca belediyenin vadeye bağlı her türlü ödemenin zamanında yerine getirilmemesinden kaynaklı ek mali külfete katlanmak zorunda kaldığı görülmektedir’ açıklaması yapıldı.

Kurum raporunda belediyenin, ‘Kamu idarelerinin nakit mevcudunun tüm ödemeleri karşılayamaması halinde giderler, muhasebe kayıtlarına alınma sırasına göre ödenir. Ancak, sırasıyla kanunları gereğince diğer kamu idarelerine ödenmesi gereken vergi, resim, harç, prim, fon kesintisi, pay ve benzeri tutarlara, tarifeye bağlı ödemelere, ilama bağlı borçlara, ödenmemesi halinde gecikme cezası veya faiz gibi ek yük getirecek borçlara ve ödenmesi talep edilen emanet hesaplarındaki tutarlara öncelik verilir’ kuralına uymadığını tespit etti.

SAYIŞTAY YENİ İHALE YAPILMADAN AYNI KİRACILARLA SÖZLEŞME YENİLENMESİNİ DOĞRU BULMADI!
‘Kiraya Verilen Taşınmaz Malların, Kira Süresi Sonunda Yeniden İhale Düzenlenmeden Süre Uzatımı Yoluyla Aynı Kişilere Kiraya Verilmesi’ bulgusu altında bilgiler verildi. Belediyenin sahip olduğu taşınmazlara ilişkin yapılan incelemede, taşınmazların kira süresinin bitiminde 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’na göre yeniden ihaleye çıkılmadığı ve Encümen kararlarıyla kiralamaların bir yıl veya daha fazla süreyle uzatıldığı tespit edildiği raporda yer aldı. Baz istasyonu, kafe, dükkan, tarla, bina, resmi kurum, ATM, derslik, büfe, konut, piknik alanı, kahvehane gibi mülklerin yeni ihale yapılmadan mevcut kiracılarla sözleşme uzatılması yolunun tercih edilmesinin doğru bir uygulama olmadığı aktarıldı.

57 İŞ YERİNDE TEMİZLİK VERGİSİ ALINMAZKEN, 111 TANESİNİN İSE VERGİ MÜKELLEFİYETİ BULUNMUYOR        
‘Bazı İş Yerlerinden Çevre Temizlik Vergisinin Alınmaması’ bulgusu altında ise kurum, ‘2017 yılı denetimimiz kapsamında Vergi Dairesinden edinilen aktif mükelleflerden örnekleme suretiyle seçilen 75 adet iş yerinde yapılan denetimde 57 adet işyerine ilişkin çevre temizlik vergisinin tahakkuk ettirilmediği görülmüştür. Ayrıca belediyenin kiraya vermiş olduğu iş yerleri sorgulanmış olup 144 iş yerinden 33 adet iş yerine ilişkin çevre temizlik vergisi tahakkuk ettirildiği 111 adet iş yerinin ise çevre temizlik vergisi mükellefiyeti bulunmadığı görülmüştür’ bilgilerini verdi.

İLÇEDEKİ 2 BİN 113 ADET İŞ YERİ RUHSATSIZ!
Sayışta, ‘Belediye Sınırları İçinde İş Yeri Açma Ve Çalışma Ruhsatı Olmadan Faaliyette Bulunan İşletmelere İdari Para Cezası Uygulanmaması’ bulgusu için ise, ‘İş yeri açma ve çalışma ruhsatı almadan faaliyette bulunan iş yerlerine ilişkin İş yeri Açma Ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelikte belirtildiği üzere Belediye Encümeni tarafından kapatılma kararı verilmesine rağmen 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun “Emre aykırı davranış” başlıklı 32’nci maddesinin 1’inci fıkrasına istinaden idari para cezası uygulanmadığı tespit edilmiştir’ notunu düştü. 2017 yılı için ruhsatsız iş yeri açanlara 227 TL idari para cezası verilmesi gerektiği de belirtildi. Öte yandan ‘Belediye Sınırları İçindeki Bazı İşletmelerin, İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı Olmadan Faaliyette Bulunmaları’ bulgusu altında ise önemli bir tespit hakkında bilgi verildi. Kurum raporunda, “İncelememize esas olmak üzere Vergi Dairesi ile yazışma yapılmış olup Menderes Belediyesi’nin ruhsat vermekle yetkili olduğu aktif mükellef sayısının 4 bin 939 adet olduğu tespit edilmiştir. İdare tarafından ise 2 bin 826 adet ruhsat verildiği ve sadece bu işyerlerinden iş yeri açma ve çalışma ruhsat harcı tahsil edildiği görülmüştür. Sonuç olarak Menderes Belediyesi sınırları içinde yaklaşık 2 bin 113 adet iş yerinin ruhsatsız olarak faaliyet gösterdiği tespit edilmiştir. Söz konusu durumun mevzuata uyarlı olmadığı ve idarenin ruhsatsız çalışan işyerlerinden dolayı işyeri açma izin harcı geliri kaybı olduğu değerlendirilmektedir’ ifadelerini kullandı.

579 ADET KAÇAK YAPI YIKILMADI 3 TANE YIKILANIN MASRAFLARI DA SAHİBİNDEN TAHSİL EDİLMEDİ!
‘Belediye Tarafından Ruhsatsız Veya Ruhsata Aykırı Yapıların Tamamının Yıktırılmaması ve Yıkılan Yapılara İlişkin Masrafların Tahsil Edilmemesi’ bulgusu kapsamında verilen bilgiye göre ise, ‘Menderes Belediyesi sınırları içinde yer alan 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 32 inci maddesi kapsamındaki ruhsatsız veya ruhsata aykırı yapıların, yıktırılmadığı; Belediye imkanları doğrultusunda yıkılan yapıların ise yıkım masraflarının yapı sahibinden tahsil edilmediği görülmüştür’ denildi. Kurum, ‘ruhsatsız veya ruhsata aykırı 579 adet yapının yıktırılmadığı görülmüştür. Ayrıca Belediye imkanları doğrultusunda yıkılan 3 adet yapının, yıkım masraflarının da yapı sahibinden tahsil edilmediği tespit edilmiştir’ görüşünü açıkladı.

MEMURLARA KANUNDA UYGUN OLMAYAN GEÇİCİ GÖREVLER VERİLDİ!
‘Devlet Memurları Kanununa Uygun Olmayan Geçici Görevlendirme Yapılması’ bulgusu altında yer alan bilgiye göre, ‘Menderes Belediyesi norm kadrolarında görevli devlet memuru statüsünde çalışan personelin geçici olarak başka kamu kurumlarında görevlendirildiği ancak söz konusu görevlendirme sürelerinde alınması gereken uygun görüşlerin Devlet Personel Başkanlığından alınmadığı görülmüştür’ ifadeleri yer aldı. Belediye uygulamanın gerekçelerini açıklarken Sayıştay kamu idaresi cevabında belirtilen hususlara katılmadığını belirtti.

SINAVLA GİRİLECEK KADROLARA SINAVSIZ NAKLEN ATAMA!
Sayıştay’ın, ‘İstisnai Memuriyet Kadrosu Olan Özel Kalem Müdürlüğüne Atanan Kişilerin, Bir Süre Sonra Sınavsız Olarak Sınavla Girilebilecek Memur Kadrolarına Naklen Atanmaları’ bulgusu altında ‘657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümlerine göre istisnai memuriyet niteliğinde olan özel kalem müdürlüğüne son 3 yılda yapılan atamaların, incelenmesi neticesinde bu kadrolara atanan kişilerin kısa bir süre sonra başka kadrolara atandığı görülmüş; özel kalem müdürlüğü kadrosunun, sınavla atama yapılabilecek memuriyet kadrolarına sınavsız olarak atanma yöntemi olarak kullanıldığı görülmüştür’ tespitine yer verdiği görüldü.

BORÇLANMA 28 MİLYON 320 BİN TL!
‘2017 Yılı Bütçe Gider Tahmini Ve Gerçekleşen Tutar’ ve ‘2017 Yılı Bütçe Gelir Tahmini Ve Gerçekleşen Tutar’ ile ilgili iki önemli tablo da Sayıştay raporunda yer aldı.

İşte o tablolar: