İzmir’in 6 aylık ulaşım röntgeni: Toplu taşıma çakıldı, trafik pik yaptı!

Muhittin AKBEL / EGEDESONSÖZ - Türkiye'nin 11 Mart'ta tanıştığı koronavirüs salgınının olumsuz etkilerinin, kent yaşamına yansımaları devam ediyor. İzmir'de korona korkusu, vatandaşların toplu ulaşım araçlarını kullanımını yarı yarıya azalttı. Pandemi öncesi otobüs, metro, tramvay, İZBAN, gemi ve İZTAŞIT ile taşınan yolcu sayısı, ortalama yüzde 50 oranında azaldı. Toplu taşım araçlarındaki yolcu sayısı azalırken, özel araç trafiği de aşırı yoğunlaştı. Özellikle pik saatlerde İzmir trafiği çekilmez hal aldı.

METRODA YOLCU KAYBI, YÜZDE 50'DEN FAZLA
İzmir Büyükşehir Belediyesi'nden edindiğimiz veriler, yolcu sayısındaki düşüşü gözler önüne seriyor. Hafta içindeki rakamları irdelediğimizde karşımıza şöyle bir tablo çıkıyor:4 Mart 2020 Çarşamba günü, yani pandeminin gelişinden bir hafta önce belediye otobüsleriyle taşınan yolcu sayısı 1 milyon 59 bin 732 iken, 4 Ağustos salı günü, yani mesai gününde bu rakamın 557 bin 132 olduğunu görüyoruz. İZDENİZ gemileriyle taşınan yolcu, 57 bin 360'tan 37 bin 617'ye gerilemiş durumda. Metro yolcuları, 333 bin 841'den 160 bin 208'e düşmüş, yüzde 52'lik kayıp oluşmuş. Karşıyaka tramvayının o gün taşıdığı 29 bin 205 olan yolcu sayısı, normalleşmenin 65. gününde 14 bin 645 olmuş. Konak tramvayı, 81 bin 920'den 42 bin 130'a, İZTAŞIT 10 bin 622'den 7 bin 232'ye gerilemiş. İZBAN hattında taşıyan yolcu sayısı ise 4 Mart'ta 260 bin 299 iken, yüzde 56.8'lik azalmayla 4 Ağustos'ta 147 bin 982 olarak karşımıza çıkıyor.

HAFTA SONUNDA YOLCU SAYISI DAHA DA DÜŞÜK
Hafta sonu itibariyle rakamlara baktığımızda, yolcu sayısının çok daha az olduğunu görüyoruz. 8 Mart 2020 pazar günü, yani pandemiden 3 gün önce 607 bin 440 yolcu taşıyan otobüsler, 9 Ağustos pazar günü 345 bin 455 yolcu taşımış. Metro ile taşınan yolcu sayısı 175 bin 168'den 94 bin 581'e düşmüş. İZDENİZ'in yolcusu 50 bin 586'dan 26 bin 857 olmuş. Karşıyaka ve Konak tramvayları 8 Mart'ta toplam 33 bin 965 yolcu taşırken, 9 Ağustos'ta sadece 7 bin 994 İzmirliyi taşımış. İZBAN'ın yolcu sayısı, 100 bin 774'ten 32 bin 87'ye gerilemiş.

60 YAŞ ÜSTÜ TOPLU ULAŞIMDA YOLCU PROFİLİ
Pandemi öncesi yolcu profiliyle normalleşme sonrası yolcu profilinde de önemli değişiklikler gözleniyor. Örneğin 3 Mart Salı günü tam biletle yolculuk yapanların sayısı 930 bin 323 iken, 4 Ağustos Salı günü bu rakam 607 bin 942 olmuş. Öğrenci yolcu sayısı 573 bin 521'den 86 bin 732'ye gerilemiş. Serbest kartlı yolcu sayısı 238 bin 315 iken 117 bin 538'e düşmüş. 3 Mart'ta toplu taşım araçlarını kullanan 47 bin 586 yolcu varken, 4 Ağustos'ta 22 bin 447 olmuş.

ÖZEL ARAÇ KULLANIMI OLAĞANÜSTÜ ARTTI
Koronavirüse yakalanma korkusu,  toplu taşımada dip yapılmasına sebep olurken, vatandaşların özel araçlarıyla işine veya ziyarete gittiği gözleniyor. Mustafa Kemal Sahil Bulvarı, Karşıyaka Altınyol, Ankara Caddesi, Yeşildere , Akçay caddeleri, Talatpaşa, Eşrefpaşa bulvarları gibi gibi kentin trafik yükünü çeken ana arterlerde araçlar, günün belli saatlerinde adım adım ilerliyor. Büyükşehir Belediyesi, tüm toplu taşım araçlarını her gün defalarca dezenfekte ettiği, her türlü koruyucu önlemi aldığı halde, vatandaşlar koronavirüse yakalanma korkusunu aşamıyor. Vatandaşlar, "ne olur ne olmaz" deyip özel aracıyla trafiğe çıkıyor. Hatta salgın nedeniyle eskiden evlerde tek olan araba sayısı, ikiye, hatta üçe çıktığı, eş ve çocukların da özel araçla işine giderek koronadan korunma yoluna gittiği konuşuluyor.