Flaş! Sağlıkta tartışılan nöbet kararına Danıştay freni

Sağlık bakanlığı'yla aile hekimleri arasında nöbet yönetmeliği nedeniyle süren hukuk mücadelesinde Danıştay, çarpıcı bir karar imza attı. Danıştay 5. Dairesi, Kahramanmaraş’ın Andırın ilçesinde görevli bir aile hekimi tarafından açılan davada, aile hekimlerine nöbet öngören yönetmelik için yürütmeyi durdurma kararı verdi.
 
"AİLE HEKİMLERİNİN NÖBET SORUNU TAMAMEN ORTADAN KALKTI"
Konuyla ilgili açıklamada bulunan Aile Hekimleri Dernekleri Federasyonu (AHEF) Genel Sekreteri ve Kahramanmaraş Aile Hekimleri Derneği Başkanı Dr. Lütfi Tiyekli, Danıştay kararından sonra aile hekimlerinin nöbet sorununun tamamen ortadan kalktığını belirtti.
 
Kararla hekimlere, kendi görev tanımları dışında hiçbir görev verilemeyeceğinin altını çizen Tiyekli, “Aile hekimliğinde nöbet sorunu artık tamamen ortadan kalkmıştır.  Danıştay, aile hekimlerine kendi görev tanımları dışında hiçbir görev verilemeyeceğini karara bağlamıştır. Bundan sonra Türkiye'de aile hekimliği uygulamaları daha iyi yapılacaktır, aile hekimleri kendi işlerini yaptığı için, angaryalardan kurtulduğu için Türkiye sağlık sisteminde daha üst noktalara taşınacaktır.” dedi.
 
İDARİ MAHKEME "KAMU YARARI" DEDİ DANIŞTAY NÖBETİ KALDIRDI
Dava süreciyle ilgili bilgi veren Tiyekli: “Biz 2011 yılında aile hekimlerine yazılan adli nöbetler, hastane nöbetleri ile ilgili dava açmıştık. Bu davamız Gaziantep İdare Mahkemesi tarafından kabul edilmemişti, buna gerekçe olarak ta ‘kamu yararı’ gösterilmişti. Fakat biz yılmadık bunu Danıştay'a taşıdık, Danıştay bizim tezimizin haklı olduğunu kabul etti ve aile hekimlerine görev tanımları dışında hiçbir şey yapılamayacağını, hiçbir görev verilemeyeceğini söyledi. Aile hekimlerinin görev tanımı da 5258 sayılı kanun ikinci maddesinde yer almaktadır, buradaki yazan dışında aile hekimlerine artık hiçbir görev verilemez.” diye konuştu.
 
"HEKİMLERE NÖBETE GİTMEDİĞİ İÇİN CEZA VERİLMEYECEK"
Artık hekimlere nöbete gitmediği için ceza verilemeyeceğini ifade eden Tiyekli, yaklaşık 10 bin aile hekimine verilen cezaların mahkeme yoluyla iptalinin isteneceğini ve tazminat davalarının açılacağını kaydetti. İptal ve tazminat davaları nedeniyle kamu kaynaklarının gereksiz yere israf edileceğini dile getiren Tiyekli, bu duruma görevini yapmayan idarecilerin sebep olduğunu öne sürdü.
 
Ortalama bir İdare Mahkemesi masrafının avukatlık ücreti dahil 900 lira olduğunu hatırlatan Tiyekli şöyle konuştu: “Bu mahkeme kararının en önemli sonuçlarından biri de şu olacaktır; Artık aile hekimlerine nöbete gitmedi, defin nöbetine gitmedi, adli nöbete gitmedi diye ceza verilemez. Şuanda bizim bildiğimiz verilere göre aile hekimlerine 10 bin civarında verilmiş ceza var, bunların hepsini biz mahkemelere taşıyacağız ve bu mahkemelerde bu cezaların iptalini isteyeceğiz. Bunun kamuya getireceği yükü siz düşünün, bugün ortalama bir İdare Mahkemesinin masrafı, avukatlık ücreti dahil 900 TL’dir. Bu rakamı düşündüğünüz zaman korkunç rakamlar ortaya çıkacaktır ve buna da görevini yapmayan idareciler sebep olmaktadır. Aile hekimlerine görevleri olmadığı halde yeni ekstra işler vermektedirler ve bu yüzden de ceza vermektedirler. Bu cezalar da aile hekimleri iptal edildiği zaman mahkeme bunlara masraf çıkaracaktır. Buda idarecilere rucu edilmesi gereken bir olaydır. Biz aile hekimleri olarak bu davaların takipçisi olacağız ve bununla ilgili tazminat davaları da açacağız. Zaten ilk tazminat davasında biz Kahramanmaraş'ta bu nöbet listeleri için açmış bulunmaktayız. Örneğin Kahramanmaraş'ta 300 küsür aile hekimi var, bunlara ceza verildi zaman Kahramanmaraş Valiliğinin sadece ödeyeceği avukat parası 270 bin TL’dir. Kamu kaynaklarının israfıdır bu. Lütfen bu yanlıştan vazgeçelim ve gerçek anlamda halkı mağdur etmeden kanunları uygulayalım, aile hekimleri de gerçek aile hekimliğini yapsın.”
 
"AİLE HEKİMİNİN GEREĞİ NEYSE O İŞİ YAPMAK İSTİYORUZ"
Doğukent Aile Sağlı Merkez’inde görevli aile hekimi Hasan Ceyhan ise kararı sevinçle karşıladıklarını belirtti. ‘Aile hekiminin gereği neyse o işi yapmak istiyoruz’ diyen Ceyhan, “Biz kendi işimizi yapmak istiyoruz. Acil nöbetleri olsun,  hafta sonu nöbetleri olsun bunlarla uğraşmak istemiyoruz. Biz aile hekiminin gereği neyse o işi yapmak istiyoruz.” diyerek karardan duyduğu memnuniyeti dile getirdi.
 
İŞTE O KARAR
KaHramanmaraş'ın Andırın ilçesinde Aile Sağlık Merkez’inde görevli R.B. isimli aile hekimi, 2011 yılında acil nöbeti ve adli nöbet uygulamasını Gaziantep 1. İdare Mahkemesi'ne bireysel dava açarak yargıya taşıdı. Mahkeme, aile hekimi R.B.’nin itirazını ‘Kamu Yararını’ göz önünde bulundurarak geri çevirdi, Andırın Kaymakamlığı'nca yapılan idari işlemi ise onadı. Bunun üzerine dava temyiz için 2012 yılında Danıştay’a gönderildi.
 
Başvuruyu görüşen Danıştay 5. Dairesi, yerel mahkemenin ret kararını davacı hekim lehine bozarak, 2015/1711 sayılı kararında ‘Aile hekimlerinin görevleri, 5258 sayılı Aile Hekimliği Kanununun (işlem tarihindeki adı Aile Hekimliği Pilot Uygulaması Kanunudur) 2. maddesindeki tanımda yer almaktadır. Keza, statüleri ve mali hakları da aynı kanunda düzenlenmiş, sair hususların Yönetmeliklerle düzenlenmesi, Kanunun 8.maddesiyle öngörülmüştür. Farklı bir statüde görev yapan aile hekimlerine kanunda sınırları çizilip tarifi yapılan ve imzalanan sözleşmelerle de sınırları belirtilen görevleri dışında başka görevler verilmesini olanaklı kılan yasal bir hüküm bulunmamaktadır. Bu nedenle, dava konusu işlemde olduğu gibi, aile hekimlerinin adli tabiplik hizmetlerinde görevlendirilmeleri ve bu hususta nöbet çizelgelerine dahil edilmeleri yasal dayanaktan yoksun olup, bu yönde tesis edilmiş olan dava konusu işlemde hukuka uyarlık, davanın reddi yolundaki Mahkeme kararında ise hukuki isabet bulunmamaktadır. Açıklanan nedenlerle, davacının temyiz isteminin kabulüyle, 2015/1711 Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 1/b fıkrası uyarınca bozulmasına, aynı maddenin 3622 sayılı Kanunla değişik 3. fıkrası gereğince ve yukarıda belirtilen hususlar da gözetilerek yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen Mahkemeye gönderilmesine, 26/02/2015 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.’ kararını verdi. (cihan)